W ostatnich czasach na półkach w drogeriach wśród kosmetyków pojawiły się te przeznaczone do skóry atopowej. Jeszcze niedawno tego typu preparaty dostępne były jedynie w aptece, ale z atopowym zapaleniem skóry (AZS) także rzadziej mieliśmy do czynienia. Dzisiaj jest to przypadłość dość częsta – niektóre źródła podają, że dotyczy 1/3 populacji. Czym jest atopowe zapalenie skóry i jak pielęgnować skórę nią dotkniętą?
Kilka faktów o AZS
Atopowe zapalenie skóry to skłonność do reagowania w specyficzny sposób na alergeny środowiskowe. Układ odpornościowy chorego nieprawidłowo odpowiada na małe dawki antygenów. Nieprawidłowość ta oznacza nadmierne wytwarzanie przeciwciał skierowanych przeciwko alergenom. Źródeł choroby upatruje się w genach pacjenta tzn. jeśli rodzice mają AZS istnieje duże prawdopodobieństwo, że i dziecko będzie się z tym zmagało. AZS jest schorzeniem przewlekłym i nawrotowym, nie ma na niego skutecznego lekarstwa, można jedynie ograniczać skutki, objawy choroby. Atopowe zapalenie skóry rozpoczyna się przeważnie w wielu dziecięcym. Wyróżnić można kilka faz wraz z charakterystycznymi dla choroby objawami i miejscem występowania:
-
Faza I obejmuje okres niemowlęcy (do 2. roku życia). Charakterystyczne dla niej są ostry stan zapalny, nadżerki, strupy, sączące się zmiany grudkowo-wysiękowe, suche, „polakierowane”, zaczerwienione policzki, naderwane płatki uszne oraz cienkie, matowe, łamliwe i przerzedzone włosy. Najczęściej schorzenie obejmuje twarz z pominięciem nosa, ust, brody, okolice płatków usznych, owłosioną skórę głowy, czasami w swojej ciężkiej odmianie AZS dotyka tułowia, pośladków, kończyn po stronie wyprostowanej, gdzie objawia się rozlanymi ogniskami.
-
Faza II to okres późnego dzieciństwa – do 12 roku życia. W tej fazie AZS objawia się suchością skóry, zmianami rumieniowo-grudkowymi, strupami, przeczosami czyli powierzchniowymi linijnymi ubytkami w skórze, liszowaceniem czyli pogrubieniem skóry w wyniku drapania i stanu zapalnego. Zmiany w tej fazie najczęściej dotykają zgięć dużych stawów (kolanowych, łokciowych, nadgarstków), karku, grzbietów dłoni i stóp, twarzy – okolic wokół oczu i ust, zmiany także mogą rozprzestrzeniać się na całą powierzchnię skóry.
-
Faza III – okres młodzieńczy i osoby dorosłe. Obserwuje się tu zmiany w postaci nacieków zapalnych ze znacznym liszowaceniem, przeczosy, nadżerki i krwiste strupy, płytki paznokciowe jak polakierowane. Zmiany te pojawiają się na twarzy (czoło, okolice oczodołów, ust), górnej części ciała, obręczy kończyn dolnych, grzbietów dłoni mogą nasilać się w wiosną, jesienią i zimą natomiast łagodzić latem.
Atopowe zapalenie skóry mogą wywoływać: alergeny pokarmowe np. jaja, produkty mleczne, zboża zawierające gluten, owoce morza i ryby, soja, orzechy, owoce cytrusowe, szpinak, czekolada, kakao, miód, mięso i jego przetwory; alergeny powietrzno – pochodne: pyłki roślin, naskórki i sierść zwierząt, roztocza kurzu domowego oraz alergeny kontaktowe takie jak metale ciężkie, barwniki tkanin, kosmetyki i detergenty.
Jak pielęgnować skórę atopową?
