We współczesnej kulturze często mamy do czynienia z postrzeganiem osoby pod kątem jej atrakcyjności, a szczególnie atrakcyjności jej twarzy. Od dzieciństwa do starości ładni ludzie są traktowani lepiej i jednocześnie odbierani przez innych bardziej przychylnie. Oglądanie atrakcyjnej twarzy wyzwala w mózgu inne fale mózgowe i aktywuje inne ośrodki niż patrzenie na twarz pospolitą. Dodatkowo twarzom atrakcyjnym przypisywane są pozytywne cechy, jak przyjazne nastawienie, inteligencja, uczciwość, atrakcyjność  sukces.

Kobiety przejawiają dużo większą determinację niż mężczyź­ni w usiłowaniu zachowania wizerunku osoby młodszej niż w rzeczywistości, stąd częściej angażują się w różne strategie odmładzania, są także zdecydowanie bardziej podatne niż mężczyźni na różne formy tzw. beauty work. W polskich badaniach sondażowych kobiety w każdym wieku deklarują, że lubią oddawać się rytuałom związanym z dbaniem o urodę, a badania europejskie dowodzą, że starsze kobiety korzystają z poszerzającej się oferty inwestowania we wszelkie możliwe zabiegi medycyny estetycznej.

Jak i kiedy pojawiają się zmarszczki

Starzenie się skóry jest procesem naturalnym, który zachodzi u każdego człowieka przez całe życie. Proces ten jest uzależniony od wielu czynników zarówno wewnętrznych (predyspozycje genetyczne, gospodarka hormonalna, nieprawidłowe odżywianie, niedobory witamin), jak i zewnętrznych (zanieczyszczenie środowiska, ekspozycja na promieniowanie UV, stres, palenie papierosów). Dodatkowymi czynnikami, które wpływają na starzenie się twarzy to wahania ciężaru ciała i mimika – grymasy, zaciskanie, zagryzanie warg oraz ubytki w uzębieniu. Starzeje się nie tylko skóra, ale również wszystkie tkanki twarzy.

Proces starzenia się skóry nierozerwalnie wiąże się ze zmianami właściwości fizycznych i morfologicznych, a także fizjologicznych poszczególnych warstw skóry. Istotą procesu starzenia są zmiany widoczne w obrazie histologicznym naskórka i skóry właściwej. Wewnątrzpochodne starzenie się skóry charakteryzują głównie procesy zanikowe i zwiotczeniowe.

W skórze właściwej obserwuje się obniżenie aktywności i syntezy fibroblastów, zmniejszenie liczby włókien kolagenowych i zmiany ich właściwości (zakłócenie syntezy i wzajemnej proporcji włókien kolagenowych typu I i III oraz zahamowanie syntezy włókien elastycznych, spada tempo syntezy kolagenu, zmniejszeniu ulega aktywność enzymów biorących udział w modyfikacjach posttranslacyjnych, zmniejsza się też rozpuszczalność kolagenu, a jego włókna ulegają ścieńczeniu, ponadto dochodzi do zaburzenia czynności fibroblastów starzejącej się skóry, czego skutkiem jest spowolnienie syntezy i wymiany kolagenu).

Zawartość kolagenu w skórze młodej wynosi ok. 80%, a od 25 roku życia jego poziom maleje (ok. 10% w 10 lat). W przypadku skóry objętej procesami naturalnego starzenia zauważa się zmniejszoną syntezę kolagenu typu III, który w największym stopniu wpływa na prawidłowy wygląd skóry. Zwiększa się natomiast aktywność enzymów proteolitycznych, co prowadzi do nasilenia szybkości degradacji kolagenu typu I.

Naturalne starzenie jest także wynikiem zwiększenia aktywności metaloproteinazy (MMP-1), czego końcowym efektem jest zmniejszenie grubości skóry. Dalszym objawem zmian starzeniowych są pojawiające się zmarszczki głębokie, następuje też wyraźne zmniejszenie nawilżenia i jędrności skóry. Zaburzony na poziomie skóry właściwej proces syntezy kolagenu i włókien elastycznych oraz retikulinowych objawia się także spadkiem napięcia skóry, prowadzącym do atonii.

Wraz z wiekiem skóra wolniej się regeneruje. U zdrowej i młodej osoby naskórek złuszcza się samoczynnie w ciągu 28 dni. W starszym wieku zwalnia tempo, pojawiają się zmarszczki, a także zaskórniki i zmiana odcienia cery. Pojawiają się przebarwienia i podrażnienia posłoneczne, skóra źle reaguje na zbyt duże dawki słońca. Wraz z wiekiem zmiany dotyczą także innych elementów, słabną włosy, stają się cieńsze, bardziej podatne na złamania, o rozdwojonych końcach, a paznokcie bardziej miękkie lub kruche.

