Co warto zwiedzić w Grecji – miejsca z mitologii greckiej czyli śladami bogów

Grecja ma długą i bogatą historię i dziedzictwo kulturowe, które wpłynęło na inne kultury Europy, północnej Afryki i Bliskiego Wschodu. Hellada jest powszechnie uważana za kolebkę cywilizacji Starego Kontynentu. Grecka filozofia, obok prawa rzymskiego i chrześcijaństwa, stanowi jeden z filarów kultury europejskiej. Grecja jako najpotężniejsze państwo antycznego świata, kraj narodzin igrzysk olimpijskich, filozofii, demokracji i poezji, kraj starożytnych bogów i herosów do dziś stanowi symbol i miejsce, gdzie można odkrywać starożytne ślady. Przykładem jest pępek wszechświata w Delphi, kolumny na świętej wyspie Delos, pałace minojskie na Krecie czy też pozostałości po Atlantydzie na Santorini. Do odwiedzenia zapraszają twierdze średniowieczne i bizantyjskie, klasztory, świątynie, zabytki Salonik i Dafni, a także zbiory muzealne w Atenach, Salonikach, Olimpii czy Delfach.

Ateny, nazwane tak na cześć greckiej bogini mądrości, to tętniąca życiem metropolia. Jak podają mity Atena była córką Zeusa, w pełnej zbroi wyskoczyła z głowy Zeusa. Ten kochał ją najbardziej ze wszystkich swoich dzieci i pozwolił używać pioruna. Turyści przyjeżdżają tu, żeby zobaczyć sławny Akropol z Partenonem (fot. 1,2,4), Erechtejonem (fot. 3) i świątynią Nike, zwiedzić fantastyczne muzeum archeologiczne i zjeść kolację w tawernie na Place. Główne budynki Akropolu łączy Święta Droga, prowadząca od bramy Propyleje do wspominanego wcześniej Partenonu. To właśnie tam można obejrzeć świątynię Nike Apteros (Nike Bezskrzydła) oraz Erechtejon (świątynia poświęcona Atenie). Niektórzy odwiedzają jeszcze Agorę, a co bardziej ambitni – antyczny cmentarz Keramejkos i olimpijski stadion Kalimarmaro, zbudowany z białego marmuru pentelickiego według antycznego wzorca. U stóp Akropolu znajdują się nie odrestaurowane ruiny Teatru Dionizosa. Teatr Dionizosa początkowo był konstrukcją ziemno-drewnianą, wykutą w południowym zboczu Akropolu. Następnie przebudowano go i wykonano z trwalszego materiału – kamienia. Był on kolebką tragedii greckiej. Obecne ruiny są pozostałością znacznie większej budowli (na 17 tysięcy widzów) z czasów rzymskich (rzymianie urządzali tu walki gladiatorów). Leżący w sąsiedztwie, znacznie późniejszy, Odeon Herodesa Atticusa był małym rzymskim teatrem (na 5.000 widzów) z cedrowym zadaszeniem – pozwalało to na urządzanie spektakli przy każdej pogodzie i jednocześnie zapewniało lepszą akustykę.

W Atenach jest jeszcze ponad 30 ciekawych muzeów, w tym kilka bardzo interesujących, m.in. Muzeum Wojny, Muzeum Teatru Greckiego czy greckich instrumentów ludowych albo ateńskie Centrum Sztuki i Tradycji z ciekawą kolekcją ludowych strojów i ceramiki. Wspaniałe eksponaty greckiej sztuki i rzemiosła – biżuterię, pamiątki historyczne, hafty i obrazy – można podziwiać w Muzeum Benakisa. Turyści zainteresowani historią na pewno będą usatysfakcjonowani wizytą w Narodowym Muzeum Historycznym w pobliżu placu Syntagma, przy którym trzeba zobaczyć żołnierzy gwardii narodowej (evzones) w charakterystycznych XIX-wiecznych strojach składających się z białych spódniczek i podkutych drewniaków z czerwonymi pomponami, pełniących wartę honorową przy grobie nieznanego żołnierza przed dawnym pałacem królewskim, obecnie parlamentem.

Jednym z najbardziej nastrojowych miejsc w okolicy Aten jest przylądek Sunion (fot. 3 i 4), strzegący wejścia do Zatoki Sarońskiej. Na wyniosłym cyplu wzniesiono niegdyś świątynię boga mórz Posejdona, której imponująca kolumnada zachowała się do dziś. Zachód słońca na przylądku Sunion należy do najbardziej malowniczych w całej Grecji.

Kreta, pachnąca miodem i tymiankiem to największa z greckich wysp zachwycająca zadziwiającą różnorodnością krajobrazów i łagodnym śródziemnomorskim klimatem. Poza pięknymi plażami są tu wysokie wapienne góry z głębokimi wąwozami, fascynująca kultura i mnóstwo zabytków. Wyspa jest kolebką najstarszej cywilizacji w Europie. Wykopaliska archeologiczne potwierdziły legendy o królu Minosie i Minotaurze, po odkryciu w Knossos wielkiego pałacu przypominającego mityczny labirynt.

Kultura minojska rozkwitła na Krecie 4500 lat temu. Na wyspie, będącej wówczas centrum morskiego handlu, powstawały wspaniałe miasta i pałace. Piękne dzieła sztuki pochodzące z tego okresu możemy oglądać w muzeum archeologicznym w Heraklionie (fot. 1,2). Fascynujące są zwłaszcza piękne freski oraz ceramiczny dysk z Fajstos z tajemniczym napisem, którego mimo wielu prób do dziś nie udało się odczytać.

