Kim jest psycholog i w czym może pomóc?

Polacy coraz częściej korzystają z usług specjalistów od zdrowia psychicznego: psychiatrów, psychoterapeutów i psychologów. Każdy z tych specjalistów ma inne kwalifikacje i kompetencje, choć łączy ich jedno – znajomość meandrów ludzkiej psychiki. W tym artykule podpowiadamy, z jakimi problemami warto udać się do psychologa i czego można spodziewać się po tej wizycie.

Kim jest psycholog i czym się zajmuje?

Najpierw rozwiejemy wątpliwości – psycholog nie jest lekarzem (chyba że ukończył studia medyczne), w związku z czym nie może wystawiać recept ani zwolnień lekarskich. Zawód psychologa może wykonywać osoba, która ukończyła jednolite studia magisterskie na kierunku psychologia i odbyła podyplomowy staż zawodowy pod nadzorem psychologa posiadającego prawo do wykonywania zawodu. Odbycie stażu jest warunkiem koniecznym do ubiegania się o wpis na listę psychologów, który jest jednoznaczny z uzyskaniem prawa do wykonywania zawodu. Psycholog zajmuje się m.in. diagnozą zaburzeń psychicznych i neurorozwojowych. Specjalista ten oferuje również doraźną pomoc w problemach, które mogą dotyczyć m.in. stanu emocjonalnego, relacji społecznych czy życia zawodowego.

Na czym polega diagnoza psychologiczna?

Psycholog dysponuje narzędziami, które pozwalają na dogłębną analizę osobowości, ocenę procesów poznawczych oraz ocenę dyspozycji psychicznych. Może w ten sposób ustalić przyczynę problemów, które utrudniają codzienne funkcjonowanie. Mogą to być na przykład zaburzenia osobowości, zaburzenia nastroju czy zaburzenia lękowe. Psycholog uczestniczy również w diagnozowaniu zaburzeń neurorozwojowych, takich jak autyzm czy ADHD, przy czym ostatecznego rozpoznania dokonuje lekarz psychiatra. Diagnoza psychologiczna to proces kilkuetapowy, który opiera się na wywiadzie z pacjentem oraz wynikach przeprowadzonych testów (np. testów osobowości, testów inteligencji). Po ustaleniu diagnozy psycholog może wydać opinię lub zaświadczenie, a także zalecić wizytę u innego specjalisty (np. psychiatry, psychoterapeuty).

Z jakimi problemami można udać się do psychologa?

Psycholog udziela doraźnej pomocy w bieżących problemach, które mogą dotyczyć  samopoczucia, relacji z innymi ludźmi, kariery zawodowej czy innych trudności obniżających jakość życia. Psycholog może udzielać konsultacji indywidualnych lub rodzinnych. Przed zapisaniem się na wizytę należy upewnić się, że wybraliśmy właściwego specjalistę. Niektórzy psychologowie udzielają konsultacji wyłącznie osobom dorosłym, inni współpracują z dziećmi i młodzieżą (przy czym pierwsza wizyta odbywa się z udziałem rodziców lub opiekunów prawnych).

Wskazaniem do wizyty u psychologa może być na przykład:

• płaczliwość, smutek, apatia;
• lęk odczuwany w nieadekwatnych sytuacjach;
• wahania nastroju, częste wybuchy złości;
• chroniczny lub silny stres;
• traumatyczna sytuacja (np. śmierć członka rodziny);
• objawy uzależnienia (od substancji lub behawioralnego);
• problemy zawodowe (pracoholizm, wypalenie zawodowe);
• problemy małżeńskie (np. zdrada, uzależnienie partnera);
• problemy z dziećmi (np. złe zachowanie w szkole);
• problemy z nawiązywaniem lub utrzymaniem relacji.

Pierwsza wizyta u psychologa? To warto wiedzieć

Psycholog udziela wsparcia psychologicznego i psychospołecznego w trudnych sytuacjach życiowych. Do psychologa można pójść prywatnie i wówczas skierowanie nie jest potrzebne. Istnieje również możliwość skorzystania z pomocy psychologa w ramach NFZ. Warto jednak pamiętać, że psycholog może ustalić plan terapeutyczny, ale nie prowadzi długofalowej psychoterapii, ponieważ jest to zadanie dla psychoterapeuty. Psycholog jest jak lekarz pierwszego kontaktu. Może zdiagnozować problem i udzielić doraźnej pomocy, a w razie potrzeby skierować pacjenta do innego specjalisty. Dlatego do psychologa warto udać się również wtedy, gdy nie mamy pewności, gdzie szukać pomocy – u psychiatry czy u psychoterapeuty.