Gdy dziecko nie potrafi odnaleźć się wśród rówieśników…

Gdy oddajemy swoje dziecko do przedszkola lub szkoły jesteśmy pewni, że nasza pociecha od razu będzie miała mnóstwo koleżanek i kolegów . Mimo że rodzice są pewni, dziecko nie zawsze potrafi się odnaleźć w grupie rówieśników. Jak pomóc dziecku?

Każdemu dziecku zależy na zdobyciu sympatii koleżanek i kolegów, ale nie wszystkim się to udaje. Jako rodzice możecie pomóc swoim pociechom nie tylko nawiązywać przyjaźnie, ale też je utrzymywać.

Niektóre dzieci zdobywają przyjaciół bez problemu, inne starają się na próżno. Niektóre są lubiane, inne nie. Niektóre zaprzyjaźniają się z takimi osobami, które motywują je pozytywnie, dzięki czemu osiągają sukcesy w szkole i w kontaktach z rówieśnikami. Inne znajdują znajomych, którzy wyzwalają w nich jedynie złe zachowania, nakłaniają do palenia papierosów, picia alkoholu czy wagarowania. Waszemu dziecku potrzebne jest wsparcie, by odnaleźć się wśród rówieśników, których charakter i sposób bycia uważacie za właściwe.

Ważni nauczyciele

Po rodzicach to przyjaciele mogą być najważniejszymi nauczycielami dziecka. To oni uczą je, czym jest lojalność, pokazują, co oznacza dawać, a co brać, jak być liderem i odnaleźć się w grupie. Czasem koledzy uczą wasze dzieci praktycznych rzeczy, np. jak zawiązać krawat czy ułożyć modną fryzurę. Przyjaciele pomagają rozwiązywać szkolne problemy, często wzmacniają pozycję dziecka w grupie rówieśników, stanowiąc dla niego oparcie. Badania pokazują nawet, że posiadanie kolegów wpływa na osiąganie lepszych wyników w nauce. Uczniowie, którzy wiedzą, że mają przyjaciół, chętnie podejmują ryzyko w grach zespołowych (np. próbują zdobyć piłkę lub strzelić gola), zgłaszają się na ochotnika do rozwiązywania zadań z matematyki na tablicy, udzielają się w szkole (m.in. działają w samorządzie). Dzieci, które mają już przyjaciół, łatwiej nawiązują kolejne przyjaźnie.

Jak zdobyć przyjaciela

Aby zdobyć przyjaciela, trzeba samemu nim być. By dobrze funkcjonować w grupie, dzieci powinny:

– Rozwijać swoje zainteresowania – jeśli ktoś lubi grać w piłkę nożną, zwykle znajduje przyjaciół na boisku. Dzieci, których pasją jest śpiew – w chórze. Wspólne zainteresowania to jeden z najpewniejszych sposobów zawiązania bliskiej, silnej relacji i utrzymania jej.

– Interesować się innymi – co jest szczególnie trudne dla tych dzieci, które myślą wyłącznie o sobie.

–  Wiedzieć, kiedy się poddać – nie zawsze trzeba wygrywać, bo nieustanne wygrywanie wcale nie przysparza przyjaciół.

– Uśmiechać się – nikt nie chce spędzać czasu z kimś, kto jest wciąż nadąsany.

– Dochowywać tajemnic – dzieci muszą się uczyć, jak nie zawieść czyjegoś zaufania.

– Wspierać innych – przyjaciele razem uczą się, bawią i siedzą w ławce. Wzmacniają się dobrym słowem, a kiedy jeden ma zły dzień, drugi go nie opuszcza, tylko pociesza.

– Dobrze wyglądać – nie muszą nosić markowych ubrań, aby zdobyć przyjaciół, lecz powinny wyglądać ładnie i schludnie. Dobre maniery i poczucie humoru także pomagają.

– Doceniać siebie samych – najlepszą drogą do zdobycia i utrzymania przyjaciół jest… wiara w siebie.

Nieodpowiedni znajomi

Niestety, niektórzy fałszywi przyjaciele źle wpływają na dzieci. Kiedy instynkt podpowiada wam, że najbliżsi koledzy i koleżanki waszego dziecka wpędzą je w kłopoty, musicie zareagować. Oto, co możecie zrobić:

–  spędzać więcej czasu ze swoim dzieckiem – być w pobliżu, kiedy jego koledzy lub koleżanki przychodzą w odwiedziny; pytać, czy dziecko chce, abyście zabrali ich na rodzinną wycieczkę. Jeśli nie chce, najprawdopodobniej spodziewa się, że wydadzą wam się nieodpowiedni.

– pomagać dziecku znaleźć innych przyjaciół – zachęcać je do zajęć, podczas których poznałoby nowe osoby, np. do wstąpienia do drużyny harcerskiej. Niech ma szansę na inne znajomości.

– wyznaczać limity – jeśli rzeczywiście dostrzegacie, że koledzy waszego dziecka źle wpływają na jego zachowanie, dokładnie wyznaczcie, kiedy, jak i gdzie może spędzać z nimi czas. Niektórzy powinni pewnie przychodzić do waszego domu wyłącznie wtedy, gdy w nim jesteście.

Jeżeli Wasze dziecko było zawsze w centrum uwagi lub uczęszczało do innej grupy przedszkolnej, bądź kontakty z rówieśnikami realizowało np. na placu zabaw, ciągle będzie potrzebowało nauki zachowań w nowej grupie i w nowej sytuacji. Poprzednie doświadczenia jak i odpowiednie przygotowanie w domu pomogą mu w nowej roli.

