Szczepionka na raka?

Rak – zwykle brzmi jak wyrok. Nie ma na niego lekarstwa, nie znamy przyczyny tej choroby, nie potrafimy się przed nią uchronić. Tak jest w przypadku większości nowotworów. Z rakiem szyjki macicy jest inaczej. Wiemy, co go powoduje, i od niedawna możemy się zaszczepić.

Czym jest rak szyjki macicy?

Rak szyjki macicy to drugi po raku piersi zabójca kobiet. Wywoływany jest przez powszechnie występujący wirus, zwany HPV ( z ang. Wirus brodawczaka ludzkiego). Wirus ten ma aż 100 typów, czyli szczepów, ale większość z nich jest zupełnie niegroźna. Jednak dwa typy HPV 16 i HPV 18, odpowiadają aż  70 proc. Przypadków zachorowania na raka szyjki macicy. W dodatku zarazić się nimi jest niezwykle łatwo.

Przekazywane są zwykle podczas stosunku seksualnego, nawet tego pierwszego. Jednak czasem wystarczy tylko powierzchniowy kontakt ze skórą narządów płciowych zakażonego wirusem HPV partnera. Nawet przez lata możesz nie wiedzieć, że dostałaś taki niemiły prezent. Podczas miłosnych igraszek wirus atakuje błony śluzowe narządów płciowych. Zakażone komórki powoli przekształcają się w nieprawidłowe, a w końcu w komórki nowotworowe raka szyjki macicy. Choroba rozwija się latami, nie dając początkowo żadnych objawów. Gdy pojawia się krwawienie między miesiączkami lub po stosunku, jest już w zaawansowanym stadium.

Wierność nie daje ochrony

Jak uchronić się przed tym groźnym wirusem? Prezerwatywa nie jest wystarczającym zabezpieczeniem. Wierność jednemu partnerowi również nie gwarantuje bezpieczeństwa. Po pierwsze, nie zawsze masz pewność co do wierności partnera, a po drugie, kiedy go poznałaś, mógł być już nosicielem wirusa (złapał go, zanim poznał ciebie). To panowie są jedynymi nosicielami HPV i przenoszą go z partnerki na partnerkę. Dla nich nie stanowi żadnego zagrożenia, dla ich kobiet – śmiertelne. Dlatego tak ważne jest, by raz w roku robić pod tym kątem cytologię – badanie, które wykazuje, czy nie ma komórek nowotworowych.

Szczepionka na wagę życia

Istnieje od niedawna skuteczna ochrona przed rakiem szyjki macicy. To szczepionka przeciwko niebezpiecznym wirusom. Są dwie takie szczepionki: Cervarix i Silgard. Każda z nich chroni przed zakażeniem wirusami HPV 16 i HPV 18.

Badania kliniczne wykazały, że szczepionki dają stuprocentową ochronę przed rakiem szyjki macicy oraz zmianami przednowotworowymi sromu i pochwy, powodowanymi przez wirusy HPV 16 i 18.

Szczepionka Silgard wytwarza ponadto odporność przeciw zakażeniu wirusami HPV 6 i 11 (wywołują one brodawki w okolicy odbytu i narządów płciowych). Obie szczepionki dają całkowitą ochronę przed wirusem dopiero po trzech dawkach. Pierwszą z nich podaje się w dowolnym terminie, drugą – dwa miesiące po pierwszej, a trzecią – po czterech miesiącach. W sumie więc cykl szczepień trwa pół roku. Szczepi się domięśniowo, w okolicach mięśnia naramiennego. Niestety, cena za szczepionkę jest wysoka. Jedna dawka wynosi ok. 600 zł i nie jest refundowana.

Dla matki i córki oraz syna

Szczepionka Silgard zalecana jest dziewczynkom, które skończyły dziewięć lat, a Cervarix – powyżej dziesiątego roku życia. Ochronę należy zacząć tak wcześnie po to, by dziewczyna była odporna na HPV, zanim rozpocznie współżycie seksualne. Chodzi również o pieszczoty, nie tylko o stosunek płciowy. Poza tym badania wykazały, że u dziewcząt w wieku 10-15 lat odpowiedź na szczepienie w postaci produkcji przez organizm swoistych przeciwciał jest znacznie lepsza. Lekarze sugerują szczepienie też chłopców w wieku 9-15 lat, bo choć mężczyznom śmiertelny wirus nie zagraża, to przenoszą go z kobiety na kobietę.

Szczepienie nie zwalnia od corocznego badania cytologicznego. Chroni bowiem jedynie przed najczęstszymi onkogennymi typami HPV. Cytologia natomiast jest najskuteczniejszym sposobem wykrywania zmian komórkowych szyjki macicy, które mogą być wczesnym stadium raka.

Emilia