15 października – Międzynarodowy Dzień Niewidomych

Jak możemy pomóc osobie niewidomej?

15 października uznany został „świętem niewidomych” już w 1964 roku, kiedy to ówczesny prezydent Stanów Zjednoczonych Lyndon S. Johnson ogłosił go Dniem Bezpiecznej Białej Laski. Biała laska jest bowiem pewnym symbolem i częstym atrybutem osób niewidomych.  Historia białej laski sięga jednak już 1921 roku, kiedy to pewien brytyjski fotograf James Biggs utracił wzrok na skutek wypadku. Załamanemu tym faktem młodemu człowiekowi wiarę w przyszłość przywrócił inny niewidomy słowami:  „Staraj się kultywować samodzielność. Wychodź sam z domu jak najczęściej. Jeśli będziesz chodził razem z innymi będziesz tracił nerwy.” Idąc za radą fotograf zaczął wychodzić z domu ze zwykłą laską, która ułatwiała mu poruszanie się i osłaniała przed czyhającym na każdym kroku niebezpieczeństwem. Pełniła też rolę przedłużenia ręki. Po czasie jednak stwierdził, że stanowi ona pewne zagrożenie dla innych znajdujących się na ulicy osób, gdyż nie jest wystarczająco widoczna. W celu zwiększenia bezpieczeństwa swojego i innych, niewidomy pomalował swoją laskę na biało. Pomysł ten okazał się bardzo skuteczny i szybko zyskał popularność wśród innych, niewidomych osób. Jako Międzynarodowy Dzień Niewidomych 15 października obchodzony jest od 1993 roku, kiedy to uchwalony został przez Europejską Unię Niewidomych. Dzień ten powinien stać się dla nas przede wszystkim czasem refleksji i skupienia się na problemach niewidomych. Życie z dysfunkcją wzroku jest bowiem znacznie utrudnione i w dużej mierze uzależnione od wsparcia innych ludzi. Warto też uświadomić sobie, jak wiele osób w naszym kraju dotyczy ten problem. Liczba niewidomych w Polsce szacowana jest na 100 tys. Jak możemy zatem pomóc spotykanej na swojej drodze osobie niewidzącej? Jak powinniśmy się zachowywać?

Oto kilka cennych wskazówek:

• Pamiętaj, że stopień niedowidzenia jest różny u poszczególnych osób. Mogą one dostrzegać osoby i otaczające je przedmioty w sposób dla Ciebie trudny do zrozumienia. Okaż zatem wyrozumiałość.
• Kiedy witasz się z osobą z dysfunkcją wzroku, pamiętaj przedstawiać siebie i osoby, które Ci towarzyszą. W czasie rozmowy również staraj się używać swojego imienia, by ułatwić zorientowanie się w dialogu. Akcentuj także chęć zakończenia rozmowy, a w szczególności chęć oddalenia się od osoby niewidomej.
• W trakcie kontaktu z osobą niewidomą lub niedowidzącą pamiętaj wyrażać słownie wykonywane przez siebie gesty, np. chęć podania ręki na powitanie. W ten sposób osoba niewidoma będzie czuła się bezpiecznie.
• Uprzedzić należy również chęć pomocy. Dopiero po uzyskaniu aprobaty wesprzyj osobę niewidomą w sposób przez nią zaproponowany, starając się nie krępować ruchów. Pamiętaj też informować o zmianie kierunku. Zanim zaoferujesz pomoc zastanów się najpierw czy masz wystarczająco dużo czasu, by faktycznie pomocy takiej udzielić. Zostawienie osoby niewidomej w połowie drogi z całą pewnością nie będzie dla niej ułatwieniem.
• Kiedy podajesz niewidomemu krzesło nie staraj się go na nim posadzić. Wystarczy jeśli położysz rękę na oparciu krzesła. W większym gronie staraj się robić to jak najbardziej dyskretnie, proponując po prostu swoje towarzystwo.
• Jeśli pomagasz osobie niewidomej w zakupach, podziel pieniądze wg nominałów, informując o kolejności ich ułożenia.
• W trakcie posiłków informuj o tym jak ułożone są potrawy zgodnie z kierunkiem wskazówek zegara.
• Pamiętaj, że dla osoby niewidomej duże zagrożenie stanowi zmiana znanego przez nią otoczenia. Jeśli zatem przestawiasz krzesło, zmieniasz ustawienie mebli czy otwierasz okno, staraj się informować o tym niewidomego. Zwróć także uwagę, by nie zostawiać niedomkniętych drzwi.
• Wchodząc z osobą niewidomą do nowego pomieszczenia informuj go gdzie jest, kto lub co się w nim znajduje.
• Jeśli niewidomemu towarzyszy przewodnik, kieruj swoje wypowiedzi bezpośrednio do osoby niewidomej. To w końcu z nią rozmawiasz!
• Kiedy przeprowadzasz niewidomego przez jezdnię pozwól mu ująć się pod rękę. Wówczas odbiera on dobrze ruchy twojego ciała, co ułatwia mu przewidzenie ewentualnej przeszkody. Staraj się iść też odrobinę przed swoim podopiecznym. Kiedy wchodzisz lub schodzisz z krawężnika zwolnij nieznacznie.
• Staraj się cały czas myśleć o tym jakim ograniczeniem jest brak wzroku. Określenie typu duży, biały dom w żaden sposób nie pomoże niewidomemu.
• Jeśli zauważysz osobę niewidomą oczekującą na przystanku, zapytaj się o numer pojazdu, na który czeka. Gdy planujesz jazdę tą samą linią wejdź do autobusu (tramwaju) razem z niewidomym, idąc z przodu i podając mu swoje ramię.
• Jeśli spostrzeżesz, że niewidomy stoi bezradnie na ulicy, podejdź i zapytaj, czy nie potrzebuje pomocy.
• W tramwaju lub w autobusie, do których niewidomy ma prawo wchodzić przednim wejściem, ustąp mu miejsca. Jeśli nie ma wolnego miejsca, naprowadź jego rękę na najbliższy uchwyt.

Źródło: www.idn.org.pl