Najsłoneczniejsza ze wszystkich greckich wysp to Rodos, wyspa Heliosa – boga słońca. Rodos jest znane przede wszystkim z opowieści o siedmiu cudach świata. Wejścia do portu Mandraki strzegł niegdyś, mierzący 32 metry, Kolos z Rodos. Niestety posąg nie dotrwał do czasów nowożytnych. Został zniszczony przez trzęsienie ziemi w 224 roku p.n.e. Obecnie największą atrakcją w Rodos stanowi Stare Miasto. Odnajdziemy tu Pałac Wielkich Mistrzów zakonu joannitów, mury obronne oraz pozostałości panowania tureckiego: meczet Sulejmana Wspaniałego, Bibliotekę Osmańską i łaźnię Mustafy Paszy. Specyficzny klimat panujący w mieście jest po prostu niepowtarzalny. Melanż tradycji z nowoczesnością to znak rozpoznawczy Rodos. Inne atrakcje wyspy to ruiny zamków joannitów w Lindos i Monolithos, dolina Epta Piges, Dolina Motyli (Petalodues) oraz ruiny Akropolu w Lindos.

Jadąc dalej w góry, dotrzemy na przepiękny płaskowyż Lasithi otoczony wapiennymi górami Dikte. Ta żyzna wyżyna z mnóstwem wiatraków (niegdyś było ich tu 10 000) rzadko odwiedzana jest przez naszych turystów. Z wioski Psychro stroma ścieżka prowadzi do słynnej Groty Diktejskiej ze wspaniałą szatą naciekową, gdzie według greckiej mitologii urodził się Zeus i wychowywał się, karmiony mlekiem kozy Amaltei.

Będąc w Grecji nie można ominąć klasztorów Meteory (fot 1,2). Te niezwykłe, położone na niedostępnych górskich szczytach budowle, są jednym z symboli Grecji. Sama nazwa Meteora oznacza dosłownie kamienie zawieszone w powietrzu. Zespół klasztorny znajduje się w Środkowej Tesalii, 21 km na północ od Trikali. Cała dolina, wypełniona skalnymi wieżami, sprawia niesamowite wrażenie. Rozciąga się stamtąd wspaniały widok na Tesalię i wąwozy Pindosu. Istnieje możliwość zwiedzenia 4 z 6 znajdujących się tam klasztorów. Najciekawszy z nich to monaster św. Stefana (Agoiou Stefanou).
W Delfach (fot. 3,4) znajduje się najwspanialsza, zaraz po budowlach Akropolu, kolekcja zabytków antycznych. Znane z wyroczni delfickiej miejsce do tej pory przyciąga swoją sławą i magiczną mocą. Starożytni uważali położone pośród skał Parnasu Delfy za środek ziemi. Jest to bardzo tajemnicze miejsce przede wszystkim ze względu na obecność w nim wyroczni. Z bogami komunikowano się za pośrednictwem kapłanek – Pytii. Prastare miasto znajduje się ok. 13 km od Zatoki Korynckiej, na drodze z Termopilów na Półwysep Peloponeski. Najlepiej zachowane zabytki Delf to przede wszystkim Skarbiec Ateńczyków, świątynia Apollina oraz Tolos (miejsce kultu Gai). Obok doskonale zachowanych budowli w mieście, można podziwiać zbiory Muzeum Archeologicznego- jednej z najwspanialszych placówek tego typu w Grecji. Główną atrakcją muzeum jest, pochodzący z V wieku p.n.e., posąg woźnicy z brązu.

Obok Delf i klasztorów Meteory koniecznie trzeba zobaczyć Mykeny. Starożytne miasto greckie, położone jest w północno-wschodniej części Peloponezu. Jego mitycznym królem był słynny Agamemnon, jeden z bohaterów wojny trojańskiej. Obiekty architektoniczne znajdują się 2km od współczesnych Myken, 7 km na południowy wschód od głównej drogi z Koryntu do Argos. Ruiny mykeńskie kryją w sobie takie perełki jak Lwia Brama (ok. 1250 p.n.e.), grób Klitajmestry (XIII wiek p.n.e.) a także Skarbiec Atreusza, zwany grobem Agamemnona (XII wiek p.n.e.).
Przewodniki podają, iż Delos (fot 1-4) pełne jest „jaszczurek i turystów”. Starożytne miasto leży na zachodnim wybrzeżu owej, niegdyś świętej wyspy. Wedle legendy, jest to miejsce narodzin Artemidy i Apollina. Dlatego też wiele zabytków poświęconych jest temu boskiemu rodzeństwu, m.in.: sanktuarium Apollina, trzy poświęcone mu świątynie: Delijska, Ateńczyków i tzw. Wielka Świątynia. Zachowały się także ruiny sanktuarium Dionizosa, teatru i tajemnicza Aleja Lwów.

Na wyspie Samos, w miejscowości Vathi znajduje się jedno z większych i doskonale wyposażonych Muzeów Archeologicznych w Grecji. Większość jego zbiorów pochodzi w wykopalisk na terenie świątyni Hery (słynny Heraion z Samos) (fot. 1,2), a do najcenniejszych należą: jedno z dwóch odnalezionych na terenie Grecji kultowych zwierciadeł Hery, monumentalny, niemalże 5-metrowy kuros (posąg wyobrażający mężczyznę, najprawdopodobniej Apollina) i wiele darów ofiarnych w stylu orientalizującym (wzornictwo zaczerpnięte m.in. z Egiptu). Ruiny świątyni z VI w. p.n.e., wzniesionej na miejscu mitycznych narodzin bogini Hery, z zachowaną do dziś jedną kolumną, znajdują się w pobliżu miejscowości Pithagório.