Na czym polega wymaz z pochwy i kiedy się go wykonuje?

Wymaz z pochwy to jedno z podstawowych badań ginekologicznych, które pozwala na ocenę stanu zdrowia intymnego kobiety. Może budzić obawy u osób, które jeszcze nie miały okazji skorzystać z wizyty ginekologicznej. Jednak jest to badanie szybkie i bezbolesne, a ponadto bardzo ważne dla wczesnego wykrycia infekcji. Dowiedz się, na czym polega wymaz z pochwy, kiedy warto go wykonać i dlaczego warto regularnie się badać.

Wymaz z pochwy – co to za badanie?

Wymaz z pochwy to prosta i bezbolesna procedura diagnostyczna, wykonywana zazwyczaj w gabinecie ginekologicznym lub przygotowanym do tego laboratorium diagnostycznym. Badanie polega na pobraniu próbki wydzieliny z pochwy za pomocą sterylnego narzędzia przypominającego patyczek kosmetyczny. Ginekolog delikatnie pociera kilka miejsc w pochwie, aby zebrać materiał do analizy. Całość odbywa się w pozycji leżącej, na fotelu ginekologicznym [1]. Badanie jest krótkie, jednak przy zaawansowanej infekcji może ono pogłębić dyskomfort. Mimo tego jest uważane za bezbolesne, bezpieczne i nieinwazyjne [2].

Wymaz a posiew z pochwy

Wymaz z pochwy to metoda pobrania materiału diagnostycznego za pomocą cienkiego patyczka zakończonego wacikiem. Pobrany materiał można poddać bezpośredniej ocenie mikroskopowej, aby wykryć obecność leukocytów, bakterii, grzybów czy innych komórek. Posiew natomiast to proces hodowania pobranego materiału na specjalnych podłożach w celu identyfikacji drobnoustrojów, takich jak bakterie tlenowe, beztlenowe czy grzyby. Dzięki posiewowi można również określić wrażliwość drobnoustrojów na antybiotyki, co pozwala na dobranie skutecznego leczenia [3].

Cytologia a wymaz z pochwy

Cytologia i wymaz z pochwy to dwa różne badania, choć oba obejmują pobranie materiału z dróg rodnych kobiety. Cytologia jest badaniem profilaktycznym, którego głównym celem jest wykrywanie stanów przednowotworowych oraz raka szyjki macicy. Polega na pobraniu komórek z tarczy i kanału szyjki macicy za pomocą specjalnej szczoteczki, a następnie ich ocenie pod mikroskopem [4].

Z kolei wymaz z pochwy skupia się na ocenie flory bakteryjnej i identyfikacji drobnoustrojów, takich jak bakterie, grzyby czy wirusy. Cytologia koncentruje się na komórkach nabłonka szyjki macicy, podczas gdy wymaz dostarcza informacji o środowisku pochwy i obecnych w niej patogenach.

Posiew GBS

Posiew GBS to inne badanie od wymazu z pochwy, choć może przebiegać podobnie. Wykonywane jest między 35. a 37. tygodniem ciąży w celu wykrycia obecności paciorkowców β-hemolizujących grupy B (GBS – Group B Streptococcus). Bakterie te, choć często nie powodują objawów u kobiet, mogą stanowić poważne zagrożenie dla noworodka, zwiększając ryzyko zakażeń, takich jak zapalenie płuc, zapalenie opon mózgowych czy posocznica. W ramach badania pobiera się wymaz z pochwy i odbytnicy [5].

Jak przygotować się do badania wymazu z pochwy?

Wymaz z pochwy najlepiej wykonać rano, przed oddaniem moczu lub co najmniej 2-3 godziny po ostatnim oddaniu moczu. Na 2-3 dni przed badaniem należy zachować wstrzemięźliwość seksualną, unikać stosowania dopochwowych preparatów leczniczych, maści, irygacji oraz środków dezynfekujących. W dniu badania nie zaleca się mycia okolic intymnych środkami odkażającymi ani wykonywania innych zabiegów ginekologicznych, takich jak USG dopochwowe. Wymaz nie powinien być pobierany podczas menstruacji. W przypadku wcześniejszej antybiotykoterapii badanie należy przeprowadzić minimum 5 dni po zakończeniu leczenia [6].

