Angielski lekarz Albright nazwał osteoporozę chorobą, w której jest „za mało kości w kości”. Jest to trafnie ujęte – to schorzenie objawia się niską masą kości oraz zwiększonym ryzykiem złamań. Osteoporoza rozwija się często u kobiet po menopauzie i w podeszłym wieku. Może towarzyszyć także innym przykrym dolegliwościom, takim jak reumatoidalne zapalenie stawów, zaburzenia hormonalne czy nowotwory. Niekiedy jest bezbolesna, jednak często jej objawy są dla nas uciążliwe. Czy wiesz, dlaczego bolą kości?
Osteoporozę, zwaną inaczej zrzeszotnieniem kości, uznaje się za chorobę cywilizacyjną. W samej Europie szacuje się, że co 30 sekund ktoś doświadcza złamania z jej powodu. Zazwyczaj jest to kobieta, ponieważ płeć piękna choruje częściej. Na jednego dotkniętego tym schorzeniem mężczyznę przypada aż 5-6 pań. Związane jest to z wpływem estrogenów na gęstość i masę kości, a to ich spadek jest typowy dla klimakterium. Warto znać objawy osteoporozy oraz zasady profilaktyki.
Osteoporoza – przyczyny choroby
Zrzeszotnienie kości postępuje wraz z wiekiem i jest w pewnym stopniu zjawiskiem naturalnym. Układ szkieletowy starzeje się, a dojrzały organizm nie potrafi się tak sprawnie regenerować jak w młodszym wieku. Proces ten rozpoczyna się zazwyczaj w okolicach 40. roku życia u kobiet i 45. roku życia u mężczyzn. Panie są bardziej narażone na problemy związane z osteoporozą ze względu na przechodzenie menopauzy. W czasie przekwitania poziom estrogenów produkowanych przez jajniki spada. Hormony te mają niebagatelny wpływ na gospodarkę wapniową organizmu, a ich brak prowadzi do spadku gęstości kości. Zrzeszotnienie kości dotyka jednak też mężczyzn, szczególnie tych po 70. roku życia. U seniorów mniej sprawnie działa układ pokarmowy i nerki, co upośledza wchłanianie wapnia z organizmu. Panowie w podeszłym wieku odczuwają też skutki obniżonego wydzielania testosteronu. Hormon ten działa podobnie do estrogenów, wzmacniając kości i mięśnie.
Objawy zrzeszotnienia kości
Osteoporoza jest chorobą przewlekłą i podstępną. Ze względu na brak wczesnych objawów lekarze określają ją „cichym złodziejem kości”. Niekiedy alarmujące są bóle kręgosłupa, łatwo jednak uznać je za przemęczenie lub zwykłe nadwyrężenie. Pacjent dowiaduje się o zrzeszotnieniu kości zwykle dopiero wtedy, gdy najbanalniejszy upadek skutkuje u niego złamaniem. Dolegliwości bólowe zależą od miejsc i liczby złamań. Zazwyczaj najpierw uszkodzeniu ulegają kręgi, co często przebiega bezobjawowo lub daje tylko poczucie dyskomfortu. Bywa jednak, że chorego boli kręgosłup, a jego ruchy są ograniczone. Jeżeli złamaniu ulegnie wiele kręgów, może dojść nawet do zmiany sylwetki i pojawienie się tak zwanego wdowiego garbu. Urazy kości długich także są bolesne i wymagają pobytu w szpitalu i usztywnienia za pomocą gipsu. Osteoporoza jest więc poważną chorobą, której nie należy lekceważyć.
Profilaktyka osteoporozy
Osteoporoza znacznie obniża komfort życia chorego. Towarzyszą jej dolegliwości bólowe, lęk przed upadkiem i postępująca niesamodzielność seniora. Warto więc zadbać o profilaktykę zanim w naszym organizmie dojdzie do tych przykrych zmian. Stawką jest w końcu wysoka, a każdy z nas pragnie zachować sprawność do późnej starości. Aby zapobiec chorobie, najistotniejszy jest zdrowy tryb życia. Aktywność fizyczna wzmacnia mięśnie, które stabilizują kości. Ruch na świeżym powietrzu dodatkowo wpływa na produkcję witaminy D w naszej skórze. Istotna jest też dieta, bogata w odpowiednią ilość wapnia, który znajdziemy w rybach, migdałach, nabiale i zielonolistnych warzywach. Dla osób zagrożonych chorobą niewskazane jest palenie papierosów oraz picie alkoholu czy kawy. Jak widać, profilaktyka osteoporozy nie wiąże się z wielkimi wyrzeczeniami. Wszystkie te czynności nie tylko zapobiegają zrzeszotnieniu kości, ale też dodadzą nam energii i wpłyną na dobry nastrój!
Osteoporoza – leczenie i diagnoza
W leczeniu osteoporozy najistotniejsze jest zachowanie wysokiej masy kostnej, co ustrzeże nas przed złamaniami. Lekarze zapisują wiele środków farmaceutycznych, których celem jest zmniejszenie utraty gęstości kości lub odbudowa ich masy. Przyjmowanie ich musi przebiegać zawsze pod kontrolą specjalisty. Jeżeli zauważamy u siebie objawy choroby lub jesteśmy w grupie ryzyka, odpowiedzialnym krokiem jest przebadanie się. Osteoporozę wykrywa się za pomocą densytometrii. Jest to pomiar gęstości mineralnej kości, który polega na wykonaniu prześwietlenia rentgenowskiego określonej części szkieletu. Lekarz zleca dodatkowo badanie krwi, by sprawdzić poziom wapnia i fosforu. Jeśli uzna, że jesteśmy narażeni na złamania osteoporotyczne, dobierze do nas odpowiednią terapię. Profilaktyka, wczesna diagnoza i odpowiednie leczenie zapewnią nam sprawność na długie lata, dlatego nie zapominajmy o nich.
Więcej artykułów, porad i informacji znajdziesz na naszym portalu Menopauza.pl