Nie każdy może uprawiać kwiaty cebulowe na rabatach, ale każdy może cieszyć się ich urodą we własnym domu. Ta wyjątkowo wszechstronna grupa kwiatów doskonale sprawdza się w uprawie doniczkowej lub hydroponicznej. I kiedy wydaje się, że zima nigdy się nie skończy, można stworzyć samemu wrażenie nadchodzącej wiosny, nawet kiedy na zewnątrz jest jeszcze ciemno, wilgotno i nieprzyjemnie. Można to uczynić przy pomocy roślin cebulowych w doniczkach.
W normalnej uprawie cebulki kwiatów zimują w ziemi, po letnim spoczynku i dopiero wiosną zaczynają budzić się do życia. Istnieje możliwość skrócenia zimy, poprzez wniesienie cebulek do ciepłego pomieszczenia, jednak takie zadanie wymaga wiele pracy i znajomości fizjologii roślin oraz pracy praktycznie przez cały rok. Dla posiadaczy prawdziwych ogródków i miłośników kwiatów cebulowych takie postępowanie jest koniecznością, jednak dla innych, mieszkańców bloków czy zapracowanych gospodyń wydaje się celem nieosiągalnym. Jednak oferta większości sklepów ogrodniczych i kwiaciarni jest obecnie tak bogata, że cebulowy miniogródek może mieć teraz każdy, nawet w środku zimy.
Chcąc założyć cebulowy ogródek należy wybrać się na zakupy. Należy nabyć specjalne cebule (tzw. preparowane) przygotowane przez producentów do wcześniejszego kwitnienia. Do cebulowego miniogródka najlepiej wybierać niezbyt wysokie gatunki, jak szafirki (Muscari sp.), przebiśniegi (Galanthus nivalis), krokusy (Crocus L.), cebulice (Scilla L.), śnieżniki (Chionodoxa Boiss.), karłowate odmiany narcyzów (Narcissus L.) i tulipanów (Tulipa L.). Większość cebulowych, lubi słoneczne miejsca, a tylko nieliczne dobrze znoszą półcień. Do nich należą np. przebiśniegi, śnieżyce, cebulice. Decydując się na hodowlę na parapecie warto zaopatrzyć się w cebulki typowe domowe. Najlepsze do zimowego pędzenia są wszystkie odmiany hiacyntów, cebule tulipanów odmian Brillant Star lub Joffre, krokusy odmiany Remembrance oraz odmiany narcyzów jak Paper White, czy Grand Soleil d’Or. W kompozycjach doniczkowych najlepiej sprawdzają się rośliny niskie, o mocnych łodygach, niezbyt bogato ulistnione. Planując kwiatową aranżację, możemy dobierać kwiaty tworzące kolorowe lub jednobarwne kompozycje w tym samym czasie lub też wydłużmy okres jej kwitnienia sadząc odmiany kwitnące po sobie.
Tulipany, hiacynty, narcyzy, szafirki i krokusy można uprawiać w każdej doniczce. Najlepiej jednak sprawdza się metoda holenderska, czyli umieszczanie cebul w szklanych naczyniach wypełnionych miękką (odstałą) lub przegotowaną wodą. W szklanych doniczkach powstaje bowiem korzystny wilgotny mikroklimat, dzięki czemu cebule zakwitają szybciej i obficiej niż w tradycyjnych osłonkach. Ponadto w takich naczyniach rośliny wyglądają bardzo atrakcyjnie – przez przezroczyste ścianki widać ich delikatne korzonki, dodatkową ozdobę kwiatowej kompozycji. Cebule lubią wilgotny mikroklimat, nie mogą jednak się stykać z wodą, ponieważ łatwo gniją. Pomiędzy piętką cebuli i taflą wody należy więc zachować odstęp około 5 mm, można też wybrać naczynia z przewężonymi szyjkami, na których będą się mogły opierać cebule, przez co ograniczymy ich kontakt z wodą. W pojemnikach o innych kształtach cebule układa się na warstwie żwiru, muszelek, koralików lub kamyków, tak by woda wlana do naczyń nie sięgała do cebul. Tej zimy modne są rekwizyty przypominające kolorystyką i kształtami przedmioty wyrzucone przez morze na brzeg. Wybierając pojemnik trzeba wziąć pod uwagę, że cebulka musi mieć miejsce do rozrostu swoich korzeni. Szklane, przezroczyste pojemniki mają jeszcze taką zaletę, że widać w nich, czy korzenie się rozwijają i czy sięgają wody. Do wody wrzuca się szczyptę węgla drzewnego, w celu uniknięcia chorób grzybowych.
