Aktywność fizyczna przy SM i innych chorobach przewlekłych
Pomimo oczywistych zalet jakie niesie ze sobą aktywność fizyczna, osoby cierpiące na choroby przewlekłe takie jak stwardnienie rozsiane (SM) często zaniedbują tę kwestię z obawy o pogorszenie się stanu zdrowia. Tymczasem, odpowiednio dobrane ćwiczenia, w połączeniu z rehabilitacją mogą poprawić jakość życia z chorobą i łagodzić niektóre jej objawy. Przed ich rozpoczęciem należy jednak rozważyć pewne okoliczności, które mogą wpłynąć na komfort i bezpieczeństwo wykonywanych ćwiczeń. O czym warto pamiętać wyjaśnia ekspert portalu sm24.pl, fizjoterapeuta Piotr Kostrzębski.
Nawet osoby, u których zdiagnozowano chorobę przewlekłą nie powinny rezygnować z regularnej porcji ruchu. Sport uprawiany rekreacyjnie, rehabilitacja pod okiem instruktora, proste prace domowe czy samodzielność w czynnościach sprawiających niekiedy lekki dyskomfort są potrzebne do zachowania sprawności. Najważniejsze, by aktywność dopasować do ogólnej wydolności organizmu oraz stopnia zaawansowania schorzenia. Klika zasad przed rozpoczęciem treningu:
- Skonsultuj się z lekarzem – jeszcze przed rozpoczęciem treningów warto tę kwestię skonsultować z lekarzem lub fizjoterapeutą. To specjalista powinien zdecydować jakie ćwiczenia będą dla nas najlepsze, a jakich musimy unikać. Niekiedy lekarz podejmuje też decyzję o skierowaniu na dodatkowe badania kontrolne. Należą do nich: morfologia, OB, badanie moczu i test wysiłkowy, w trakcie którego wykonuje się EKG pokazujące pracę serca w czasie wysiłku.
- Wybierz dyscyplinę odpowiednią dla siebie – nie ma jednej, konkretnej dyscypliny, która byłaby wskazana dla wszystkich. Jej wybór zawsze trzeba rozważyć indywidualnie. Aby uniknąć szybkiego zniechęcenia się do sportu dobrze będzie, jeśli wybrana forma ruchu sprawia nam przyjemność. Pacjenci z SM powinni wybierać ćwiczenia, które są bezpieczne dla organizmu i nie skutkują urazami czy uszkodzeniami ciała. Szczególnie polecane są dla nich te ogólnorozwojowe i wykonywane w wodzie. Pływanie czy aqua aerobik nie są forsowne, a jednocześnie zwiększają zakres ruchowy stawów i odciążają kręgosłup. Pamiętajmy też, że aktywność fizyczna nie musi wiązać się z forsownym treningiem – czasem wystarczający może okazać się długi spacer lub zabawa z dziećmi – dodaje ekspert portalu sm24.pl, Piotr Kostrzębski.
- Przekonaj się do ćwiczeń w domu – ćwiczenia wykonywane samodzielnie w domu to dobra alternatywa dla osób, którym brakuje czasu lub których stan zdrowia nie zawsze pozwala na regularne treningi. Przykłady ćwiczeń rozciągających lub usprawniających koordynację przygotowane przez rehabilitantów dostępne są na portalu sm24.pl w zakładce „Ćwicz z nami eSeMowcami”.
- Nie ćwicz na siłę – jeśli jesteśmy przeziębieni lub czujemy się wyjątkowo zmęczeni fizycznie i psychicznie, należy zrezygnować z ćwiczeń – trening będzie nieefektywny, jeśli wykonujemy go na siłę. Niekorzystny wpływ na nas może mieć również pogoda lub pora dnia – jeśli lubimy trenować wieczorem, gdy temperatura jest nieco niższa, nie zmuszajmy się do ćwiczeń rano.
- Unikaj zbędnego obciążenia – forsowanie i zwiększanie cały czas poprzeczki nie tylko nie pomoże, ale również odbije się negatywnie na naszym organizmie, Przykładem takich ćwiczeń są ćwiczenia siłowe, niewskazane dla osób z SM. Mięśnie, zmęczone ciągłą aktywnością komórek nerwowych, nie potrzebują dodatkowego, obciążającego treningu. Ponadto, tego typu ćwiczenia rozgrzewają organizm, a skoki temperaturowe powinny być jak najrzadsze przy tej chorobie.
- Pamiętaj o odpoczynku – planując jakąkolwiek aktywność fizyczną powinniśmy uwzględnić w nim również czas na odpowiedni wypoczynek, szczególnie ważny dla naszego zdrowia. Jest on niezbędny dla odbudowy zasobów energetycznych w organizmie i prawidłowej regeneracji mięśni. Oczywiście bilans wysiłku i relaksu zależy od wielu czynników, takich jak nasza kondycja czy rodzaj uprawianego sportu.
A co z motywacją?
Oprócz możliwości fizycznych do rozpoczęcia przygody z aktywnością fizyczną potrzebne są też chęci. Czasem jednak zwyczajnie brakuje nam motywacji i wtedy ważne jest uświadomienie sobie jakie korzyści mogą płynąć z uprawiania sportu i zrozumieć, że w naszych rękach leży część odpowiedzialności za stan zdrowia. Nie jest istotne jaką formę ruchu wybierzemy, sport jest ściśle związany z budowaniem pewności siebie i wzmacnianiem poczucia własnej wartości, co czyni nas jeszcze silniejszymi psychicznie. Poprzez wspólną aktywność wzmacniamy również relacje międzyludzkie. Jeśli brakuje nam partnera do treningów, w Internecie można znaleźć wiele grup, które umawiają się, aby razem biegać, pływać czy uprawiać jogę. Chodzenie o kulach, a nawet wózek nie muszą być przeciwwskazaniem do każdej aktywności, o czym też warto pamiętać.
Dodatkowo aktywność fizyczna składnia nas do zadbania o siebie także w innych aspektach jak np. dieta, która w przypadku osób chorych przewlekle może stanowić uzupełnienie innych terapii. Wprowadzając zmiany w naszym trybie życia potrzebna jest duża determinacja, jednak efekty będą zauważalne już w krótkim czasie. Według mnie nic nie motywuje bardziej niż sprawniejsze ciało, lepszy humor i więcej energii do działania – mówi Milena Trojanowska, autorka bloga withasmile.pl, chora na stwardnienie rozsiane.
SM24.pl to portal skierowany do pacjentów ze stwardnieniem rozsianym, którego celem jest wsparcie pacjentów i ich bliskich w zakresie możliwości radzenia sobie z objawami SM. Materiały zostały przygotowane we współpracy z ekspertami. SM24.pl to również platforma, która zawiera m.in.:
– porady dotyczące zdrowego odżywiania
– gry poznawcze
– ćwiczenia usprawniające mowę
– porady jak radzić sobie ze stresem
– porady specjalistów
– interaktywną symulację objawów SM