Kiszonki – zdrowe czy szkodliwe? Sprawdź, kiedy mogą zaszkodzić
Pierwsze kiszone owoce zjadano już w starożytnej Mezopotamii, potem także w Grecji i Rzymie. Dziś kiszonki królują na stolach przede wszystkim w Europie Środkowej i wszyscy od lat przekonują nas, że kiszonki to samo zdrowie. Jednak nie każdy może i powinien je umieszczać na swoim talerzu. Zatem czy kiszonki naprawdę są zdrowe? Odpowiedź jest jedna: nie dla każdego, nie zawsze i nie wszystkie.
Kiszonki a problemy trawienne
Kiszenie to nie tylko smaczna, ale i tradycyjna forma konserwowania warzyw i owoców, ale także mięsa i ryb oraz zbóż. W Polsce najbardziej popularne kiszonki to ogórki kiszone oraz kiszona kapusta. Są one uznawane za przysmaki i wszyscy i to od wielu lat zgodnie powtarzają, że należy je jeść często, gdyż są bardzo zdrowe. Wiele osób pije też wodę z ogórków kiszonych lub kupuje wodę z kapusty kiszonej, twierdząc, że ich spożywanie dobrze wpływa na jelita i trawienie. I jest to prawda, której nie podważamy. Ale… chociaż probiotyki z kiszonek naprawdę wspomagają trawienie, dotyczy to tylko osób zdrowych. Niestety u osób, które cierpią na problemy żołądkowe czy jelitowe ich spożywanie może znacznie pogorszyć stan zdrowia. Kiszonki zawierają fermentujące w jelitach bakterie, które przyczyniają się do nasilenia takich objawów, jak wzdęcia, bóle brzucha i biegunki. Jest to także bardzo obciążające dla osób z nadwrażliwymi jelitami, w tym dla chorujących na zespół jelita drażliwego (IBS) czy przerost bakterii w jelicie cienkim (SIBO).
Jakie problemy zdrowotne powodują kiszonki
W poważnym konflikcie z kiszonkami stoi także nadkwasota oraz wrzody żołądka. Spożywanie tak kwaśnych pokarmów może bowiem bardzo mocno nasilać objawy tych zaburzeń. Kiszonki podrażniają nadżerki w błonie śluzowej żołądka i tym samym wywołują silny ból. Bardzo uważać muszą także wszyscy, którzy mają zgagę, refluks lub cierpią na nadkwasotę. Jedzenie kiszonek, nawet w małej ilości może być nieprzyjemne i skutkować ostrym atakiem dolegliwości. Natomiast u osób, które mają osłabioną florę bakteryjną jelit (np. po przebytej infekcji) jedzenie kiszonek może powodować silne i bolesne wzdęcia. Wszystkie osoby w okresie rekonwalescencji, a także wszyscy, którzy mają zaleconą dietę lekkostrawną również bezwzględnie powinny unikać kiszonek.
Kiszonki kontra inne dolegliwości
Pomimo wielu zdrowotnych właściwości należy pamiętać, że kiszonki zawsze zawierają bardzo dużą ilość soli, która jest niezbędna do procesu fermentacji. Jednakże nadmiar soli w diecie jest niewskazany i jak wskazują różne badania prowadzi do różnych problemów zdrowotnych, takich jak nadciśnienie, choroby serca, a także poważne choroby nerek. Sód zwęża też naczynia krwionośne, co może prowadzić do wylewu krwi do mózgu. Wysoka zawartość soli w diecie stanowi także wysoki czynnik ryzyka nowotworu żołądka. Również wszystkie osoby, które stosują leki przeciwzakrzepowe powinny unikać kiszonek ze względu na dużą zawartość witaminy K, która zmniejsza działanie leków rozrzedzających krew, przez co wzrasta ryzyko powstania zakrzepu.
Wszystkie osoby chorujące na wątrobę także w ogóle nie powinny sięgać po kiszonki. Choroby wątroby prowadzą bowiem do nienaturalnego gromadzenia się wody w organizmie, co objawia się jako wodobrzusze, czemu towarzyszą też obrzęki nóg i rąk oraz uczucie ciężkości. Nadmiar sodu z kiszonek niestety może bardzo ten stan pogłębiać. Proces fermentacji związany jest także ze zwiększeniem ilości histaminy i tyraminy, a te aminy biogenne obecne w kiszonkach mogą być szkodliwe dla osób szczególnie wrażliwych, takich jak osoby chorujące na migreny. Badania dowodzą bowiem, że aminy te stanowią jeden z głównych żywieniowych wyzwalaczy migrenowego ataku bólu głowy. Produkty bogate w histaminę stanowią także wyzwalacz objawów związanych z trądzikiem różowatym.
Pleśnie w kiszonkach
Kiszonki zawierają również pleśnie, dlatego wszystkie osoby na nie uczulone bardzo często reagują katarem, kaszlem, drapaniem w gardle, zaczerwieniem twarzy, chrypką i łzawieniem oczu. Takie objawy alergiczne bardzo często występują u osób z problemami jelitowymi, a także u niemal wszystkich uczulonych na gluten, ale alergia może też pojawić wraz z wiekiem i spadkiem odporności. Objawy alergii mogą również wystąpić u osób uczulonych na inne składniki, używane do kiszenia, np. koper czy ziele angielskie. Składniki takie jak chrzan i czosnek rzadziej powodują uczulenia, ale także należy o nich pamiętać.