Serce to najsilniejszy mięsień w naszym organizmie – mogłoby wypompować krew nawet na dziewięć metrów w górę! Taka ogromna moc jest niezbędna, by dostarczyć ją do każdego zakątka naszego ciała. Żeby jednak utrzymać serce w dobrej formie, trzeba o nie dbać i pamiętać o profilaktycznych badaniach.
W ciągu jednego dnia serce kurczy się średnio 100 
tys. razy. To znaczy, że gdy dobijemy do siedemdziesiątki, na „liczniku” będzie miało ponad 2,5 miliarda uderzeń. Jak mu się za tę ciężką pracę odwdzięczamy? Nierzadko stresem, niezdrowym odżywianiem, paleniem papierosów. Efekt to coraz częściej występujące dolegliwości związanych z układem krążenia, takie jak miażdżyca, zawał mięśnia sercowego, choroba wieńcowa czy nadciśnienie tętnicze. Wielu z nich można by zapobiec lub wykrywając we wczesnym stadium – skutecznie leczyć. By było to możliwe, musimy jednak pamiętać o pewnych zasadach.
Kilka przykazań dla zdrowego serca
– Wbrew pozorom przyczyn chorób serca najczęściej nie należy szukać w genach, bo tylko kilka procent z nich jest spowodowanych dziedzicznymi obciążeniami. Za większość zachorowań jesteśmy odpowiedzialni my sami i nasz styl życia – podkreśla dr n. med. Mieczysław Kopacz, kierownik Kliniki Chorób Wewnętrznych i Kardiologii Szpitala Medicover. Kondycji serca nie służy nie tylko stres, ale także niewłaściwa dieta, z którą często wiąże się nieprawidłowa masa ciała. Szczególnie niebezpieczna jest otyłość brzuszna, przy której tłuszcz odkłada się w obrębie jamy brzusznej i klatki piersiowej. Jeśli więc chcemy zadbać o nasze serce, pamiętajmy o tym, by unikać tego, co mogłoby do otyłości doprowadzić, a więc zadbajmy przed wszystkich o to, by w naszym jadłospisie było jak najmniej nasyconych kwasów tłuszczowych oraz tłuszczów trans, których źródłem są między innymi fast foody i tłuste dania. Zrezygnujmy też z nadmiaru soli i nie nadużywajmy alkoholu. Nasza dieta powinna być natomiast bogata w produkty pełnoziarniste, warzywa, chude mięso i nabiał oraz zdrowe tłuszcze nienasycone, w szczególności te zawierające kwasy tłuszczowe omega-3 (znajdziemy je na przykład w rybach i oliwie z oliwek).
By uniknąć „oponki” na brzuchu, pamiętajmy również o aktywności fizycznej. – Regularny ruch pozwoli utrzymać wagę w ryzach i zredukować stres oraz obniżyć poziom cholesterolu czy glukozy we krwi. Usprawni także pracę serca i zadba o odpowiednią elastyczność naczyń krwionośnych, poprawi też przepływ krwi w naczyniach i obniży ciśnienie – wymienia dr n. med. Mieczysław Kopacz ze Szpitala Medicover.
Dla serca szczególnie niebezpieczne jest także palenie papierosów. – Substancje zawarte w wyrobach tytoniowych sprzyjają zwężeniu naczyń krwionośnych, można więc powiedzieć, że każdy wypalony papieros zwiększa ryzyko rozwoju miażdżycy, a stąd już prosta droga do zawału serca. Nikotyna podnosi również tętno i ciśnienie krwi, a tlenek węgla łącząc się z hemoglobiną upośledza transport tlenu do tkanek – mówi dr n. med. Mieczysław Kopacz. Szkodliwe dla zdrowia jest samo wdychanie dymu tytoniowego, dlatego także bierni palacze powinni mieć się na baczności.
Weź serce pod lupę
Chcąc uchronić się przed chorobami układu krążenia nie możemy zapominać również o profilaktycznych badaniach krwi, kontrolowaniu ciśnienia i poziomu cholesterolu. Co jakiś czas warto także poddać się kompleksowej diagnostyce. Dziś brak czasu nie jest już wymówką, bo można ją przeprowadzić w ramach tak zwanego screeningu serca w jednym miejscu i nawet w przeciągu kilku godzin, więc nie musimy się obawiać konieczności wyłączenia się na dłużej z życia rodzinnego czy zawodowego. – Na screening serca składa się szereg specjalistycznych badań laboratoryjnych, obrazowych i obciążeniowych. Dwie ostatnie grupy obejmują: elektrokardiogram, badanie echokardiograficzne, badanie radiologiczne klatki piersiowej, 24-godzinne rejestracje elektrokardiograficzne i ciśnienia, badanie wysiłkowe i – przy istniejących wskazaniach – badanie tomograficzne naczyń wieńcowych, czyli tak zwaną wirtualną nieinwazyjną koronografię – wymienia dr n. med. Mieczysław Kopacz ze Szpitala Medicover. Ich przeprowadzenie pozwala lekarzowi uzyskać szczegółowe informacje o układzie sercowo-naczyniowym pacjenta. – Możemy ocenić ewentualne nieprawidłowości w budowie, zaburzenia w pracy i wydolności serca. Monitorujemy również nieprawidłowe wartości ciśnienia – dodaje dr n. med. Mieczysław Kopacz. Specjalista uzbrojony w taką wiedzę może ocenić ewentualne zagrożenia, a w razie konieczności zdecydować o podjęciu kolejnych kroków.
Profilaktyka chorób serca nie jest zadaniem uciążliwym czy czasochłonnym, a może nas uchronić przed wieloma nieprzyjemnymi konsekwencjami. Dlatego warto pamiętać o zdrowym stylu życia i regularnych badaniach. W ten sposób możemy zapobiec chorobom lub wykryć je we wczesnym stadium i poddać się skutecznemu leczeniu.
