„Stalinowski kat Polski. Iwan Sierow” – recenzja

Nikita Pietrow: „Stalinowski kat Polski. Iwan Sierow”

Rzadko się zdarza tak obiektywne spojrzenie na rosyjską historię minionego wieku, jak to prezentowane przez Nikitę Pietrowa – badacza historii najnowszej. W swych publikacjach ujawnił on już wiele mrocznych szczegółów sowieckiego terroru. W prezentowanej książce przybliża zaś sylwetkę i antyludzką działalność jednego z prominentnych szefów KGB – Iwana Aleksandrowicza Sierowa, który swą”karierę” rozpoczął od funkcji czekisty zwalczającego opozycję antykomunistyczną. Wspierał działalność NKWD w kwestii sowietyzacji Polski. Jego podstawowymi sposobami na osiągnięcie politycznych celów były oszustwo i podstęp.

Autor omawia tu kulisy funkcjonowania partyjnej „wierchuszki” i przepychanek między szefami kluczowych resortów i instytucji. Po śmierci Stalina to właśnie Sierow stał się niejako kozłem ofiarnym, wewnętrznych rozliczeń po okresie stalinizmu – wytknięto mu wszystkie represje i zbrodnie, których był sprawcą przez ostatnie dziesięciolecie i został odsunięty na boczny tor politycznego życia. Dostrzeżono, że poza silną wolą nie miał innych cech predestynujących go do władzy – ani szerokich horyzontów intelektualnych, ani umiejętności słuchania innych ludzi. Był jedynie pionkiem w rękach Stalina i jego przybocznych.
Padają tu konkretne liczby obrazujące ilość aresztowanych, wywiezionych na Syberię czy zamordowanych na rozkaz Sierowa Polaków oraz Ukraińców. Ofiary przesiedleń niewygodnych dla władzy mieszkańców krajów bałtyckich również liczą się w dziesiątkach tysięcy. Ironią losu jest to, że po latach Sierow osobiście uczestniczył w rehabilitacjach wielu swych ofiar.

To historia zawrotnej kariery i spektakularnego upadku jednego z najbardziej liczących się dygnitarzy ZSRR. Przy okazji poznajemy szeroki kontekst polityczny i historyczny jego działań. To także monumentalny dokument historyczny, pochylający się nad indywidualnymi tragediami inspirowanymi przez sowiecką władzę. Znajdujemy tu fragmenty korespondencji wielu dygnitarzy sowieckich, które ujawniają ich odczłowieczenie i bezmiar okrucieństwa. Ani oni, ani Sierow nigdy nie ponieśli konsekwencji swych czynów, często dożywając w spokoju sędziwej starości.

To pierwsza książka poświęcona Sierowowi w tak obszernym wydaniu. Zawiera również kronikę jego życia oraz wykaz nazwisk sowieckich prominentów wraz z krótkimi notkami biograficznymi. Jednak szczególnie ciekawe są dokumenty dotyczące samego Sierowa i napisane przez niego. Zapraszam do lektury!
Joanna

Książkę poleca Wydawnictwo DEMART – można kupić ją TUTAJ

Dziękujemy Wydawnictwu za udostępnienie egzemplarza recenzyjnego –
Redakcja