Pojemnik (ceramiczny, plastikowy itp.) powinien mieć 5-20 cm głębokości i otwory w dnie. Jeżeli chcemy przesadzić kilka roślin do wspólnego pojemnika, musimy go odpowiednio przygotować. Najpierw na jego dnie umieszczamy kilkucentymetrową warstwę drenażu ze skorup ceramicznych, gruboziarnistego żwiru lub keramzytu (drenaż można przykryć włókniną albo półcentymetrową warstwą piasku, co zapobiega wymywaniu się podłoża). Cebule nie powinny dotykać krawędzi doniczki, odległość od niej winna wynosić około 2 cm. Jeśli używa się pojemnika bez otworu odpływowego, należy włożyć na dno materiał chłonący wodę (na przykład mech torfowiec) lub drobne kamyczki. Należy też dodać nieco węgla drzewnego, aby zapobiec zakwaszeniu. Jako podłoża używa się specjalnej mieszanki ziemi doniczkowej i torfu w stosunku 1:1. Nie musi być ona specjalnie żyzna (wystarczy mieszanka kupiona w kwiaciarni), ponieważ do wytworzenia kwiatów rośliny wykorzystują substancje pokarmowe zgromadzone w łuskach cebul. Ważne jest natomiast, by podłoże było przewiewne i przepuszczalne, jeśli nie mamy torfu, można dodać do niego trochę piasku. Doniczki nie należy wypełniać całkowicie, powinno zostać miejsce dla wody przy podlewaniu. Jeśli planujemy posadzenie roślin w wiklinowym koszyku, to przed nasypaniem drenażu wyścielmy jego dno grubą folią. Natomiast ścianki i dno koszyków metalowych warto najpierw wysłać mchem, a dopiero na nim rozłożyć folię. Z zewnątrz widoczny będzie zielony mech, a nie folia uszczelniająca pojemnik. Jeśli chcemy użyć głębszego metalowego wiaderka, wyściełamy je folią dla ochrony przed rdzewieniem i wkładamy kawałki styropianu, by nie trzeba go było po brzegi napełniać ziemią.