Zadaniem dorosłych jest pomoc i rozwijanie umiejętności interpersonalnych u dzieci, tak aby potrafiły panować nad swoimi emocjami, mogły razem współpracować, dzielić się, a przede wszystkim czuły swoją indywidualność oraz miały pewność siebie i odwagę w stawianiu czoła nowym wyzwaniom. Odnalezienie swojego miejsca w grupie pozwoli skupić uwagę na nowych zadaniach, dziecko które nie posiada tych umiejętności, nie zna swojej roli wśród rówieśników a później w społeczeństwie, co bardzo utrudnia rozwój w innych obszarach.

Jak pomóc dziecku?

Jak można w domu pomóc dziecku opanować pewne umiejętności interpersonalne i utrwalać reakcje i zachowania.

1. Wiara w siebie – jedną z najważniejszych rzeczy u dziecka jest poczucie pewności siebie i wiary w swoje możliwości. Wiara w siebie daje poczucie własnej wartości, pozwala dostrzec własną indywidualność jak również pomaga w kontaktach z innymi. Pamiętajmy jednak, że poczucie własnej wartości buduje się przez całe życie, natomiast doświadczenia z dzieciństwa są tu fundamentalne. Podstawową rolę odgrywa tu wychowanie i stosunek rodziców do dziecka. Mądre wychowanie to takie, które mobilizuje dziecko do rozwoju i daje poczucie bezpieczeństwa i miłości. Należy zwrócić tu uwagę, że dzieci nadopiekuńczych rodziców wcale nie są pewne siebie.

2. Współpraca – gry, zabawy, śpiewanie razem piosenek pomogą dziecku nauczyć się jak współpracować z innymi. Należy zachęcać dziecko do wspólnych zabaw już od najmłodszych lat.

3. Ciekawość – Prawdopodobnie najważniejszą umiejętnością, którą dziecko potrzebuje rozwijać jest jego naturalna potrzeba i pragnienie nauki. Tu rola dorosłych polega na tym, aby używając szerokiego wachlarza metod i pomysłów tę naturalną cechę dziecka zaspokoić. W domu podczas jedzenia, spacerów, zabawy, pamiętajmy, że dziecko uczy się przez cały czas, podsuwając pomysły do rozmów czy wciągając dziecko w różne zajęcia rozwijajmy tę cechę, która jest niezbędna do nauki. Ostatnie badania wskazują, że nowe lub niecodzienne formy aktywności, powodują iż mózg kodując sobie pewne zachowania potrafi przewidzieć skutki różnych zdarzeń.

4. Komunikacja – wyrażanie siebie oraz swoich myśli, uczuć, wiedzy o świecie jest kluczową umiejętnością dla Waszego dziecka.  Jest to rdzeń i fundament ogólnie pojętej nauki. Jeżeli dziecko będzie swobodnie i z pewnością siebie wyrażać swoje opinie i myśli, będzie równie swobodnie przyswajać wiedzę. Będzie również brać na swoje barki ryzyko samodzielnego myślenia, które jest jednak niezbędne, aby nauczyć się czegokolwiek.

Pomóż swojemu dziecku rozwijać społeczne i emocjonalne umiejętności poprzez tworzenie więzi i prawidłowych relacji ze szkolnymi przyjaciółmi w domu. Spytaj swoje dziecko, kogo chciałoby zaprosić do domu w celu wspólnej zabawy. Dziecku łatwiej będzie w warunkach domowych i podczas wspólnego przebywania z rówieśnikami nawiązać przyjaźnie, niż podczas pobytu w szkole. Wielu nauczycieli zauważyło, że dzieci, które mają trudności w nawiązywaniu nowych znajomości w dużych grupach, zamykają się na wszelkie kontakty. Nowych znajomych i przyjaciół można zdobyć poza klasą szkolną, a zdobycie choćby jednego kolegi czy koleżanki pozwoli na zdobycie szerszych kontaktów.

Poprzez zabawę

Dla Waszego małego dziecka zabawa to poważna praca! Dziecko dorasta, uczy się oraz bada świat poprzez zabawę. Poprzez zabawy bardziej strategiczne dziecko musi intensywnie myśleć, rozbudza to jego kreatywność i wyobraźnię. Dziecko w takich zabawach musi mieć plan, pomysł i musi go realizować a bawiąc się z rówieśnikami, w ten sposób rozwija zachowania i zdolności interpersonalne. Dążąc do zamierzonego celu musi nauczyć się współpracy, komunikacji i wyrażania swoich myśli. Pozwólmy zatem bawić się dzieciom, pozwólmy i ułatwmy kontakty z rówieśnikami, to nie marnowanie czasu, to ciężka i wytężona praca dla umysłów naszych dzieci, która daje później lepsze efekty niż posyłanie dziecka od najwcześniejszych lat na trudne zajęcia. Bez wcześniejszego przygotowania społecznego będzie to dla dziecka o wiele bardziej trudne i krzywdzące.

Doświadczenia dziecka z wczesnych lat przedszkolnych mogą być fundamentem do tego, aby Wasze dzieci stały się entuzjastycznymi, wieloletnimi uczniami. Entuzjastycznymi, ponieważ odkrywają poprzez naukę, a nauka jest wielką frajdą, a zarazem pozwala pogłębiać wiedzę i zainteresowania.

Materiały: www.Poradopedia.pl, www.Edula.pl, www.Magazynfamilia.pl, www.dzieci.pl

Zebrała:Emilia