Tykający zegar biologiczny przez wiele kobiet odczuwany jest jako ogromny stres. Presja wywierana przez społeczeństwo, otoczenie, czy najbliższą rodzinę, ma nierzadko negatywny wpływ na nasze samopoczucie. Tymczasem dylemat – kiedy najlepiej zdecydować się na dziecko? – pozostaje. Wątpliwości przybywa i niestety, nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie.
Trochę statystyk
Średnia wieku w jakim kobiety w Polsce rodzą dziś swoje pierwsze dziecko wynosi 26 lat. W latach 90-tych średnia ta wynosiła 23 lata. Stąd płynie jasny wniosek: coraz później decydujemy się na macierzyństwo. Mimo, że ponad połowa Polek uważa, że najlepiej urodzić pierwsze dziecko między 25 a 29 rokiem życia, coraz częściej dopiero jako trzydziestoparolatki decydujemy się zostać mamą. Powodów jest bardzo wiele i nie sposób wymienić tutaj wszystkich. Od troski o własne zdrowie, strach przed porodem, poprzez względy ekonomiczne, czy… brak pewności co do partnera, aż do lęku przed utratą pracy. Często macierzyństwo kojarzy nam się przede wszystkim z ogromnym wysiłkiem i jeszcze większą odpowiedzialnością, na które uważamy, że nie jesteśmy gotowe.
Biologia swoje, a życie swoje…
Nie da się ukryć, że młodszym kobietom zazwyczaj dużo łatwiej jest nosić ciążę i wrócić do formy po porodzie. Część lekarzy jest zdania, że pierwszy poród między 18 a 24 rokiem życia jest najbardziej bezpieczny dla zdrowia kobiety. Te liczby wydają się jednak kompletnie nierealne dla kobiet, które najpierw inwestują w swój czas w edukację, a później w znalezienie dobrej pracy. Nie mówiąc już o tym, że w tak młodym wieku trudno o odpowiednie zabezpieczenie finansowe oraz – o posiadanie życiowego partnera, równie dojrzałego do rodzicielstwa. Czy zatem trzydzieste urodziny bezdzietnej kobiety to powód do stresu?
„Musimy odróżnić wiek biologiczny kobiety, od jej wieku metrykalnego” – mówi Przemysław Binkiewicz, ginekolog-położnik z osiemnastoletnią praktyką, od sześciu lat ordynator szpitala w Pyskowicach na Śląsku – „Zdrowa, dbająca o swoją dietę i aktywność fizyczną trzydziestoośmiolatka, może mieć biologicznie sporo młodszy organizm. Nie zawsze wiek metrykalny powinien być wyznacznikiem pierwszej ciąży. Różnie się w życiu układa, czasem zdarza się, że dopiero trzydziestopięcioletnia kobieta podejmuje decyzję o macierzyństwie. Nie może ona wtedy słyszeć od swojego lekarza, że jest już 'za późno’. Zadaniem lekarza jest wtedy bezpiecznie przeprowadzić pacjentkę przez cały okres ciąży i porodu.”
Świadoma decyzja
Psychologowie wyodrębniają trzy podstawowe kryteria, którymi powinniśmy kierować się w podejmowaniu świadomej decyzji o macierzyństwie. Są to: gotowość i dojrzałość psychiczna, środki finansowe, zdrowie. Dojrzałość psychiczna jest niezbędna, wychowanie dziecka to wielka odpowiedzialność i wysiłek. Zabezpieczenie finansowe jest konieczne, zwłaszcza w ostatnich miesiącach ciąży, kiedy kobieta nie czuje się na siłach, bądź nie może (choćby ze względów zdrowotnych) pracować na pełnych obrotach, a także w pierwszych miesiącach po urodzeniu dziecka. Zawczasu warto zorientować się jaką pomoc finansową oferuje nam państwo (np. przy umowie o pracę płatny urlop macierzyński), a jakimi oszczędnościami dysponujesz ty i twój partner. Uważaj jednakże na pułapkę nienasycenia („jeszcze trzeba kupić to i to”, „najpierw nowy samochód” itd.itp). Pamiętaj, że szczęśliwe dzieci wychowują się w szczęśliwych rodzinach, a nie w pokoju pełnym zabawek.
Ostatni czynnik – zdrowie kobiety – jest najważniejszy. Czasem może okazać się, że układanie szczegółowego planu na życie (najpierw studia, praca, mąż, wakacje za granicą, mieszkanie, dziecko) nijak się ma do kondycji twojego organizmu i stanu zdrowia. Dlatego niezależnie od tego czy planujesz mieć dziecko w najbliższych miesiącach, czy za kilka lat – nie zaniedbuj swojego zdrowia, badań profilaktycznych, prawidłowego odżywania i aktywności fizycznej. Pamiętaj także, że stosowanie antykoncepcji może wydłużyć starania się o potomka (jak np. konieczna przerwa po zaprzestaniu stosowania antykoncepcji hormonalnej). Na rynku są już dostępne urządzenia medyczne tzw. komputery cyklu Lady-comp, Baby-comp i Pearly, które w każdym cyklu miesięcznym dają kobiecie możliwość zdecydowania czy teraz chce mieć dziecko, czy później, ponieważ precyzyjnie wyznaczają moment owulacji.
Czas na dziecko
Jedni uważają, że nie ma idealnego czasu na dziecko, inni wręcz przeciwnie – że zawsze jest dobry czas. „Najstarsza mama, jaką prowadziłem przez okres ciąży i porodu, to była 50 letnia pani stomatolog.” – mowi Przemysław Binkiewicz, ginekolog-położnik. – „W swojej praktyce lekarskiej zawsze staram się wspomóc kobietę w jej realizacji marzeń o dziecku, niezależnie od wieku. Jednakże nie da się ukryć, że młodym kobietom jest dużo łatwiej jest nosić ciążę i dojść do formy po urodzeniu dziecka”.
Nikt nie powie ci, kiedy jest najlepszy czas na dziecko. Nie ulegaj jednak presji wieku, przyjaciółek, sąsiadek czy oczekujących na wnuka dziadków. Decyzję o dziecku podejmuj wspólnie z partnerem, choć bądź świadoma tego, że zazwyczaj zawsze zostają jakieś wątpliwości, co jest zupełnie naturalne – zmiany, zwłaszcza nieznane, wzbudzają w nas lęk, a dziecko to ogromna zmiana w życiu każdej pary.
Beata Mąkolska – www.ladycomp.pl