Tarczyca – poznaj najczęstsze objawy jej zaburzeń i 2 sposoby na ich okiełznanie

Tarczyca jest jednym z ważniejszych narządów w organizmie człowieka. Ma bardzo duży wpływ na jakość życia, a od jej prawidłowego funkcjonowania zależy m.in. tempo metabolizmu, poziom nastroju i prawidłowy sen. Jednocześnie, choć jest tak ważnym narządem, wielu ludzi nie przywiązuje do niej wagi i lekceważy pozornie błahe objawy, mogące świadczyć o występujących w jej obrębie patologiach.

1. Hormony wydzielane przez tarczycę
2. Jak poznać, że zaczęły się problemy z tarczycą?
3. Tarczyca a odchudzanie

Tarczyca zlokalizowana jest w przedniej części szyi, pod krtanią; oplata tchawicę, a swoją budową nieco przypomina odwrócone płuca lub motyla. Składa się z dwóch płatów, które połączone są cieśnią. U zdrowej, dorosłej osoby każdy z płatów ma około 4 cm długości, 2 cm szerokości i waży od 10 do 20 g, jednak dokładny rozmiar tarczycy jest kwestią indywidualną i zależy od wagi, płci i podaży jodu. Trudno uwierzyć, że tak mały narząd może pełnić tak ważną rolę w organizmie, tymczasem wystarczą niewielkie odchylenia od normy w działaniu tarczycy, aby ludzki organizm poczuł pierwsze objawy zaburzeń.

Hormony wydzielane przez tarczycę

Aby zrozumieć, jak wielki wpływ ma tarczyca na ludzki organizm, trzeba poznać jej funkcje. Tarczyca odpowiedzialna jest za produkcję trzech hormonów, regulujących metabolizm. Należą do nich:
• tyroksyna (T4),
• trijodotyronina (T3),
• kalcytonina.

Tyroksyna wytwarzana jest jedynie w tarczycy, natomiast trijodotyronina w 80% powstaje poza tarczycą, w innych komórkach ciała, w procesie konwersji – odjodowania tyroksyny.

T3 i T4 mają w organizmie człowieka bardzo szerokie działanie. Nie tylko wpływają na metabolizm organizmu przez zwiększenie zużycia tlenu i wytwarzanie ciepłoty ciała, ale również przyczyniają się do kurczenia i rozkurczania mięśnia sercowego, przyspieszają perystaltykę jelit, pobudzają do działania ośrodek oddechowy oraz regulują przemiany biochemiczne węglowodanów i tłuszczów. Hormony tarczycy mają też ogromny wpływ na płód, w pierwszych 12 tygodniach stymulują jego rozwój, głównie mózgu.

Tarczyca, jako jeden z narządów wydzielających ważne dla organizmu hormony, sama sterowana jest przez hormon, a konkretnie tyreotropinę (TSH), który powstaje w przedniej części przysadki mózgowej. Pierwszym, podstawowym badaniem, na podstawie którego diagnozowane są problemy z tarczycą, jest oznaczenie poziomu TSH – wzrost oznacza niedoczynność tarczycy, a spadek nadczynność.

Jak poznać, że zaczęły się problemy z tarczycą?

Problemy z tarczycą objawiają się na wiele różnych sposobów, dlatego oprócz regularnego badania poziomu TSH, T3 i T4, warto obserwować swój organizm. Ze względu na ogromny wpływ hormonów tarczycowych na funkcjonowanie człowieka, początkowo niewiele objawów lekarze tak naprawdę łączą z tym narządem, a ich wystąpienie przypisują zwykle dysfunkcjom innych organów. Najczęściej występujące objawy nadczynności tarczycy pochodzą od układu nerwowego, narządów ruchu, układu moczowo-płciowego i układu krążenia. Osoba cierpiąca na tę przypadłość może być więc chronicznie zmęczona, najprawdopodobniej zaobserwuje u siebie drżenie rąk i zmniejszenie masy mięśni, głównie szkieletowych. Zmieniają się też organy wewnętrzne – powiększa się tarczyca i wątroba, pojawia się migotanie przedsionków, przyspieszona akcja serca, żółtaczka, ginekomastia i hiperwentylacja. Niedoczynność związana jest głównie z objawami ze strony psychiki człowieka, układu oddechowego, krążenia i nerwowego. Wiele przypadków depresji, nerwic i chorób neurodegeneracyjnych związanych jest z niedoczynnością tarczycy. W przypadku występowania częstych duszności, kolki jelitowej, zaburzeń rytmu serca lub poczucia obniżonej jakości życia, dobrze jest zainteresować się głębiej podłożem tych problemów, ponieważ mogą być one związane z nieprawidłowym działaniem tarczycy.

Tarczyca a odchudzanie

Największym problemem osób mających niedoczynność tarczycy jest niekontrolowane tycie, prowadzące nie tylko do nadwagi, ale również otyłości. Problem ten można rozwiązać, wymaga to jednak dużego nakładu pracy i silnej woli. Odchudzanie powinno być związane z systematycznością – zarówno w spożywaniu posiłków, jak i uprawianiu aktywności fizycznej. Warto wykonywać te ćwiczenia i aktywności, które mocno podkręcają metabolizm, np. spacery, bieganie, pływanie lub treningi wytrzymałościowe. Dieta sprzyjająca utrzymaniu prawidłowej wagi obejmuje potrawy pieczone i gotowane na parze, głównie owoce i warzywa, chude mięso i produkty zawierające dużą ilość białka. Warto zrezygnować z używek, nie tylko alkoholu, ale również kofeiny.