Uprawiając cebulowe w ziemi, należy pamiętać, że aby roślina zakwitła jej cebulka cała musi być przykryta ziemią. Cebule sadzimy do doniczek w taki sposób, aby wierzchołki wystawały lekko ponad krawędź. W pojemniku umieszcza się cebule pojedynczo lub po kilka. Odległość między dużymi cebulami tulipanów, hiacyntów narcyzów powinny wynosić od 5 do 10 cm w zależności od wielkości cebul. Mniejsze cebule szafirków, przebiśniegów, śnieżników sadzi się gęściej. Głębokość sadzenia powinna wynosić dwukrotną wysokość cebul. Na zakończenie sadzenia dob¬rze jest przysypać doniczki cienką warstwą piasku, kompozycję można też uzupełnić mchem lub przy brzegu naczynia posadzić niskie sitowie (Scirpus cernuus), które przypomina trawę. Zabezpiecza się w ten sposób podłoże przed wysychaniem i zapobiega się wypychaniu cebul przez korzenie w cza¬sie chłodzenia. Po posadzeniu podłoże należy podlać. Ziemia powinna być zawsze lekko wilgotna (ale nie mokra).Tak przygotowaną kompozycję przenosimy do chłodnego pomieszczenia (około 10oC), najlepiej ciemnego. W jasnym cebule trzeba okryć tekturowym kapturkiem zasłaniającym światło. Po 3-4 tygodniach wyrosną korzenie. Ważne, by były stale zanurzone w wodzie, trzeba ją więc regularnie uzupełniać. Kiedy pojawi się pąk kwiatowy, można zdjąć kapturek i przenieść roślinę w jasne miejsce o temperaturze pokojowej. Cebule zakwitają przeważnie po 5-10 tygodniach. Jeśli posadzi się je na początku lutego, kwiaty pojawią się już w ostatnich dniach marca i odpowiednio pielęgnowane będą zdobić nasze mieszkanie nawet do maja. Jeśli zależy nam na wcześniejszym, na przykład styczniowym terminie kwitnienia, cebule należy posadzić już w październiku. Zupełnie odmiennego traktowania wymagają śniedki. W doniczkach uprawia się śniedek wiechowaty (Ornithogalum thyrsoides), Stam 90 i Eloff oraz mniej znany O. dubium. Uprawa tych roślin w szklarni jest znacznie dłuższa niż innych drobnocebulowych. W zależności od planowanego terminu kwitnienia, trwa 12–20 tygodni. Natomiast kwiaty szafirków czy przebiśniegów uzyskuje się po około 3 tygodniach.
Można także kupić już wykiełkowane rośliny, wówczas będziemy mieć jeszcze mniej pracy z utworzeniem wiosennej kompozycji. Rośliny cebulowe będą dłużej kwitły w mieszkaniu, jeśli wybierzemy okazy jeszcze nie w pełni rozwinięte. Dokonując zakupu roślin warto wiedzieć, że tulipany, kosaćce (irysy) i krokusy powinny mieć dobrze wykształcone pąki, wyczuwalne między liśćmi. Pąki tulipanów w dotyku nie mogą sprawiać wrażenia, jakby były z papieru, gdyż wówczas się nie rozwiną (jest to objaw choroby zwanej pergaminowatością pąków). Kupując hiacynty, lepiej nie decydować się na egzemplarze o zielonych, silnie zwartych pąkach, bo często wyrastają z nich zbyt krótkie lub przekrzywione kwiatostany. Sprawdźmy też, czy na roślinach nie ma brązowych plam. Pędy kwiatowe i liście nie powinny być wyciągnięte i bladozielone.
Kwitnące rośliny, także te zakupione, umieszcza się w jasnym, lecz nie bezpośrednio nasłonecznionym miejscu, z dala od działających grzejników. Warto pamiętać, że cebulowe najokazalej kwitną w pomieszczeniach chłodnych. Tulipany i hiacynty mogą stać w miejscu, gdzie jest dość ciepło (około 20°C), natomiast pozostałe gatunki wymagają niższej temperatury: narcyzy 15-18°C, a krokusy, kosaćce i szafirki od 12 do 15°C. Zbyt wysokie temperatury powodują, że łodygi rosną bardzo szybko, i ich wygląd staje się nienaturalny. Także kwiaty są mniej trwałe. Aby ułatwić roślinom doniczkowym dostęp do światła, którego w zimie jest mało, powinno się dbać o czystość ich liści. Kurz utrudnia oddychanie i fotosyntezę. Zakurzone liście najlepiej ścierać miękką ściereczką zwilżoną wodą z dodatkiem płynu do mycia naczyń. Kompozycję należy podlewać tak, by podłoże było stale lekko wilgotne. Wówczas rośliny będą długo kwitły, nawet przez 3-4 tygodnie. Niestety, przekwitnięte cebule tulipanów i krokusów należy wyrzucić, są bowiem jednorazowe i nie zakwitną po raz drugi, nawet jeśli przesadzimy je z doniczki do ogrodu. Pozostałe gatunki, jeżeli chcemy je wykorzystać na zewnątrz po ścięciu kwiatostanu powinny stać w chłodzie przy oknie.