Co wykrywa wymaz z pochwy?

Wymaz z pochwy to badanie diagnostyczne, które pozwala na identyfikację drobnoustrojów odpowiedzialnych za stany zapalne i zakażenia dróg rodnych. Badanie to wykrywa bakterie, grzyby i inne mikroorganizmy obecne w pochwie, w tym te związane z zakażeniem bakteryjnym, grzybicą czy infekcjami przenoszonymi drogą płciową. Jeśli objawy nie są nasilone, grzybicze i mieszane infekcje można leczyć samodzielnie lekami bez recepty, jak Gynoxin®Uno, Gynoxin®Optima. Jednak w innych sytuacjach warto skorzystać z porady lekarskiej i upewnić się, co jest przyczyną dolegliwości.

Wymaz umożliwia także ocenę równowagi mikrobiologicznej pochwy oraz identyfikację patogenów odpowiedzialnych za nawracające zakażenia. W razie wykrycia drobnoustrojów chorobotwórczych wykonuje się antybiogram, który pozwala określić wrażliwość patogenów na antybiotyki i dobrać leczenie [6].

(i), (ii) Artykuł zawiera informacje na temat:

• Leków dostępnych bez recepty:

Nazwa produktu leczniczego: (A) Gynoxin Optima, 200 mg, kapsułka dopochwowa, miękka. (B) Gynoxin Uno, 600 mg, kapsułka dopochwowa, miękka. (C) Gynoxin Optima, 20 mg/g (2%), krem dopochwowy. Nazwa powszechnie stosowana substancji czynnej: (A, B, C) Azotan fentikonazolu (Fenticonazoli nitras). Dawka substancji czynnej: 1 kapsułka dopochwowa, miękka zawiera: (A) 200 mg azotanu fentikonazolu. (B) 600 mg azotanu fentikonazolu. (C) 100 g kremu dopochwowego zawiera 2 g azotanu fentikonazolu. Postać farmaceutyczna: (A, B) Kapsułka dopochwowa, miękka. (C) Krem dopochwowy. Wskazania do stosowania: (A, B, C) Drożdżyca błon śluzowych narządów płciowych (zapalenie sromu i pochwy, zapalenie pochwy, upławy). Leczenie zakażeń mieszanych pochwy. (B, C) Gynoxin przeznaczony jest do stosowania u dorosłych i młodzieży w wieku powyżej 16 lat. U kobiet w wieku powyżej 60 lat, Gynoxin można stosować po konsultacji z lekarzem. Podmiot odpowiedzialny: (A, B, C) Recordati Industria Chimica e Farmaceutica S.p.A., Via Civitali 1, 20148 Mediolan, Włochy. 

To jest lek. Dla bezpieczeństwa stosuj go zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania. Zwróć uwagę na przeciwwskazania. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.

PL-GYNOX-0107

Bibliografia:

1. Violetta Skrzypulec-Plinta, Pobranie wymazu z pochwy, Mp.pl, 16 stycznia 2012, [https://www.mp.pl/pacjent/zapytajlekarza/lista/show.html?id=65303], dostęp: 14 grudnia 2024.
2. Piotr Brzózka, Wymaz z pochwy – jak wygląda badanie? Wyniki i norma, Medme.pl, 3 kwietnia 2024, dostęp: 14 grudnia 2024.
3. Dane Nenadić i in., Value of bacterial culture of vaginal swabs in diagnosis of vaginal infections, Vojnosanitetski Pregled 2015; 72(6): 523–528.
4. Natsuko Mizutani, Cytological Evaluation, Molecular Histopathology and Cytopathology 2023, IntechOpen.
5. „Wymaz z pochwy – badanie mikrobioty pochwy w ciąży”, Instytut-mikroekologii.pl, 29 lipca 2021, dostęp: 14 grudnia 2024.
6. „Wymaz z pochwy”, Diag.pl, [https://diag.pl/sklep/badania/wymaz-z-pochwy-bad-bakter/ ], dostęp: 14 grudnia 2024.