Kontrast w badaniu tomografii komputerowej – co to jest i po co się stosuje?
Precyzyjność tomografu komputerowego jest przyczyną skierowania na takie badanie w przypadku problemów z jamą brzuszną, klatką piersiową lub głową. To obszary naszego ciała, które są szczególnie trudne do zdiagnozowania na zwykłych zdjęciach RTG. Niezbędny do uzyskania wyraźnego obrazu narządów wewnętrznych okazuje się czasem podawany przed badaniem tomografem tzw. kontrast pozwalający na postawienie dokładniejszej diagnozy w przypadku niepokojących zmian.
Kontrast – co to takiego?
Kontrast to środek cieniujący, barwnik uzyskiwany na bazie jodu. Silnie pochłaniający promienie rentgena pozwala na uzyskanie wyraźnego obrazu badanych narządów i precyzyjną diagnozę lekarską. Najczęściej stosowany jest w przypadku badań jamy brzusznej, miednicy małej, płuc lub kręgosłupa. Może być podawany dożylnie lub doustnie, a konieczność jego zaaplikowania oceniana jest przez lekarza prowadzącego pacjenta. Jeśli kontrast ma zostać przyjęty doustnie, pacjent powinien zgłosić się na badanie wcześniej, a co najmniej godzinę przed zabiegiem wypić ok. 1,5 litra mineralnej wody niegazowanej. Następnie technik lub pielęgniarka przygotują roztwór środka jonizującego. W przypadku podawania kontrastu dożylnie, aplikowany jest on przez założony pacjentowi przed badaniem wenflon. Niektóre urządzenia do tomografii komputerowej posiadają automatyczną strzykawkę, która ułatwia podawanie środka.
W jakim celu podaje się kontrast?
Tomografia komputerowa opiera się na badaniu rentgenowskim, łączącym przy pomocy techniki komputerowej wiele obrazów RTG. Podanie kontrastu pozwala na uzyskanie wyraźnego obrazu całości narządów lub struktur wewnętrznych organizmu. Niezbędne okazuje się więc podanie kontrastu przy badaniu układów naczyniowych w kierunku zmian np. nowotworowych czy tętniaków, aby ocenić stopień zmian chorobowych. Jeśli są to natomiast badania innych układów organizmu, decyzja o podaniu kontrastu zapada zazwyczaj już po wykryciu jakiejkolwiek zmiany, której lekarz chce się lepiej przyjrzeć.
Skutki uboczne podawania kontrastu
Jodowe środki cieniujące uważane są za dobrze tolerowane preparaty, jednak każdy z pacjentów może na nie reagować indywidualnie, czasem niepożądanymi dolegliwościami ubocznymi. U osób, które źle przyjmują kontrast mogą więc pojawić się wymioty, problemy skórne (pokrzywka lub swędzenie), obfite pocenie się, kaszel czy chrypka, które zwykle dość szybko mijają. Po badaniu pacjent najczęściej proszony jest o pozostanie przez kilka chwil w pracowni tomografii komputerowej, pod okiem specjalisty, dla upewnienia się, że nie dzieje się nic niepokojącego. W ciężkich reakcjach po podaniu kontrastu może nawet dojść do wstrząsu, alergicznej reakcji anafilaktycznej czy omdleń – jednak są to naprawdę przypadki rzadkie i indywidualne. Jeżeli lekarz zaleci nam więc badanie z użyciem kontrastu, warto pamiętać, aby powstrzymać się od jedzenia przynajmniej na 6 godzin przed tomografem, a przez kolejne dwa dni wypijać 2 litry wody, dzięki której środek kontrastowy zostanie szybko wypłukany z organizmu. Pamiętajmy też, że badanie tomografem komputerowym niewskazane jest dla kobiet w ciąży oraz matek karmiących.
Gdzie wykonać badanie TK z kontrastem?
Nie wszystkie ośrodki wykonują badanie tomografii komputerowej z kontrastem. Dlatego przed zapisaniem się na badanie warto dowiedzieć się, czy wykonanie badania z kontrastem na pewno będzie możliwe. Na stronie Cenomed.pl można znaleźć spis placówek z całej Polski, dowiedzieć się gdzie i w jakich cenach można wykonać badanie TK oraz zapisać się na badanie przez internet.
