Zdrowie jamy ustnej to przede wszystkim zadbane i wyleczone z próchnicy zęby, mocne dziąsła, które nie krwawią. Jednak nie powinniśmy zapominać o języku, który nie tylko odpowiada za odczuwanie smaku i mowę. Już starodawna medycyna chińska traktowała język jako jeden z wyznaczników kondycji całego organizmu.
Choć czasy się zmieniły, to język wciąż zdradza stan naszego zdrowia. – Niewielu pacjentów pyta o język, ale każdy dentysta podczas wykonywanego przeglądu zwraca na niego uwagę, nawet jeśli o tym nie mówi. Istotny jest nie tylko kolor, ale pojawiające się przebarwienia, afty czy nadżerki. Dla stomatologa może być źródłem informacji o stanie zapalnym lub grzybicy w obrębie jamy ustnej. Bywa, że zmiany wymagają leczenia farmakologicznego – tłumaczy dr Mariusz Duda z Duda Clinic w Katowicach. A co możemy zaobserwować sami, podczas zwykłego szczotkowania zębów?
Biały nalot
Język większości osób ma na sobie białawy nalot. Za ten kolor odpowiedzialne są brodawki smakowe, a także bakterie żerujące na resztkach pokarmów. Jeśli jednak nalot intensywnieje i robi się coraz bielszy, powinniśmy sprawdzić u dentysty czy nie jest to atak grzybicy. Rozwojowi kandydozy sprzyja przyjmowanie antybiotyków i niektórych leków, które prowadzą do zachwiania równowagi flory bakteryjnej m.in. w jamie ustnej. Dlatego tak ważne jest picie jogurtów naturalnych zawierających żywe kultury bakterii. W przypadku zdiagnozowania grzybicy konieczne będzie przyjmowanie leków anty-grzybiczych. Kuracja powinna trwać jeszcze jakiś czas po ustąpieniu objawów, by nie doprowadzić do nawrotu choroby. W niektórych przypadkach utrzymujący się biało-szary nalot może oznaczać kiłę lub anemię.
Brąz i fiolet
Przybierający ciemnobrązową barwę język może być oznaką problemów trawiennych lub niedotlenienia organizmu. Zabarwienie purpurowe, sinawe lub ciemnoszare mogą świadczyć o niedoborze witamin z grupy B12 i B2. Należy pamiętać, że kolor języka może się zmienić podczas przyjmowania niektórych leków, tabletek do ssania, a także pod wpływem napojów, pokarmów i gorączki. Wszelkiego rodzaju zmiany należy obserwować, ale nie wpadać w panikę. Często bowiem okazuje się, że to nie problemy z jelitami, a sok z czarnej porzeczki jest przyczyną przebarwień na języku.
Bolesne wypryski
Owrzodzenia, afty, nadżerki mogą pojawiać się na języku w momencie gdy organizm jest osłabiony lub po terapii antybiotykowej. Jeśli jest ich kilka, są duże i bolesne, to powinniśmy sięgnąć po pomoc. W aptece dostępne są niedrogie preparaty w formie żelu, sprayów lub płynów, które mogą przyspieszyć leczenie. Pomocna jest także gencjana, powszechnie dostępny płyn przypominający atrament, która naniesiona wacikiem na ranki odkaża je i uśmierza ból. Większość zmian, takich jak afty, znika samoczynnie w przeciągu 7- 10 dni. Jeśli jednak problem nie mija, powinniśmy skonsultować go ze stomatologiem.
Żółty język
Nalot koloru żółtego na języku może być spowodowany infekcją bakteryjną lub cofaniem się kwasów żołądkowych. Problem z refluksem zaburza naturalną równowagę bakteryjną w obrębie jamy ustnej. Spożywanie dużej ilości kawy lub pikantnych przypraw także może objawiać się żółtym zabarwieniem języka. Niekiedy podobny kolor towarzyszy chorobie wrzodowej żołądka.