Zdjęcie z artykułu: www.blessthemess.pl/co-na-zmarszczki

Rodzaje i podział zmarszczek

Ze względu na przyczyny powstawania wyróżnia się:
1) zmarszczki mimiczne, które powstają podczas ruchów mięśni twarzy (są związane z mimiką twarzy) i pojawiają się jako pierwsze, między 25. a 30. rokiem życia i są najczęściej są zlokalizowane pomiędzy nosem a ustami, dookoła oczu i na czole,
2) zmarszczki posłoneczne, które powstają na skutek szkodliwego działania słońca i towarzyszą im zazwyczaj przebarwienia lub odbarwienia skóry,
3) zmarszczki senne, które wynikają z ułożenia skóry podczas spania
4) oraz zmarszczki grawitacyjne, które są spowodowane naturalnym procesem starzenia się naszej skóry.

Ze względu na miejsce występowania wyróżnia się:
1) zmarszczki na czole – zmarszczki poziome i zmarszczki pionowe, tzw. „lwia bruzda” – zwykle dwie-trzy pionowe zmarszczki pomiędzy brwiami,
2) „kurze łapki” – promieniście ułożone zmarszczki, które pojawiają się w okolicy kącików oczu, a ich powstawaniu sprzyja delikatna skóra i silnie działające mięśnie okrężne oka, kurczące się podczas uśmiechu czy mrużenia oczu,
3) zmarszczki pod oczami – pojawiają się najwcześniej, ponieważ skóra pod oczami jest grubości zaledwie pół milimetra, a więc czterokrotnie cieńsza niż skóra reszty twarzy, a co za tym idzie – najbardziej wrażliwa, są wynikiem nie tylko mimiki twarzy, lecz także przesuszenia skóry, ponieważ skóra w tym rejonie nie ma gruczołów łojowych ani potowych,
4) zmarszczki wokół ust – tzw. „usta palacza” lub „kod kreskowy”pojawiające się najczęściej po 45. roku życia, na ich rozwój wpływa upływający czas oraz braki w uzębieniu,
5) bruzdy przynosowe – „małpi pyszczek” – biegną od skrzydełek nosa do kącików ust, ok. 40. roku życia pogłębiają się, co jest efektem obniżania się skóry policzków,
6) „zmarszczki marionetki” lub „zmarszczki smutku” – zaczynają pojawiać się już po 30-tym roku życia, są to pionowe bruzdy biegnące od kącików ust do brody.

Konsekwencją spadku zawartości kolagenu, elastyny i HA w skórze jest powstawanie zmarszczek, tworzenie się bruzd, wiotkość skóry i suchość skóry, co powoduje, iż w podziale poprzecznym i podłużnym twarzy zachodzą znaczne zmiany w jej proporcjach. Obserwuje się dodatkowo osłabienie mięśni twarzy, czego skutkiem jest pojawienie się zmarszczek grawitacyjnych oraz zauważalne zmiany w owalu twarzy.

Deficyt tkanki podskórnej najwyraźniejszy wokół warg powoduje utratę elastyczności skóry oraz jej nadmiar w tej okolicy. Zmianie ulega również grubość ust. Synteza lipidów, glikozaminoglikanów i kwasu hialuronowego ulega zmniejszeniu. Następuje spadek produkcji lipidów naskórkowych (głównie ceramidów) przez fibroblasty, zmniejszenie ilości oraz redystrybucji podskórnej tkanki tłuszczowej czego konsekwencją jest wysuszenie tkanek. Widoczne w okolicach kącików ust zmiany, to skutki rozpadu bądź zaniku warstwy tłuszczowej tkanki podskórnej.

Po 40 roku życia uwidacznia się w wargach obniżenie ilości głównej podściółki jaką jest tkanka tłuszczowa, stąd ulegają one zanikowi, kolor blednie oraz wargi są mniej wydatne. Równolegle ze starzeniem skóry wokół ust oraz zanikaniem i spłaszczaniem konturu ust postępuje proces utraty objętości czerwieni wargowej. Usta tracą objętość (górna warga staje się coraz cieńsza, następuje jej znaczące uszczuplanie), intensywność koloru, zmniejsza się nawilżenie i napięcie czerwieni ust, następuje pogłębienie bruzd nosowo-wargowych oraz zanik rynienki wargowej.

zobacz również:

Jak dbać o skórę, aby była piękna i gładka? Sekrety pielęgnacji ciała