O wzrok powinniśmy dbać każdego dnia. Jednak to właśnie latem nasze oczy są narażone na działanie wielu czynników, z których szkodliwości nie zdajemy sobie sprawy, a przy tym często nie dbamy o kontrolę stanu wzroku. Jak pokazują wyniki badania przeprowadzonego przez CBOS dla Centrum Okulistycznego Nowy Wzrok, aż jedna trzecia Polaków zapomina o regularnych badaniach oczu, a znajomość zasad odpowiedniej profilaktyki jest wśród nich znikoma. Dlatego warto pamiętać o tym, że niemal codziennie nasze oczy mają styczność z różnymi źródłami zagrożeń.
Lato to czas wyjazdów, odpoczynku i beztroski, co często przyczynia się do tego, że zapominamy o zasadach codziennej profilaktyki wzroku. Często nawet nie wiemy, które ze zwykłych czynności mogą okazać się szkodliwe dla oczu. Warto zwrócić na to uwagę w szczególności latem, kiedy jesteśmy narażeni na działanie promieni słonecznych, częstych zmian temperatur, suchego powietrza oraz klimatyzacji. Dlaczego nie są korzystne dla naszego wzroku?
Na świeżym powietrzu
Korzystając z ładnej wakacyjnej pogody staramy się jak najwięcej czasu spędzać na świeżym powietrzu. Wychodząc z domu w czasie upalnej pogody pamiętajmy jednak o zabraniu ze sobą okularów przeciwsłonecznych – promienie UV nie tylko powodują szybsze starzenie się skóry wokół oczu, ale mogą doprowadzić do chwilowego oślepienia, podrażnienia a nawet zapalenia rogówki aż do poważnych schorzeń takich jak zaćma czy zwyrodnienie plamki żółtej. Na wzrok drażniąco wpływa również kurz, pył oraz piasek, których unoszeniu sprzyja suche, gorące powietrze. Ich przedostanie do oczu może powodować dyskomfort w postaci zaczerwienienia i załzawienia, a w niektórych przypadkach doprowadzić do powstania stanu zapalnego przez wywołanie drobnych uszkodzeń na powierzchni rogówki.
Podobnie nieprzyjemne dla oka objawy wywołuje dym papierosowy, na którego działanie jesteśmy narażeni szczególnie latem, kiedy trudno odmówić sobie wakacyjnego grilla ze znajomymi lub wyjścia do ogródka ulubionego pubu. Takie miejsca sprzyjają jednak paleniu papierosów, a długotrwałe przebywanie w otoczeniu dymu może zemścić się pieczeniem i uczuciem podrażnienia. Ulgę w takim przypadku mogą przynieść tzw. sztuczne łzy, które złagodzą nieprzyjemne objawy i nawilżą oczy. Z kolei schorzeniem, które zazwyczaj przytrafia się w okresie letnim jest tzw. odczynowe zapalenie spojówek. Najczęściej jest wywoływane przez wysoką temperaturę, wodę morską, piasek oraz kurz, które w kontakcie z narządem wzroku wywołują podrażnienia mechaniczne lub mają wpływ alergizujący, co sprzyja tego typu zapaleniom. Do zmęczenia i podrażnienia oczu przyczynia się mała ilość snu, nie przesadzajmy więc z nocnymi szaleństwami w trakcie wakacji.
W pracy i w domu
Wakacje sprzyjają również pobytom na działce, gdzie często leżąc na hamaku lub w letniej altance czytamy książki i gazety. Nie zapominajmy jednak o tym, że w trakcie czytania warto zadbać o oczy. Nie sprzyja im przede wszystkim pozycja leżąca, dlatego oddając się tej przyjemności lepiej wybrać krzesło ogrodowe niż leżak czy koc. Oczy nie lubią również małych liter, które wymagają nadmiernego wytężania wzroku. Nie służy im również nieodpowiednia dieta – w okresie letnim warto więc skorzystać z mnogości sezonowych warzyw i owoców, w szczególności tych zawierających witaminy A, C i E oraz luteinę.
Zapewne wiele osób spędzi prawie całe wakacje w pracy. Niestety kondycji naszych oczu nie sprzyja długotrwała praca przy komputerze – po kilku godzinach patrzenia prosto w ekran oczy stają się zmęczone i zaczerwienione, pojawia się również uczucie piasku pod powiekami. Dlatego zadbajmy o krótkie przerwy w pracy oraz odpowiednie ustawienie monitora i siedzenia. Jeżeli pracujemy przy komputerze w klimatyzowanym biurze, przy pojawieniu się uczucia nadmiernej suchości oczu powinniśmy pamiętać o dodatkowym nawilżeniu w postaci sztucznych łez. Klimatyzacja powoduje bowiem wysuszenie powietrza, co może prowadzić do tzw. syndromu oka biurowego, którego główne objawy to pieczenie, nadmierna wrażliwość na światło i zamglenie wzroku.
Nowoczesne rozwiązania
W odpowiedniej profilaktyce w trakcie wakacji powinny pamiętać szczególnie osoby z wadami wzroku. Nosząc okulary korekcyjne zapominamy o odpowiedniej ochronie przed promieniami UV, z kolei zakładanie soczewek kontaktowych w czasie upałów nie zawsze jest dobrym pomysłem – przy wysokiej temperaturze częściej wysychają, a w przypadku przedostania się do oka piasku lub dymu mogą zwiększyć dyskomfort związany z obecnością ciała obcego. Nowoczesna okulistyka dysponuje jednak metodami, które mogą pomóc osobom z wadami wzroku uporać się z tymi przeszkodami.
„Jednym z rozwiązań umożliwiających pozbycie się okularów i soczewek kontaktowych jest znana już w Polsce laserowa korekcja wzroku. Jest to bezbolesny i bezpieczny zabieg, który polega na modelowaniu kształtu rogówki za pomocą wiązki lasera, a w konsekwencji powoduje zmianę jej mocy optycznej i trwałą korekcję wady wzroku. Jakość widzenia ulega poprawie w niedługim czasie od przeprowadzenia zabiegu. Laserowa korekcja wzroku pozwala na wyeliminowanie takich wad jak krótkowzroczność, dalekowzroczność oraz astygmatyzm.” – komentuje lek. med. Robert Matusik z Centrum Okulistycznego Nowy Wzrok.
Szansą dla osób z wadami wzroku jest również mało jeszcze w Polsce znana ortokorekcja – nieinwazyjna i całkowicie odwracalna metoda przeznaczona dla osób z krótkowzrocznością oraz astygmatyzmem. W tym przypadku korekcja wad odbywa się przy pomocy specjalnych soczewek OrtoK zakładanych na noc. W trakcie snu soczewki ortokeratologiczne nadają rogówce odpowiedni kształt, dzięki czemu pacjent w ciągu dnia zyskuje pełną ostrość widzenia bez konieczności zakładania soczewek kontaktowych lub okularów. Przy dłuższym, regularnym stosowaniu tej metody kształt rogówki nadany przez soczewkę utrzymuje się dłużej, dzięki czemu można zakładać je nieco rzadziej. Ortosoczewki można stosować również u dzieci od 10 roku życia.
Nowoczesne metody wykorzystywane w okulistyce pomagają osobom z wadami wzroku podnieść komfort ich codziennego funkcjonowania. Nie zapominajmy jednak o tym, aby w letnich miesiącach dbać o wzrok i nie narażać go na długotrwałe działanie szkodliwych czynników.
