Stan zapalny dróg moczowych to typowo kobiecy problem. Wraz z wiekiem nasila się częstość występowania zakażeń. Dolegliwość ta objawia się bólem podbrzusza, uczuciem pieczenia przy oddawaniu moczu, ciągłym uczuciem parcia na pęcherz, czasem nagłą gorączką i dreszczami. Mocz może stać się mętny, z zawartością białka i krwinek. Ponad 80% przypadków zakażenia dróg moczowych powodują bakterie. Najczęściej jest to pałeczka okrężnicy Eischerichia Coli (E.Coli) i gronkowiec.
Ziołolecznictwo jest skuteczna metodą walki z zapaleniem cewki moczowej, zapaleniem pęcherza moczowego i przewlekłym stanem odmiedniczkowego zapalenia nerek. Stanowi również kurację wspomagającą (obok podstawowego leczenia farmakologicznego) w ostrych stanach odmiedniczkowego zapalenia nerek. Metody naturalne leczenia zapalenia dróg moczowych mają zastosowanie w początkowym stadium choroby jak również w profilaktyce. Przy utrzymywaniu się objawów i silnych dolegliwościach należy skonsultować się z lekarzem, który zaleci dodatkowo np. antybitotykoterapię.
Zioła pomocne w leczeniu zapalenia dróg moczowych:
1. Owoce żurawiny (Vaccinium macrocarpon). Sok z owoców tej rośliny zapobiega infekcjom układu moczowego, zwłaszcza ich nawrotom. Wykazano, że jest to efekt zakwaszania moczu (niskie pH moczu nie sprzyja bakteriom), ale również owoc ten ma właściwości uniemożliwiające przyleganie bakterii chorobotwórczych do ścian nabłonka dróg moczowych, dzięki czemu hamuje ich rozwój i namnażanie się. Jest również bogatym źródłem witaminy C i flawonoidów wpływających korzystnie na odporność organizmu na choroby. Picie bardzo dużych ilości skoncentrowanego soku z żurawin (powyżej 4 litrów dziennie) zwiększa wydalanie z moczem szczawianów, co stwarza ryzyko kamicy moczowej. Sok z żurawin warto pic razem z innymi moczopędnymi ziołami i roślinami jak np. z algami, sokiem z buraków i marchwi, z borówką itd. Warto pamiętać, że żurawina wzmacnia działanie antybiotyków podawanych przy stanach zapalnych układu moczowego.
2. Rukiew wodna (Nasturtium officinale). W ziołolecznictwie stosuje się zwłaszcza świeżą rukiew, która jest bogatym źródłem witaminy C, prowitaminy A oraz dużych ilości soli potasu i żelaza. Rukiew wzmacnia odporność organizmu i wykazuje słabe działanie moczopędne. Ziele ma nieco pikantny smak i doskonale komponuje się z wiosennymi zupami, sałatkami i twarożkiem. Nie należy przekraczać porcji 6 łyżeczek ziół rukwi dziennie, gdyż jej nadmiar może podrażnić błonę śluzową żołądka. Dip z rukwii: garść rukwi wodnej, 1 szklanka majonezu sojowego, ¼ łyżeczki soli, ¼ łyżeczki czarnego pieprzu; Rukiew zmiksować dokładnie aby powstała gładka papka, następnie dodać do niej majonez i dokładnie wymieszać, na koniec doprawić do smaku solą ora pieprzem.
3. Porzeczka czarna (Ribes nigrum). Owoce i liście porzeczki są bogatym źródłem witaminy C, soli potasu, pektyn, garbników i flawonoidów. Herbatka z czarnej porzeczki jest zalecana przy zaburzeniach w oddawaniu moczu. Sole potasu zawarte w porzeczkach działają moczopędnie. Wyciągi z liści czarnej porzeczki pobudzają przesączanie w kłębkach nerkowych i jednocześnie hamują wchłanianie zwrotne w cewkach. Zwiększają nieznacznie ilość wydalanego moczu i produktów przemiany materii, w tym kwasu moczowego. Działają przeciwzapalnie, poprawiają krążenie i czynność serca oraz zmniejszają obrzęki. Herbatka z czarnej porzeczki: 1 łyżkę stołowa suszonych liści czarnej porzeczki zalewamy filiżanką zimnej wody. Całość zagotowujemy i przecedzamy.
4. Biedrzeniec mniejszy (Pimpinella saxifraga). W medycynie naturalnej stosuje się korzeń, który zawiera olejki lotne, garbniki, saponiny i kumaryny. Ziele, ze względu na właściwości moczopędnie i przeciwzapalnie na drogi moczowe stosuje się w zapaleniu pęcherza moczowego, kamicy moczowej i dnie. Herbatka z korzenia biedrzeńca mniejszego: 1 łyżeczkę suszonego korzenia zalewamy filiżanka zimnej wody, doprowadzamy do wrzenia i gotujemy przez 3 min. na bardzo małym ogniu. Herbatkę przecedzamy i pijemy napar 3 x dziennie.
