Dobre wina słodkie – jakie rodzaje warto znać?
Chociaż wysokiej jakości wina kojarzą się raczej z trunkami wytrawnymi, dobrych win słodkich także jest pod dostatkiem. Znajomość kilku rodzajów może się przydać – szczególnie gdy chcemy uzupełnić podawany deser dobrze dobranym alkoholem.
Złe kontra dobre wino słodkie – podstawowe różnice
Wina nie da się opisać jednym słowem – oceniając dany trunek, należy wziąć pod uwagę wiele czynników, które warunkują jego niską, bądź wysoką jakość. Oczywiście – istnieją pewne tzw. wady wina, które dyskwalifikują je od razu, jednak, aby ocenić dany trunek, należy uruchomić wszystkie zmysły.
Przede wszystkim należy ocenić, czy wino, które chcemy spożyć, nie ma zapachu stęchlizny, starej piwnicy, cebuli, albo… myszy. Jeżeli poczujemy takie aromaty, daną butelkę można od razu wyrzucić – a w restauracji bezwzględnie zgłosić do kelnera lub sommeliera. Dobre wino (słodkie, wytrawne, półwytrawne) powinno mieć przyjemny i złożony zapach, który jest charakterystyczny dla danego gatunku.
Dobre wino słodkie – podobnie jak jego bardziej wytrawni „kuzyni” – przede wszystkim powinno być harmonijne. To, co wyróżnia wina słodkie – czyli wysoka zawartość cukru resztkowego – nie powinna być dla nas odrzucająca. Dobrej jakości trunek będzie zbalansowany – jego słodycz będzie skontrastowana z kwasowością owoców, nutami alkoholowymi i ciekawymi aromatami, nierzadko przypominającymi zapach miodu, brzoskwiń czy owoców tropikalnych. Pijąc dobre, słodkie wina, będziemy mieć wrażenie, że wszystkie jego elementy idealnie do siebie pasują.
Dobre wina słodkie powstają na wiele różnych sposobów
Chociaż wydawać by się mogło, że wino to wino – i każde powstaje tak samo – nic bardziej mylnego. Mimo iż główne skrzypce w procesie produkcji winnego trunku zawsze odgrywa fermentacja alkoholowa, cała „otoczka” może się różnić, prowadząc do uzyskania alkoholu o wyjątkowej charakterystyce aromatyczno-smakowej.
Wino słodkie – jak już wspomnieliśmy – różni się od wytrawnego zawartością cukru resztkowego, czyli tego, którego drożdże nie zamieniły w alkohol etylowy. Jego stężenie w gotowym winie można regulować na dwa podstawowe sposoby – albo przerywając fermentację odpowiednio wcześniej, albo stosując do produkcji trunku odpowiednio słodkie owoce.
Pierwszy ze sposobów wykorzystywany jest na przykład do produkcji moscato d’Asti – musującego, wysokiej jakości wina słodkiego z północnych Włoch. Fermentacja przerywana jest na tyle wcześnie, że wino to ma zaledwie 5,5% alkoholu!
Drugi sposób – chociaż wydaje się banalny – daje winiarzom jednak dużo więcej pola do popisu. Stosują oni różnorakie metody, aby zwiększyć stężenie cukru w winogronach. Dobre wina słodkie powstają przez to z owoców podsuszonych, pokrytych szlachetną pleśnią, a nawet… zamrożonych!
Które dobre, słodkie wina warto mieć na uwadze?
Pomimo iż istnieją niezliczone rodzaje win słodkich, warto rozpocząć ich poznawanie od kilku najbardziej znanych, klasycznych gatunków. Skosztowanie każdego z nich pozwoli nam obiektywnie ocenić, czy tego typu trunki nas satysfakcjonują.
Bardzo dobrym winem słodkim – według niektórych wybitnym – jest węgierski tokaj aszu. Powstaje on przez dodanie do moszczu pasty ze zbotrytyzowanych winogron. Dzięki temu unikalnemu zabiegowi, końcowe wino może mieć w wyjątkowych sytuacjach nawet do 900g cukru na litr! Warto spróbować też wina nazywanego tokaj szamorodni, w słodkiej wersji édes. Powstaje on z całych kiści winogron, w których część owoców została pokryta szlachetną pleśnią, przez co całe wino „samoczynnie” („samorodnie”) staje się słodsze.
Kolejną propozycją dobrego, słodkiego wina jest francuskie sauternes – to białe wino z Bordeaxu także produkowane jest z winogron pokrytych szlachetną pleśnią. Ma charakterytyczne nuty moreli oraz miodu i podawane jest zwykle do kontrowersyjnej, francuskiej potrawy – foie gras.
Chcąc dobrze poznać wina słodkie, nie powinniśmy zapominać o trunkach czerwonych, takich jak portugalskie, wzmacniane porto. Jeżeli lubimy bąbelki, koniecznie warto spróbować czerwonego, włoskiego lambrusco – a także wspomnianego już, (aczkolwiek białego) moscato d’Asti.
Wyjątkowym stylem dobrego, słodkiego wina jest wino lodowe. Powstaje ono z owoców winogron, które zamarzły na krzewach. Przemarznięte owoce wyciska się, przez co wyciekający z nich sok ma większą zawartość cukru, niż owoców zebranych, gdy jest jeszcze ciepło. Te wyjątkowe trunki są trudno dostępne i drogie, jednak oferują niepowtarzalne przeżycia smakowe!
