Największy wpływ na prawidłowo rozwój stóp dzieci mają nawyki i zachowania, których dziecko uczy się w ciągu pierwszych 8 lat życia. Efekt nieprawidłowej konstrukcji i motoryki stóp nie musi być widoczny od razu. Często zdarza się, że problemy ujawniają się w późniejszym wieku, co znacznie utrudnia walkę z nimi. O tym, jak dbać o prawidłowy rozwój stóp u dzieci opowiada Andrzej Piotrowski, specjalista – podolog z gabinetu podologicznego Satin w Warszawie.
Nieprawidłowy rozwój stóp
W trosce o rozwój stóp dzieci, koniecznie trzeba sobie uświadomić, że ich nieprawidłowy rozwój to nie tylko płaskostopie czy zaburzenia ruchu. To także dolegliwości układu krążenia, w tym żylaki. Zła postawa stóp może bowiem uciskać naczynia krwionośne lub pozbawić stymulacji ze strony mięśni nóg.
Niekorzystny wpływ na rozwój stóp dzieci, mimo najlepszych chęci, mają często rodzice, którzy albo zbyt wcześniej niejako zmuszają swoje pociechy do zrobienia pierwszego kroku albo wsadzają je do chodzika. Wbrew swojej ogólnej popularności chodziki nie są wskazane dla dzieci, dlatego że nie wspomagają nauki prawidłowego utrzymania równowagi – dziecko zamiast na całych stopach, zaczyna chodzi na palcach, a jego kręgosłup jest nieprawidłowo obciążony, co w późniejszym czasie może być przyczyną poważnych wad postawy.
Podobnie wygląda kwestia, jeśli chodzi o ortopedyczne wkładki do butów. Specjalistyczne wkładki, dobierane według zaleceń lekarza lub rehabilitanta, zalecane są wyłącznie tym najmłodszym, u których specjalista stwierdził wady postawy. W każdym innym przypadku wkładki mogę wyrządzić więcej szkody niż pożytku, ponieważ ograniczają zdrowym stopom zakres swobodnego ruchu.
Czas na pierwszy krok
Dla wielu rodziców synonimem prawidłowego rozwoju ich dzieci jest jak najszybsze postawienie pierwszych kroków. Generalnie przyjęto, że dziecko powinno zrobić pierwszy krok i wstać (z pomocą rodzica lub bez niej) ok. 14 miesiąca życia. Lekarze pediatrzy zgodnie twierdzą, że nie ma jednej granicy dla wszystkich dzieci, a rozpoczęcie samodzielnej nauki chodzenia jest kwestią indywidualną. Gdy do momentu ukończenia przez dziecka 1,5 roku, nie przejawia ono żadnego zainteresowania rozwijaniem swojej ruchowej aktywności, zalecana jest konsultacja lekarska.
Dzieciom, które zaczynają chodzi , wystarczą zwykłe, odpowiednio zaprojektowane i uszyte buty. Cholewka dziecięcych bucików musi zakrywa całą kostkę i usztywnia piętę, a czubek butów musi by odpowiednio wysoki, aby dało się porusza palcami i wystarczająco szeroki, by nie ściska palców. Obuwie powinno być wykonane z przewiewnych materiałów i sprężystej i antypoślizgowej podeszwy. Pamiętajmy, że dziecięce buty powinny być dobrane w taki sposób, by stopa miała kilkumilimetrowy zapas. Dziewczynki aż do 15 roku życia nie powinny nosi butów na obcasie wyższym niż 3,5 cm.
Prawidłowy rozwój stóp, czyli…
Wspomaganie prawidłowego rozwoju stóp dzieci w dużej mierze uzależnione jest od gimnastyki. Małe dzieci naturalnie mają tendencję do wierzgania nóżkami, dlatego należy unikać zakładania obcisłych skarpetek czy pajacyków. W miarę możliwość zalecane jest także, aby maluchy leżały z bosymi stópkami. Zabawy typu łaskotanie zmuszają je do podkurczania paluszków, co bardzo dobrze wpływa na rzeźbienie mięśni stóp.
Gdy dzieci są już starsze, dobrze wprowadzić regularną gimnastykę stóp. Zabawy typu: podnoszenie palcami stóp lekkich i małych zabawek, turlanie stopami piłki, stawanie na palcach i piętach czy zwijanie palcami chusteczki rozłożonej na ziemi są jedną z lepszych form zapobiegania płaskostopiu. Pozytywnie wpływa także bieganie boso, ale tylko po naturalnym podłoży typu piasek czy trawa.
