Nauka gospodarowania żywnością. Jak przekazać dzieciom pozytywne wzorce?
Co trzeci dorosły Polak przyznaje, że zdarza się mu wyrzucać żywność[1]. Jak w takiej sytuacji uczyć dzieci właściwych zachowań żywieniowych, edukować w zakresie mądrego gospodarowania żywnością i nauczyć ich niemarnowania jedzenia?
„Nauka niemarnowania jedzenia powinna obejmować edukację dzieci w zakresie właściwego planowania i prawidłowego przechowywania żywności oraz sposobów na wykorzystanie pozostałych po posiłku składników” – wskazuje Maria Kowalewska, dyrektorka ds. edukacji i komunikacji z Federacji Polskich Banków Żywności, partnera społecznego programu „Extra Szkolna Stołówka”. Przede wszystkim trzeba zdać sobie sprawę, że „przykład idzie z góry” – to rodzice swoim zachowaniem powinni wskazywać dzieciom właściwe zachowania żywieniowe. Jako dorośli musimy zwracać uwagę na to, jak wykorzystujemy składniki używane na co dzień w kuchni, i zdecydowanie ograniczać wyrzucanie jedzenia.
„Co ważne, okazuje się, że wiedzę dotyczą właściwego gospodarowania żywnością możemy przekazywać dzieciom podczas wykonywania codziennych obowiązków oraz w czasie zabawy. Wystarczy kilka prostych sposobów, by w przyszłości nasze dzieci znalazły się w gronie dorosłych, którzy będą wiedzieli, jak racjonalnie gospodarować jedzeniem” – dodaje Kowalewska. Oto kilka pomysłów!
- 1. Wspólne zakupy
Nauka gospodarowania żywnością może zacząć się już na zakupach. W sklepie tłumaczmy dzieciom, że w koszyku powinny znaleźć się tylko te produkty, które naprawdę są nam potrzebne. Spełniając wszystkie swoje zachcianki, kupując „na zapas” czy w szybkim tempie, powinniśmy mieć świadomość, iż część tych produktów wyląduje potem w koszu. Ponadto zwracajmy uwagę na terminy przydatności do spożycia – uczmy dzieci, że kupując dane produkty, musimy być pewni, że w tym czasie je zużyjemy.
Po przyjściu z zakupów segregujemy produkty – na te, które zużyjemy niebawem, i te, których użyjemy w przyszłości. Powinniśmy je umiejscowić w kuchni we właściwym miejscu. Uczmy dzieci, że produkty z krótszym terminem ważności ustawiamy na bliższych półkach, by szybciej po nie sięgnąć i zużyć je. Produkty, których użyjemy w przyszłości, trzeba właściwie przechowywać, zapobiegając ich zepsuciu. Do tych czynności możemy zaangażować dzieci, które pomogą nam na przykład przełożyć produkty sypkie do pudełek i je podpisać. Pamiętajmy, że ład i porządek w kuchni to ważny krok na drodze do niemarnowania żywności.
- 2. Rodzinne gotowanie
Przygotowywanie posiłków wraz z dziećmi może być doskonałym sposobem na wspólne spędzanie czasu, wspaniałą zabawą, ale i metodą edukacji dzieci w zakresie niemarnowania żywności. Podczas kolejnych etapów przygotowania obiadu czy kolacji możemy uczyć najmłodszych, jak mądrze postępować z jedzeniem. Powinniśmy wykorzystywać produkty w taki sposób, by wyrzucać tylko ich zupełnie nieużyteczne resztki. Dzieci mogą się też przekonać, że niezużyte jedzenie można wykorzystać podczas przygotowywania kolejnego posiłku.
- 3. Dzielenie się i pomoc innym
Niewykorzystane jedzenie podarujmy – bliskim albo organizacjom zajmującym się pomocą potrzebującym lub dystrybucją żywności. Jedzenie nie trafi do kosza i przyda się tym, którzy naprawdę tego potrzebują. A dzieci w przyszłości będą nas naśladować!
- 4. Zabawy, gry, warsztaty edukacyjne
Istotnym elementem nauki niemarnowania żywności mogą być zabawy edukacyjne. W domowym zaciszu możemy w ten sposób uczyć dzieci, jak planować zakupy czy przechowywać żywność. Pomocne będą gry planszowe czy quizy.
Rodziców, w edukacji żywieniowej najmłodszych, powinny wspierać szkoły. Mogą to zrobić na wiele różnych sposobów, między innymi wprowadzając temat niemarnowania żywności do planu zajęć czy organizując warsztaty dotyczące tej tematyki. Takie warsztaty właściwego gospodarowania żywnością szkoła może wygrać w konkursie towarzyszącym programowi „Extra Szkolna Stołówka”. Zostaną one przeprowadzone przez ekspertów Federacji Polskich Banków Żywności w 50 placówkach z największą ilością głosów w kończącym się 31 maja głosowaniu.
Taka całościowo prowadzona edukacja spowoduje, że dzieci poznają wagę zagadnienia i same w przyszłości będą zwracać uwagę, w jaki sposób postępują z żywnością.
_______________________________________________________________________
„Extra Szkolna Stołówka” to program edukacyjny dedykowany dla szkół podstawowych, którego partnerem społecznym jest Federacja Polskich Banków Żywności. Jego celem jest polepszenie warunków, w jakich dzieci w szkołach spożywają posiłki, oraz edukacja w zakresie właściwego gospodarowania żywnością. Każda szkoła zarejestrowana na stronie www.extrastolowki.pl otrzyma materiały edukacyjne w formie elektronicznej oraz scenariusz prowadzenia lekcji dla nauczycieli, przygotowane przez ekspertów Federacji Polskich Banków Żywności. Programowi towarzyszy konkurs skierowany do szkół podstawowych, dzięki któremu zostanie wyłonionych 5 placówek, które otrzymają remont stołówki o 30 000 zł. Rejestracji może dokonać dyrektor placówki lub inna osoba dorosła za jego zgodą, w okresie od 2 stycznia 2017 r. do 31 maja 2017 r. Inicjatorem programu jest marka Delma.
Regulamin programu znajduje się na www.extrastolowki.pl.
[1] Millward Brown 2016 (na zlecenie Federacji Polskich Banków Żywności).