5. Szparag lekarski (Asparagus officinalis). W medycynie naturalnej stosuje się korzenie i młode pędy szparaga. Szparag jest ceniony w ziołolecznictwie ze względu na zawartość substancji czynnych takich jak asparagina, arginina, saponiny, flawonoidy i sole potasu. Korzeń szparaga lekarskiego działa pobudzająco na czynność nerek i wydalanie wody, przez co zapobiega zastojowi moczu i rozwojowi chorobotwórczych bakterii. Pędy szparagów są często stosowane w wiosennej diecie oczyszczającej gdyż działają odtruwająco na organizm i oczyszczająco na krew. Herbatka z korzenia szparaga lekarskiego: 1 łyżeczkę suszonego, sproszkowanego korzenia szparaga należy zalać filiżanka wody i zagotować. Napar zostawiamy na kilka minut do naciągnięcia i przecedzamy. Herbatkę pijemy 2-3 x dziennie. Napar stosuje się w zapaleniu pęcherza moczowego i profilaktycznie w kamicy nerkowej.
6. Pietruszka zwyczajna (Petroselinum crispum). W medycynie naturalnej stosowane są wszystkie części rośliny. Pietruszka w ziołolecznictwie stosowana jest ze względu na zawartość substancji czynnych takich jak: olejki eteryczne, witaminy A, C, E, PP, B6, sole potasu i apiol (fenylopropan), który wykazuje działanie przeciwskurczowe i moczopędne. Pietruszka i napar z pietruszki zalecany jest w chronicznych zapaleniach pęcherza moczowego i profilaktycznie w tworzeniu się piasku w drogach moczowych. Herbatka z pietruszki: 2 łyżki posiekanej natki pietruszki zalewamy szklanka wrzątku i parzymy pod przykryciem przez 10-15 min. Napar pijemy 3 x dziennie przed posiłkami.
7. Skrzyp polny (Equisetum arvense). Skrzyp polny działa przeciwbakteryjnie, demineralizująco i regenerująco. Ziele jest cennym źródłem flawonoidów, potasu i łatwo przyswajalnej krzemionki. W medycynie naturalnej skrzyp polny stosowany jest przy schorzeniach dróg moczowych, gdyż działa moczopędne i zapobiega krystalizacji kamienia w drogach moczowych . Regularne picie naparu ze skrzypu polnego pomaga w wyleczeniu zapalenia dróg moczowych i usunięciu toksyn z organizmu. Herbatka ze skrzypu polnego: 1 łyżkę suszonego ziela skrzypu polnego zalewamy szklanką wody i gotujemy przez 5 min. Parzymy pod przykryciem następne 10 min., przecedzamy i pijemy 3 x dziennie.
8. Owoc jałowca (Juniperus communis). Owoc ten stosowany jest nie tylko w medycynie ludowej, ale powszechnie jako lek w różnych schorzeniach. Owoce zawierają spore ilości olejku lotnego, 30% cukru inwertowanego, garbniki, związki żywiczne, gorycze, cenne glikozydy flawonowe oraz inne aktywne substancje i związki organiczne. Jagody tego krzewu działają przede wszystkim przeciwzapalnie, bakteriobójczo i moczopędnie, dlatego surowiec ten stosuje się leczniczo jako środek moczopędny przy zapaleniach dróg moczowych. Działając silnie moczopędnie . Przyspiesza wydalanie z organizmu szkodliwych substancji przemiany materii, czyści krew odtruwając równocześnie cały organizm. Napar: 1 łyżeczkę suszonych jagód zalać 1 szklanką zimnej wody, podgrzać aż do zagotowania i odstawić do naciągnięcia. Pić 3 x dziennie po łyżce.
9. Ziele fiołka trójbarwnego (Viola tricolor). Surowiec zawiera związki flawonoidowe, a między innymi rutynę, biorącą udział w czyszczeniu krwi i przemianie materii, działa bowiem moczopędnie (a wraz z moczem wydalane są z organizmu szkodliwe substancje). Rutyna ułatwia również przyswajanie witaminy C, przedłuża jej działanie w tkankach organizmu, powoduje zmniejszenie przepuszczalności ścian włoskowatych naczyń krwionośnych przeciwdziałając ich łamliwości. również jako składnik odpowiednio dobranych mieszanek, stosuje się przy nieżytach pęcherza moczowego, w zaburzeniach wydalania moczu, na skutek przerostu gruczołu krokowego (prostaty). Napar: 2 łyżki suszu lub odpowiedniej mieszanki albo świeżego ziela zalać 1,5 szklanki wrzątku. Po 15-20 min. odcedzić i pić 3 x dziennie po 1/2, szklanki. Osłodzić miodem lub cukrem. U osób o wrażliwej skórze, podatnej na alergię, mogą wystąpić wysypki uczuleniowe.
10. Korzeń lukrecji (Radix Liquiritiae). Zawiera związki trójterpenowe: glicyryzyne, kwas echinatowy oraz flawonoidy: pochodne flawonu, chalkonu i izoflawonu. Mniejsze znaczenie mają zawarte w surowcu: sacharoza, żywice, skrobia, betanina i glukoza. Zmniejsza napięcie mięśni gładkich w obrębie żołądka, jelit, oskrzeli, dróg żółciowych i moczowych. Działa dezynfekująco na drogi moczowe, przeciwzapalnie i ściągająco. Surowiec ma także słabe działanie estrogenne. Napar: 1/3 łyżki korzeni zalać szklanką zimnej wody, gotować powoli pod przykryciem 5-7 min., odstawić na 15 min., przecedzić. Pić po 1-2 łyżki 3-4 x dziennie. Po 10 dniach stosowania wskazana jest przerwa, co najmniej dwutygodniowa.
