„Dinozaury. Pod lupą” – recenzja

„Dinozaury. Pod lupą” to niezwykle ciekawe i kolorowe kompendium wiedzy, które omawia podstawowe zagadnienia związane z szeroko pojętą tematyką prehistorii. Wycieczkę po czasach najdawniejszych rozpoczynamy od odkrycia procesu powstawania skamielin i ich formowania oraz podstaw pracy paleontologów. Możemy też poznać rodzaje skamielin wraz z przykładami i ich ciekawym opisem. Kolejno dowiadujemy się kiedy pojawiły się pierwsze formy życia i jakie pozostawiły po sobie ślady. I tak poznajemy dziwnie i czasem śmiesznie brzmiące nazwy organizmów, jak np. Wiwaxia, Ottoia czy Hallucigenia. Możemy się również dowiedzieć, że jednym z najważniejszych stanowisk paleontologicznych jest Burgess w Kolumbii Brytyjskiej. W dalszej kolejności odkrywamy różnorodność i zróżnicowanie lasów karbońskich, które występowały na ziemi około 350 milionów lat temu. Możemy przyjrzeć się drzewiastym skrzypom, paprociom i niezwykłej korze drzew, a także poznać pierwsze jaszczurkopodobne zwierzęta i niewielkie gady jak np. Hylonomus. Następnie poznajemy drapieżne dinozaury ery mezozoicznej, do których należały ogromne tyranozaury, czy malutkie miniraptory. Możemy przyjrzeć się ich sztyletowym zębom, pazurom czy rogom. Możemy również dowiedzieć się jak szacowana jest wielkość gadów po zostawionych przez nie śladach. Na kolejnych stronach mamy możliwość zapoznania się z dinozaurami roślinożernymi, które miały zbroję z grubej skóry, tarcz i kolców kostnych, które dawały im poczucie bezpieczeństwa. Szczegółowo zostały tu przedstawione budowa i zwyczaje takich dinozaurów jak plateozaur, brachiozaur, triceratops czy stegozaur. Możemy się również dowiedzieć jakie rośliny stanowiły podstawę diety tych gigantycznych gadów i na czym polegał proces ich trawienia.

W opracowaniu zawarto też wiele informacji na temat świata oceanów i ich prehistorycznych mieszkańców, jak plezjozaur czy ichtiozaur. Zostały też przedstawione amonity, skrzypłocze i pierwsze żółwie wodne. Możemy też zapoznać się z pierwszymi gadami latającymi jak pterozaur czy archeopteryks, mieszkańcami jurajskich lagun. Niezwykłą ciekawostką jest opracowanie dotyczące gadów upierzonych, w tym tak niezwykłych stworzeń jak Konfuciuzornis (nazywany ptakiem Konfucjusza) czy Kecalkoatl (inaczej „pierzasty wąż”). Okazuje się także, że skamieniałość archeopteryksa jest jedną z najważniejszych skamielin, jakie kiedykolwiek odkryto, bowiem to niezwykłe stworzenie posiadało zarówno cechy gadzie jak i ptasie, stąd uznaje się je za brakujące ogniwo procesu ewolucji. W dalszej części możemy poznać wczesne ssaki, które pojawiły się w erze mezozoicznej i żyły wśród dinozaurów oraz pierwsze rośliny kwiatowe, które zaczęły pojawiać się w kredzie.

Jednym z ciekawszych opracowań jest, moim zdaniem, przedstawienie ewolucji człowieka, a dokładnie ewolucji na podstawie zmian w budowie czaszki oraz szkieletu. Przyjęcie przez człowieka pionowej postawy ciała umożliwiło pierwszym ludziom rozwój innych umiejętności jak myślistwo i związane z nim rzemiosło wytwarzania kamiennych narzędzi.

