Borówka amerykańska wzmacnia wątrobę – właściwości i różne przepisy z borówką

Borówka amerykańska spowalnia rozwój marskości wątroby oraz związane z nim zmiany w strukturze i pracy tego narządu. Tak wynika z chińskich badań, które publikuje pismo World Journal of Gastroenterology. Marskość charakteryzuje się postępującym włóknieniem miąższu wątroby, co polega na zastępowaniu komórek wątroby (hepatocytów) włóknami tkanki łącznej. Zakłóca to prawidłową strukturę narządu i upośledza jego funkcje metaboliczne. Marskość może być spowodowana działaniem toksyn (także alkoholu), zaburzeniami metabolizmu oraz infekcjami wirusowymi, w tym wirusem zapalenia wątroby typu B lub C. Uszkodzenie wątroby z powodu marskości jest nieodwracalne, ale można je znacznie spowolnić lub zahamować, stosując odpowiednie leczenie. Konwencjonalne leki stosowane w tym celu mają różne działania niepożądane. Dlatego naukowcy coraz częściej szukają naturalnych składników, które wywierałyby ochronny wpływ na hepatocyty. Z dotychczasowych badań wynika np., że taki efekt może mieć kurkumina obecna w popularnej przyprawie kuchennej – curry, a także kawa.

Najnowsza praca naukowców z Collegium Medycznego w Guiyang (Chiny) wskazuje, że teraz listę tę można wydłużyć o borówkę amerykańską (inaczej: borówkę wysoką) znaną z wysokiej zawartości związków o działaniu przeciwutleniającym. Jest to o tyle ważne, że wolne rodniki tlenowe, cząsteczki silnie utleniające, a przez to uszkadzające składniki komórek, w istotny sposób przyczyniają się do rozwoju marskości. Eksperymenty prowadzono na 45 szczurach, które podzielono na pięć grup. Poza grupą kontrolną, u wszystkich gryzoni z pozostałych czterech grup eksperymentalnie wywołano marskość wątroby. Potem jednej grupie zwierząt podano skoncentrowany sok z borówek, drugiej – kapsułki z mieszanką ziół stosowanych w tradycyjnej medycynie chińskiej, które już wcześniej okazały się skutecznie zapobiegać włóknieniu wątroby, a trzeciej – sok z borówek i kapsułki z ziołami. Czwarta grupa z wywołaną eksperymentalnie marskością nie dostawała żadnych dodatkowych preparatów. Okazało się, że ekstrakt z borówek równie skutecznie chronił wątrobę zwierząt przed włóknieniem, co chińskie zioła. U zwierząt, które go otrzymywały, poziom kwasu hialuronowego – wskaźnika włóknienia wątroby oraz enzymu o nazwie aminotransferaza alaninowa,  którego stężenie wzrasta w chorobach uszkadzających wątrobę, był wyraźnie niższy niż u szczurów, którym nie podawano żadnego preparatu. Wzrastał natomiast poziom enzymu o nazwie dysmutaza nadtlenkowa, której zadaniem jest neutralizacja wolnych rodników tlenowych. Poza tym, w wątrobach zwierząt spożywających wyciąg z borówek, podobnie jak u szczurów otrzymujących chińskie zioła, proces włóknienia był znacznie mniej nasilony. Zdaniem naukowców, wskazuje to, że borówki amerykańskie chronią hepatocyty przed uszkodzeniem poprzez łagodzenie procesów zapalnych oraz hamowanie procesów utleniania tłuszczów. Zwiększone spożycie tych owoców może być dobrym sposobem prewencji schorzeń wątroby – podsumowują badacze.

Natomiast z badań japońskich naukowców wynika, że związek chemiczny wchodzący w skład liści borówki rózgowatej (V. ashei) ma działanie hamujące replikację wirusa zapalenia wątroby typu C. HCV bywa przyczyną nowotworów i marskości wątroby. Szacuje się, że obecnie jest nim zarażonych 200 milionów osób na całym świecie. Naukowcy z Uniwersytetu w Miyazaki doszli do wniosku, że skoro HCV jest zlokalizowany w wątrobie, a choroba może rozwinąć się dopiero po około 20 latach, należy znaleźć, który spowolniłby replikację wirusa. W tym celu przebadali prawie 300 różnych roślin. Okazało się, że w liściach borówki rózgowatej, która występuje w południowo-wschodniej części Stanów Zjednoczonych, znajduje się proantocyjanidyna, polifenol podobny do tych, które występują w winogronach. Choć proantocyjanidyna może mieć działanie szkodliwe, autor badań Hiroaki Kataoka zaznacza, że ilość potrzebna do zahamowania HCV jest tak mała, że może być przyjmowana jako bezpieczny

Borówki powinny więc stać się częścią zdrowej diety, wnioskują naukowcy.

Składniki:
– 2 łyżki płatków migdałowych
– 1 ząbek czosnku, drobno posiekany
– 3 łyżki oliwy z oliwek
– 250 g twarogu
– 1/2 łyżeczki suszonych ziół mieszanych
– 1 łyżka czerwonego octu winnego
– 1 łyżka syropu klonowego
– 1 łyżeczka musztardy Dijon
– skórka i sok z 1/2 cytryny
– świeżo zmielony czarny pieprz
– 120 g rukoli
– 125 g amerykańskich borówek
– 1/2 dojrzałej gruszki, pokrojonej

Przygotowanie:
Delikatnie opiec migdały na suchej patelni. Podgrzać czosnek na 1 łyżce oliwy z oliwek. Wymieszać czosnek z serem i ziołami. Dodać resztę oliwy z oliwek wraz z czerwonym octem winnym, syropem klonowym, musztardą i skórką z cytryny oraz sokiem. Doprawić czarnym pieprzem i wymieszać. Wlać połowę sosu na rukolę, wymieszać i ułożyć na talerzu. Dodać ser, migdały, jagody i gruszkę, polać resztą sosu.

