78% Polaków w przypadku zdiagnozowania u nich choroby przewlekłej w pierwszej kolejności szukałoby wsparcia u lekarza specjalisty – wynika z raportu kampanii Pozwól na wsparcie zrealizowanego na zlecenie Actavis Polska[[i]]. Jednak nie każdy radzi sobie w relacji z lekarzem. Eksperci tłumaczą, jak przygotować się do wizyty u specjalisty
i w jaki sposób nawiązać z nim dobry kontakt.
Dla większości z nas wizyta w gabinecie lekarskim jest czymś naturalnym, zwykłą czynnością, którą trzeba wykonać raz na jakiś czas. Nie ma dla nas w tym nic stresującego, jeśli udajemy się do lekarza z powodu zwykłego przeziębienia lub mało poważnej dolegliwości. Sytuacja jednak się zmienia, gdy postawiona diagnoza zmusza nas do stałej kontroli stanu naszego zdrowia, i tym samym do częstszych wizyt w gabinecie lekarskim. Wtedy nasze obawy mogą powodować zdenerwowanie, bądź zniecierpliwienie i utrudniają rozmowę ze specjalistą.
Na co dzień spotykam wiele osób, które kontakt z lekarzem traktują jako nieprzyjemny obowiązek. Jest czymś zrozumiałym, że niełatwo nam rozmawiać o naszych problemach z obcą osobą. Warto jednak uświadomić sobie, że zadaniem lekarza jest udzielenie nam pomocy. Pamiętajmy, że to lekarz posiada odpowiednie kompetencje i wiedzę, aby rozwiązać nasz problem. Rozmowa z lekarzem może być dla nas mniej stresująca, jeśli się do niej odpowiednio przygotujemy. Jeżeli relację z naszym lekarzem potraktujemy po partnersku, konsultacje lekarskie mogą pomóc nam pokonać nasze lęki i zmotywować do konsekwentnego przestrzegania zaleceń lekarza – mówi mgr Monika Stepnowska, psycholog, ekspert kampanii Pozwól na wsparcie.
Im staranniej zaplanujemy nasze spotkanie ze specjalistą, tym większa szansa, że będziemy zadowoleni z jego przebiegu. Co więc należy przygotować przed wizytą u lekarza?
- Dokument tożsamości i aktualne ubezpieczenie zdrowotne
- Wyniki ostatnich badań
- Spis wszystkich przyjmowanych leków (w tym tych wydawanych bez recepty)
- Historię rodzinnych chorób (np. choroby przewlekłe, zgony z powodu zawału)
- Informacje o przebytych operacjach
- Krótki opis nawracających lub utrzymujących się dolegliwości
Warto pomyśleć o założeniu specjalnej teczki, w której będziemy przechowywali pełną dokumentację medyczną, otrzymaną od każdego lekarza. Dokumenty powinny być ułożone chronologicznie, tak aby ułatwić lekarzowi rozpoznanie i zaplanowanie dalszego leczenia.
Przykazania każdego pacjenta
Zdarza się, że w trudnych chwilach sama myśl o konieczności rozmowy z lekarzem wywołuje
w nas nieprzyjemne skojarzenia lub strach przed tym, co możemy usłyszeć. Warto pamiętać o kilku zasadach, które zawsze sprawdzają się podczas wizyty w gabinecie lekarskim i pomagają zniwelować niepokój. Dodatkowo, zastosowanie poniższych wskazówek ułatwi w dłuższej perspektywie zbudowanie partnerskich relacji z lekarzem i da poczucie dobrze wykorzystanego czasu.
- Bądź punktualny. Zawsze staraj się przychodzić na kilka minut przed umówioną wizytą. Dzięki temu znajdziesz jeszcze chwilę na przygotowanie się do rozmowy i nie będziesz się stresować, że inna osoba z kolejki wejdzie do gabinetu zamiast Ciebie.
- Czytaj wskazówki. Czekając na wizytę, wykorzystaj ten czas na zapoznanie się z informacjami zamieszczonymi przed gabinetem. Czasami na drzwiach gabinetu widnieje kartka z informacją: „Do gabinetu pacjenta zaprasza lekarz”. Szanuj te zasady.
