Tomasz Toborek: „Warszyc – wyklęty bohater”
Powojenne rozliczenia władzy komunistycznej z byłymi żołnierzami AK zaowocowały wieloma egzekucjami i tragediami całych rodzin. Jednym ze straconych „żołnierzy wyklętych” był charyzmatyczny kapitan Stanisław Sojczyński – wyrok na nim wykonano w Łodzi 19 lutego 1947 roku. Przez ponad 40 lat komuniści starali się wymazać pamięć o bohaterskich czynach i patriotyzmie żołnierzy AK, a jeśli już o nich pisano, to tylko szkalując ich i oskarżając o okrucieństwo i bandytyzm. „Warszyca” w swych artykułach z lat 50. oczerniał m.in. Zbigniew Nienacki. Dopiero po 1989 roku nastąpiło odkłamanie jego wizerunku, a wraz z nim – rehabilitacja kpt. Sojczyńskiego.
Książka Tomasza Toborka zbiera wszystkie dostępne informacje o „Warszycu”. Autor opiera się na pozostawionych przez niego dokumentach i zdjęciach, z których część prezentuje też w formie graficznej, jako uzupełnienie tekstu. Ten twórca Konspiracyjnego Wojska Polskiego urodził się na wsi pod Radomskiem, pochodził z rodziny chłopskiej, jednak rodzice zadbali o jego wykształcenie. To zaowocowało wyższą świadomością sensu własnego istnienia i decyzją o patriotycznej postawie w obliczu zagrożenia ojczyzny.
Autor opisuje również cały proces tworzenia się konspiracji na terenie okupowanej Polski. Przytacza też wspomnienia innych uczestników tamtych wydarzeń, dotyczące postaci i działalności „Warszyca”. Wszyscy wskazują na jego zapamiętałość w dążeniu do wyzwolenia Polski. Ciekawostką jest fakt, że jednym z podkomendnych kpt. Sojczyńskiego był poeta Tadeusz Różewicz.
Znajdujemy tu wiele opisów akcji skierowanych przeciwko Niemcom, a dowodzonych przez „Warszyca”. Książka jest pełna dat i szczegółów, co pozwala prześledzić większość działań AK na terenie okupowanej Polski.
Autor jednoznacznie negatywnie ocenia to, jak w PRL-u potraktowano „Warszyca” i tysiące jego współtowarzyszy z Armii Krajowej. Sam Sojczyński nie zdekonspirował się tuż po zakończeniu wojny, lecz walczył dalej, krytykując postanowienie płk. Jana Mazurkiewicza – „Radosława” o „wyjściu z podziemia”. To bohater, który walczył o przynależność Polski do świata zachodniego i w pełni demokratycznego. Autor podkreśla jego bezkompromisowość i kontrastuje z nią rozłam w środowisku powojennych struktur AK.
Ta cenna publikacja zapobiega powtórnemu zapomnieniu zasług „żołnierzy wyklętych”.
Joanna
Książkę poleca Wydawnictwo DEMART – można kupić ją TUTAJ
Dziękujemy Wydawnictwu za udostępnienie egzemplarza recenzyjnego –
Redakcja