Paracetamol działanie – sprawdź, co warto wiedzieć!
Czy wiesz, jakie działanie ma paracetamol? Z czego wynikają faktyczne właściwości lecznicze tej substancji? Zapraszamy do lektury!
Czym jest paracetamol?
O paracetamolu mniej lub więcej słyszał chyba każdy z nas, mało kto jednak wie, że ten jeden z najczęściej stosowanych środków leczniczych jest znany już od ponad 100 lat. Do syntezy paracetamolu doszło jeszcze w XIX wieku, następnie był testowany klinicznie w Stanach Zjednoczonych, by w końcu w 1956 roku wprowadzono go do obrotu w Wielkiej Brytanii. Ciekawostką jest, że jeszcze do niedawna stosowano również drugą nazwę paracetamolu – acetaminofen.
Paracetamol – działanie
Działanie paracetamolu wywołuje przede wszystkim efekt przeciwbólowy oraz przeciwgorączkowy, a z uwagi na swoją skuteczność na tych polach środki z jego zawartością cieszą się dużą popularnością zarówno w środowisku medycznym, jak i pacjentów. Warto też dodać, że choć pewne mechanizmy działania nie zostały jeszcze do końca poznane, to jednak paracetamol jest jedną z najlepiej przebadanych substancji, co pozwoliło również dowieść jej wysokiego bezpieczeństwa. Działanie przeciwgorączkowe polega na hamowaniu syntezy prostaglandyn w centralnym układzie nerwowym. To właśnie one odpowiadają za ośrodek termoregulacji w podwzgórzu, w wyniku czego dochodzi do podwyższenia temperatury ciała. W dość zbliżony sposób wygląda zresztą przeciwbólowe działanie paracetamolu – po jego przyjęciu występuje zmniejszenie wrażliwości receptorów bólowych, co z kolei prowadzi do podwyższenia progu odczuwania bólu. W tym miejscu należy przypomnieć, że paracetamol nie wykazuje działania przeciwzapalnego. Dlatego też paracetamol może być stosowany także przez osoby, które nie mogą przyjmować NLPZ (niesteroidowych leków przeciwzapalnych).
Z uwagi na swoje szerokie i skuteczne działanie preparaty zawierające paracetamol zalecane są m.in.:
- po pojawieniu się gorączki, z uwagi na bezpieczeństwo stosowania paracetamol można podawać dzieciom i kobietom w ciąży,
- przy wystąpieniu ostrych i przewlekłych dolegliwości bólowych o słabym lub umiarkowanym nasileniu, takich jak ból zęba, ból gardła, ból migrenowy, ból napięciowy, bóle po urazach czy ból miesiączkowy,
- przy bardziej dotkliwych dolegliwościach bólowych, wtedy to lekarz może zdecydować się na podanie paracetamolu wraz z kodeiną lub morfiną,
- w przebiegu infekcji wirusowych i bakteryjnych, gdy dolegliwości bólowe i gorączka występują równolegle.
Warto zauważyć, że WHO (Światowa Organizacja Zdrowia) zaleca przeciwbólowe stosowanie paracetamolu m.in. w przebiegu choroby nowotworowej. Samo to zatem w wyjątkowy sposób potwierdza nie tylko skuteczność działania paracetamolu, ale również mnogość sytuacji, w których taki preparat może okazać się przydatny.
Jedno z najczęściej zadawanych pytań w kontekście paracetamolu brzmi: „Jak długo działa paracetamol?”. Odpowiedź na to pytanie należy niejako podzielić, bo różny jest czas trwania jego poszczególnych właściwości. Zgodnie z wieloma publikacjami uznaje się, że działanie przeciwgorączkowe utrzymuje się przez około 6–8 godzin, natomiast działanie przeciwbólowe od 4 do 6 godzin. Paracetamol działanie ma zatem nie tylko uniwersalne, ale i skuteczne.
Kto może przyjmować paracetamol?
Jak wspomnieliśmy, paracetamol uznawany jest za jedną z najbezpieczniejszych substancji leczniczych na świecie. Właśnie z tego powodu może być podawany nawet niemowlętom i kobietom w ciąży – choć oczywiście w takich przypadkach konieczna jest wcześniejsza konsultacja z lekarzem. Zgodnie z aktualnymi wytycznymi, bezpieczna dobowa dawka paracetamolu dla osoby dorosłej wynosi 4 g, natomiast w przypadku dziecka to 2,5 g.