- Niczego nie ukrywaj. Rolą każdego pacjenta jest rzetelne poinformowanie lekarza o stanie własnego zdrowia. Nie wolno Ci ukrywać żadnych faktów, o które pyta lekarz, nawet jeśli są one dla Ciebie krępujące. Tylko uzyskując pełne informacje o stanie Twojego zdrowia lekarz będzie mógł postawić prawidłową diagnozę i zaplanować odpowiednią pomoc. Bądź spokojny – lekarza obowiązuje tajemnica lekarska.
- Przemyśl, co chcesz powiedzieć. Ważne, abyś podczas kilkuminutowego spotkania opowiedział lekarzowi o wszystkich swoich dolegliwościach. Staraj się mówić konkretnie. Lekarze muszą kontrolować czas wizyty, dlatego Twoje dobre przygotowanie sprawi, że czas przeznaczony na Twoją wizytę zostanie dobrze wykorzystany.
- Pytaj wprost. Jeżeli cokolwiek jest dla Ciebie niejasne – pytaj. Przed wizytą zapisz na kartce wszystko to, co Cię nurtuje, budzi wątpliwości. Dzięki temu podczas wizyty będziesz pamiętał o wszystkim, o co chciałeś zapytać lekarza i po wyjściu z gabinetu będziesz miał pewność, że o niczym nie zapomniałeś. Jeśli widzisz, że lekarz odpowiada „półsłówkami” lub unika rozmowy na dany temat, wyjaśnij, jak bardzo dana informacja jest dla Ciebie ważna.
- Notuj. Lekarz może przekazać wiele zaleceń i wskazówek, o których należy pamiętać
i wprowadzić w życie. Najlepszym sposobem, żeby o niczym nie zapomnieć, jest po prostu robienie notatek. Jeśli nie zabrałeś ze sobą żadnego notatnika, poproś lekarza, aby wypisał Ci te zalecenia na oddzielnej kartce, którą weźmiesz ze sobą do domu. - Uszanuj wspólne ustalenia. Oczywiście jako pacjent czy opiekun chcielibyśmy wszystko wiedzieć od razu. Jednak lekarz nie jest w stanie przyspieszyć pewnych procedur i jeżeli informuje Cię, że np. wyniki badań będą za tydzień, postaraj się nie dzwonić wcześniej z pytaniem, czy już coś wiadomo. Jeżeli bardzo się niepokoisz, ustal z lekarzem, czy możesz zadzwonić za dwa, trzy dni.
- Jeżeli tego potrzebujesz, przyjdź na wizytę z bliską Ci osobą. Nigdzie nie jest powiedziane, że do gabinetu musimy wchodzić sami. Jeśli czujesz, że wsparcie kogoś bliskiego jest Ci niezbędne podczas rozmowy z lekarzem, lub po prostu wydaje Ci się, że druga osoba lepiej zrozumie jego wyjaśnienia, zabierz ją ze sobą. Aby uniknąć nieporozumień, uprzedź wcześniej o tym swojego lekarza.
- Bądź wyrozumiały. Pamiętaj, że lekarz to też człowiek i tak samo jak Ty może mieć gorsze chwile. Jeśli zachował się tak wobec Ciebie niegrzecznie, spróbuj powiedzieć, że ten sposób rozmowy Ci przeszkadza. Być może to pozwoli rozładować napięcie i pomoże poprowadzić rozmowę tak, aby uzyskać wszelkie niezbędne dla Ciebie informacje.
Więcej informacji na temat tego, jak radzić sobie w kontaktach z lekarzami oraz jak pokonać lęk przed chorobą można znaleźć na stronie internetowej www.pozwolnawsparcie.pl Znajdują się tam także specjalnie opracowane poradniki dla pacjentów, które zawierają wskazówki ekspertów dotyczące motywacji do leczenia.
i. Ogólnopolskie badanie Wiedza Polaków na temat wsparcia osób przewlekle chorych i ich rodzin przeprowadzone w kwietniu 2011 r. przez TNS OBOP na reprezentatywnej grupie 605 Polaków w wieku 18+. Badanie zrealizowano na zlecenie firmy Actavis Polska Sp. z o.o. , Inicjatora kampanii Pozwól na wsparcie – Ogólnopolskiej kampanii edukacyjnej dla pacjentów i opiekunów osób przewlekle chorych. Podane wyniki nie sumują się do 100%, ponieważ badani mogli wskazać więcej niż 1 odpowiedź.