Osoby borykające się z AZS nie mają odpowiedniej bariery ochronnej skóry, która narażona jest przez to na częstsze podrażnienia. Aby się przed nimi uchronić sięgają po coraz droższe, dobrej jakości kremy z nadzieją, że pomogą im na problemy skórne. Niestety czasem nie tylko nie chronią one skóry, ale nasilają objawy AZS. Kremy te są skuteczne jednak dla osób które nie cierpią na atopowe zapalenie skóry. Występujące w nich składniki mogą uczulać wrażliwą skórę atopową i dlatego z pomocą takiej skórze przychodzą kremy dostosowane do jej wymagań. Idealne kremy dla osób z atopowym zapaleniem skóry to bezzapachowe kosmetyki na bazie oleju mineralnego lub naturalnego (olej z nasion bawełny, oliwa z oliwek, olej arganowy, masło shea) czyli tzw. emolienty. Mogą one mieć w swoim składzie wazelinę, lanolinę, glicerynę, pochodne mocznika, kwasy tłuszczone. Emolienty (np. preparaty z linii Latopic®) poza oczyszczaniem i nawilżaniem skóry, przywracają jej prawidłowe funkcjonowanie. Po nałożeniu emolientu na skórę uwadnia on warstwę rogową naskórka a jego składniki blokują kanały, przez które dochodzi do przeznaskórkowej utraty wody. Dzięki temu podatność na przesuszenie skóry maleje. Dodatkowo emolient natłuszcza skórę, tworząc na niej nietłustą warstwę, która hamuje parowanie. Uwodniona i natłuszczona skóra zyskuje sprężystość oraz elastyczność a naskórek ma sprzyjające warunki do regeneracji. Stosowanie emolientów codziennie poprawia stan skóry a odbudowana bariera lipidowa stanowi skuteczną ochronę przed działaniami czynników zewnętrznych. Zmniejsza się lub całkowicie znika świąd, podobnie zmniejsza się podatność na zakażenia bakteryjne, bo chory nie drapie skóry więc nie uszkadza warstwy rogowej naskórka. Aby zwiększyć skuteczność preparatów zaleca się stosowanie kilku emolientów jednocześnie – powinny być one jednak z jednej serii, by właściwości poszczególnych środków mogły się maksymalnie uzupełniać. Przykładem jest linia Latopic®, w której znajdziemy krem do twarzy i ciała, emulsję do kąpieli, emulsje do ciała oraz dwie nowości: żel do mycia ciała i włosów oraz regeneracyjny krem do rąk. Produkty zawierają metabolity Lactobacillus sp. o właściwościach przeciwdrobnoustrojowych, zapewniając poza działaniami typowymi dla emolientów także ochronę przed gronkowcem złocistym – bakterią, która może powodować zaostrzenia objawów skórnych u dzieci i dorosłych z AZS. Walkę z atopowym zapaleniem skóry można także weprzeć od środka – przyjmując Latopic® doustny. Jest to probiotyk, który uszczelnia barierę jelitową, która u osób z AZS ulega rozluźnieniu, a co za tym idzie zmniejsza przepuszczalność alergenów i wspomaga pracę układu immunologicznego. Produkty Latopic mogą być stosowane z powodzeniem u niemowląt od 1 dnia życia problem AZS dotyka bowiem także noworodków. Emolienty Latopic® działają kompleksowo: nawilżają i natłuszczają naskórek, wspomagają regenerację skóry, wzmacniają jej odporność na działanie alergenów i innych szkodliwych czynników poprzez odbudowę bariery lipidowej skóry, łagodzą podrażnienia, zmniejszają świąd i poprawiają kondycję skóry atopowej. Nie powodują one podrażnień, nie przesuszają skóry i nie nasilają zmian skórnych ani innych objawów AZS.
Atopowa skóra wymaga specjalnej pielęgnacji. Każdy posiadacz jej wie, jak ważne jest zapewnienie właściwego nawilżenia i wzmocnienia bariery ochronnej. Z pomocą przychodzą emolienty takie jak Latopic®, które kompleksowo zatroszczą się o te wymagającą szczególnej uwagi skórę i zminimalizują lub całkowicie ograniczą przykre skutki podrażnień.