Z roślin cebulowych można stworzyć własną, niepowtarzalną kompozycję kwiatową. Wystarczy umieścić doniczkę w ciekawej osłonce np. szklanym naczyniu wypełnionym żwirem rzecznym (nie kruszywem – zamula wodę), ratanowym koszyku lub małym jutowym worku. Można także owinąć doniczkę sizalem lub rafią w kolorze naturalnym lub w barwie podkreślającej kolor kwiatów. Jeśli użyjemy tradycyjnego naczynia, to kwiat ten nabierze klasycznego charakteru, natomiast umieszczenie go w doniczce o nietypowym kształcie lub kolorze nada mu nowoczesny wygląd. Rośliny cebulowe szczególnie wdzięcznie prezentują się w pojemnikach o charakterze rustykalnym: wiklinowych lub drucianych koszykach, glinianych donicach i misach. Ciekawie też wyglądają w naczyniach z minionych epok – porcelanowych, mosiężnych lub cynowych wazach bądź metalowych wiaderkach.Ciekawie prezentują się też kompozycje z dodatkiem pogiętych pędów wierzby mandżurskiej, czerwonych gałązek derenia białego, sztucznego mchu lub porostów. Jednak i jednogatunkowe aranżacje mogą być piękne. Wystarczy ustawić w pokoju pięknie pachnące hiacynty, które występują w wielu kolorach (białym, różowym, fioletowym, pomarańczowym i żółtym) oraz w różnym ich nasileniu (od delikatnych pasteli po nasycone kolory), więc bez trudu wybierzemy odcień pasujący do danego stylu wnętrza. Także narcyzy różnią się od siebie barwą kwiatów, które mogą być śnieżnobiałe, kremowe, łososiowe, czy intensywnie żółte, a dodatkowo kwiaty mogą mieć również różne kształty. Najpopularniejsze są trąb kowane, o postrzępionych brzegach i płatkach wygiętych na zewnątrz kielicha. Jednak odmiany narcyzów różnią się również porą kwitnienia. Jeśli odpowiednio je dobierzemy, będą kolejno zakwitały przez całą zimę – od grudnia, aż do wiosny. Narcyzy efektownie wyglądają także skomponowane z innymi roślinami cebulowymi – np. tulipanami, szafirkami czy irysami. Zazwyczaj do stworzenia ciekawej kompozycji wystarczy kilka egzemplarzy różnych gatunków, odpowiednio dobranych kolorem i wysokością. Sadzimy je we wspólnym naczyniu albo wstawiamy kilka doniczek do jednego pojemnika. Najlepiej zestawiać rośliny wysokie z niskimi, o kwiatach w uzupełniających się kolorach, np. fioletowe kosaćce i krokusy z żółtymi narcyzami, czy niebieskie cebulice, żółte i czerwone tulipany oraz żółte narcyzy. Wyższe tulipany, narcyzy czy hiacynty są wspaniałym tłem dla niższych kwiatów takich jak: szafirki, przebiśniegi, śnieżniki czy zawilce.
Kwitnącymi roślinami cebulowymi można przyozdobić ulubiony kącik w mieszkaniu lub świąteczny stół. Różnorodność kwiatów cebulowych umożliwia zabawę z wnętrzem i zmienianie jego charakteru w zależności od naszego nastroju. Gdy chcemy stworzyć subtelną i romantyczną atmosferę – wybierzmy pastelowe odcienie, natomiast radosną i figlarną aranżację otrzymamy przez połączenie kontrastujących ze sobą, intensywnych kolorów.
A przede wszystkim zaprośmy wiosnę do swojego domu. Tak bardzo jej nam teraz brakuje…
Dodała: Marta