3 miliony lat temu w plejstocenie nadeszła epoka lodowcowa, a lodowce kontynentalne pokryły znaczną część ziemi. Pojawiły się też zupełnie nowe zwierzęta jak mamuty (nazywane też słoniami w futrze) czy smilodon (tygrys szablozębny) oraz jelenie olbrzymie i niedźwiedzie jaskiniowe. O wszystkich tych zwierzętach możemy znaleźć ciekawe informacje na stronach albumu. W dalszej części opracowania zawarto też informacje o inkluzjach czyli organizmach zamkniętych w bursztynie, z których najstarszy pochodzi z okresu kredy. Wśród wielu informacji możemy też poznać rodzaje bursztynów, wśród których wyróżnia się bursztyny przeświecające, nieprzezroczyste i ciemne.

Niezwykle cenne dydaktycznie jest także przedstawienie znanych skamieniałości odkrytych na przestrzeni ostatnich kilkuset lat. Na pierwszy plan wysuwa się tutaj największy, najbardziej kompletny i najlepiej zachowany szkielet tyranozaura nazwany „Sue” wystawiony w 2000 roku w Muzeum Historii Naturalnej w Chicago. Na szczególną uwagę zasługują też informacje o skamielinach i znaleziskach zachowanych w innych materiałach niż skały. Mowa tutaj o skamieniałościach znalezionych w lodzie, w asfalcie, w popiele czy w torfie.

Ale na tym nie koniec. „Dinozaury. Pod lupą”  to także cała masa wszelakich i różnorodnych ciekawostek. Przy uważnym studiowaniu możemy dowiedzieć się, jak były zbudowane pradawne karaczany czy wczesne nietoperze, kto i w jaki sposób sprawował opiekę nad jajami, kiedy odnaleziono skamieniałości pierwszego mrówkojada czy jak duża była rozpiętość poroża jelenia olbrzymiego. Niezwykle ciekawą informacją jest wyjaśnienie po co dinozaurom były pancerze, kolce, guzy i grzebienie lub do czego służyły długie pióra w ogonach prymitywnych ptaków, a także jaka była funkcja potężnych rogowych płyt na grzbiecie stegozaurów. Wrażenie na młodych badaczach prehistorycznego świata zrobią też na pewno notatki dodatkowe, wysuwane z głównej części książki, a także elementy, które można otwierać, podziwiając dodatkowe rysunki i informacje. Największą atrakcją jest jednakże załączona do książki lupa, która umożliwia podziwianie wielu specjalnie przygotowanych rycin w odpowiednim powiększeniu.

Na ogromną uwagę i pochwałę zasługuje szata graficzna książki, która obfituje w prezentacje bardzo realistycznych i starannie wykonanych podobizn dinozaurów i innych prezentowanych zwierząt oraz ich środowiska. Rysunki są wykonane niezwykle precyzyjnie i starannie. Czytelnik zostaje oczarowany ich kształtami, kolorami i dynamizmem. Dodatkowo wiele ilustracji zaopatrzonych jest w szczegółowe opisy, co znacznie uatrakcyjnia prezentowane zagadnienia. Bardzo czytelny i przejrzysty układ treści umożliwia natomiast poznawanie prehistorycznego świata w odpowiednim układzie i kolejności, wiedza jest zebrana tematycznie i umożliwia systematyczne i logiczne przyswajanie ważnych informacji oraz całej gamy wszelkiego rodzaju ciekawostek.

Jako matka jednego z młodych odkrywców świata prehistorycznego, dla którego świat dinozaurów to już wieloletnia fascynacja, muszę przyznać, że opracowanie wywarło na nas  ogromne wrażenie. Z niekłamaną przyjemnością patrzyłam jak dziecko z lupą w ręce ogląda, przegląda i analizuje treść, obrazy i ciekawostki, niejednokrotnie głośno wyrażając swój zachwyt i wzywając do wspólnego zatopienia się w tym odległym i niezwykłym świecie odkrywania tajemnic historii Ziemi. Życzę wszystkim czytelnikom (tym młodszym i starszym) wielu wspaniałych wrażeń z tą niezwykłą książką, którą gorąco polecam.

Marta D.

Wydawca: Wilga

Kategoria: Edukacyjne

Przedział wiekowy: od 6 do 12 lat

Liczba stron: 26

Format: 22 x 29 cm

Cena: 56.99 zł