Dziecko dziedziczy grupę krwi i czynnik Rh, podobnie jak inne swoje cechy, po rodzicach. Jego krew może być więc podobna do krwi mamy albo taty, a w szczególnych połączeniach do dziadków. Krzyżowanie genetyczne początkowo przypomina „zagadkę trójkąta Bermudzkiego”, ale tak naprawdę jest niezwykle łatwe. Znając własną grupę krwi i grupę krwi partnera, a jeszcze lepiej grupy krwi waszych rodziców, już dzisiaj możesz się dowiedzieć, jaką grupę krwi będzie miało twoje dziecko. Oczywiście zakładamy, że nie będzie żadnych genetycznych niespodzianek w postaci niezwykłych mutacji.
Odkrycia grup krwi dokonał austriacki uczony Karl Landsteiner w 1901 roku. Natomiast Ludwik Hirszfeld wraz z Emilem von Dungernem stworzył podstawy nauki o grupach krwi, wprowadzając ich oznaczenie symbolami A, B, AB, i 0, co następnie w 1928 roku przyjęto na całym świecie. Równocześnie pierwszy zajmował się dziedziczeniem zróżnicowania grupowego krwi, co wyzyskał do wykluczania niepewnego ojcostwa.Jak wszystkim wiadomo człowiek może mieć następujące grupy krwi: A, B, AB i 0. Jeśli znamy fenotyp (czyli grupę krwi) matki i dziecka możemy ustalić prawdopodobne fenotypy ojca i w ten sposób bez drogich testów ustalić wstępnie wątpliwe ojcostwo. Możemy też dla własnej ciekawości ustalić fenotyp krwi dziecka, którego się spodziewamy. Grupa krwi zależy od występowania pewnych białek na powierzchni czerwonych krwinek. Te białka krwi nazywamy antygenami. Człowiek ma dwa antygeny – A i B. Osoby mające antygen A mają grupę krwi A, zaś osoby mające antygen B mają grupę krwi B. Natomiast osoby nie mające żadnego z tych antygenów mają grupę krwi 0. Zaś osoby mające oba antygeny mają grupę krwi AB.
Dziedziczenie grup krwi odbywa się według prawa Mendla, czyli reguły przekazywania cech dziedzicznych. Organizmy mające w obu chromosomach homologicznych identyczne geny alleliczne nazywamy homozygotami, natomiast organizmy mające w chromosomach homologicznych różne geny alleliczne nazywamy heterozygotami.
O grupach krwi decydują trzy allele IA, IB oraz i. Allele, określające grupę A i B są dominujące wobec allelu determinującego grup 0. Co oznacza, że pojawienie się alleli IA lub IB określa grupę krwi. Wobec powyższego możliwe jest następujące rozpisanie grup krwi i kombinacji alleli.
Dziedziczenie grup krwi odbywa się według prawa Mendla, czyli reguły przekazywania cech dziedzicznych. Organizmy mające w obu chromosomach homologicznych identyczne geny alleliczne nazywamy homozygotami, natomiast organizmy mające w chromosomach homologicznych różne geny alleliczne nazywamy heterozygotami.
O grupach krwi decydują trzy allele IA, IB oraz i. Allele, określające grupę A i B są dominujące wobec allelu determinującego grup 0. Co oznacza, że pojawienie się alleli IA lub IB określa grupę krwi. Wobec powyższego możliwe jest następujące rozpisanie grup krwi i kombinacji alleli.
Jeden allel otrzymujemy od matki drugi od ojca, determinują oni w ten sposób grupę krwi swojego potomstwa. Wiedząc, że wiele osób nie wiele z tego rozumie, przedstawię krzyżówki i wszystkie możliwości dziedziczenia grupy krwi, co może wielu osobom rozjaśni w głowie tę zagadkę.
Grupy krwi dziedziczą się niezależnie od czynnika Rh i są one zdeterminowane genetycznie. Nie następuje ich zmiana podczas ontogenezy człowieka.
Nazwa Rh wzięła się od małp rezusów (Rhesus), u których po raz pierwszy wykryto ten układ. Obejmuje ponad 47 antygenów, lecz 5 z nich, które kodowane są przez 3 geny, ma znaczenie praktyczne. Najsilniejszy jest antygen D i to jego obecność powoduje zaliczenie kogoś do grupy Rh+ a brak Rh-. Przeciwciała anty-D nie występują normalnie we krwi osób z grupą Rh-, natomiast mogą się pojawić po kontakcie z antygenem D. Wśród ludzi rasy białej około 85% posiada czynnik Rh. Układ Rh- pojawił się jako mutacja w Europie ok. 25-35 tys. lat temu, obecnie ma ten układ ok. 16% Europejczyków (najczęściej spotykany wśród Basków – ok. 35%). Antygen D dziedziczony od jednego z rodziców decyduje o tym, że dziecko będzie miało układ Rh+. Może wystąpić przypadek, że oboje rodzice będą mieli antygen D (Rh+) ale dziecko nie odziedziczy go (d) i będzie miało układ Rh-. W przypadku kiedy oboje rodzice nie mają antygenu D (Rh-) dziecko również będzie miało układ Rh-.
Już dziś możesz pobawić się w rozwiązywanie krzyżówek genetycznych. A jeśli znasz grupę krwi swoich rodziców i rodziców partnera, Twoje wyniki będą jeszcze bardziej precyzyjne. Miłej zabawy, a zagubionym oferuję pomoc.
Dodała: Marta