 

Sałatka z borówkami amerykańskimi, serem feta i pistacjami

Składniki:
Dressing:
– 1/4 szklanki świeżo wyciśniętego soku z cytryny
– 1/4 szklanki soku z granatów
– 1/4 szklanki miodu
– 1 i 1 /4 łyżeczki koszernej soli
– 1/2 łyżeczki czarnego pieprzu
– 1/2 szklanki oliwy z oliwek
Sałatka:
– 1 paczka mix sałat
– 1/2 średniej czerwonej cebuli, pokrojonej cienkie plasterki
– 1 szklanka borówek amerykańskich
– ser feta, pokruszony
– pieczone i lekko solone pistacje łuskane

Przygotowanie:
Wymieszać sok z cytryny, sok z granatu i miód. Doprawić koszerną solą i czarnym pieprzem. Dodać oliwę z oliwek, wymieszać lub zblendować. Wymieszać składniki sałatki, wlać dressing i wymieszać.

 

Lekka sałatka z borówkami amerykańskimi

Składniki:
– 1/2 szklanki zwykłego greckiego jogurtu
– 1/4 szklanki świeżej bazylii, posiekanej
– 1/2 łyżeczki koszernej soli
– 1/4 łyżeczki pieprzu
– 3 szklanki gotowanego kurczaka, pokrojonego
– 1 szklanka borówek amerykańskich
– 1/2 szklanki selera, posiekanego
– 1/4 filiżanki szczypiorku, posiekanego
– 8 liści sałaty
– 2 łyżki migdałów, pokrojonych i opiekanych

Przygotowanie:
W misce połączyć jogurt, bazylię, sól i pieprz. Dodać kurczaka, jagody, seler i szalotki i wymieszać. Liście sałaty ułożyć na półmisku, nałożyć sałatkę rozdzielając równomiernie między liście sałaty. Udekorować migdałami.

 

Sałatka z borówkami amerykańskimi, kiwi i serem szwajcarskim

Składniki:
Sałatka:
– mieszanka sałaty rzymskiej
– 2 szklanki świeżych borówek amerykańskich
– 1 szklanka kiwi, pokrojonych
– 1 szklanka mango, pokrojonego w kostkę
– 1 szklanka solonych orzechów nerkowca
– 1 szklanka sera szwajcarskiego
Sos:
– 1/3 szklanki białego octu
– 1/3 szklanki miodu (lub cukru)
– 1 łyżka posiekanej czerwonej cebuli
– 2 łyżeczki maku
– 1 łyżeczka mielonej gorczycy
– sos worcestershire
– 1/2 łyżeczki soli morskiej
– 1/4 łyżeczki czarnego pieprzu
– 1 szklanka oleju z awokado lub oleju z pestek winogron

Przygotowanie:
Składniki sałatkowe wymieszać w dużej misce sałatkowej. Przechowywać w lodówce. Wymieszać składniki sosu w mikserze. Dodać do sałatki tuż przed podaniem.

 

Sałatka z grillowanym kurczakiem, truskawkami i borówkami amerykańskimi

Składniki:
– 1 szklanka zielonych sałat baby
– 1 pierś z kurczaka, grillowana i pokrojona
– 1/2 szklanki świeżych borówek amerykańskich
– 2 świeże truskawki w plasterkach
– 1/4 szklanki pokruszonego sera pleśniowego
– 3 łyżki kandyzowanych pekanów
– 4-5 pomidorów winogronowych pokrojonych na pół
– 2 łyżki sosu balsamicznego
– cebula czerwona pokrojona cienko

Przygotowanie:
Wrzucić do dużej miski warzywa, cebulę, pomidory, borówki, plasterki truskawek, pekan, sos i ocet balsamiczny. Wymieszać. Dodać grillowanego kurczaka i posypać serem pleśniowym po sałatce.

 

Sałatka z awokado, jabłek i borówek amerykańskich

Składniki:
– główka sałaty kędzierzawej lub jarmużu
– 1 łyżka świeżego soku z limonki
– 1 łyżeczka oliwy z oliwek
– 1/2 łyżeczki soli morskiej i świeżo zmielonego czarnego pieprzu
– 1 małe awokado, obrane, pokrojone
– 1 małe jabłko, pokrojone
– 3 łyżki prażonych niesolonych łuskanych nasion dyni
– 1/4 szklanki świeżych borówek amerykańskich
– 1/4 szklanki koziego sera feta
Dressing:
– 1/4 szklanki świeżych lub rozmrożonych borówek amerykańskich
– 3 łyżki oliwy z oliwek
– 2 łyżki octu jabłkowego
– 1 łyżeczka obranego i zmielonego świeżego imbiru
– 1 łyżeczka miodu
– 1/4 łyżeczki soli morskiej i świeżo zmielonego czarnego pieprzu

Przygotowanie:
W dużej misce połączyć jarmuż, sok z limonki, 1 łyżeczkę oleju i 1-2 łyżeczki soli i pieprzu. Wymieszać dokładnie. Przenieść na półmisek. Dodać awokado i jabłko, posypać pestkami dyni, świeżymi borówkami i serem. Składniki dressingu wymieszać w mikserze dodając 3 łyżki wody. Skropić sałatkę.