Przedwczesna menopauza – przyczyny, objawy i leczenie

Statystyki pokazują, iż większość kobiet wkracza w okres przekwitania między 44. a 56. rokiem życia. Czasem jednak tracimy płodność w młodszym wieku. Jakie są przyczyny i objawy przedwczesnej menopauzy?

Zgodnie z definicją stworzoną przez Światową Organizację Zdrowia w przypadku menopauzy mamy do czynienia z ostatecznym zakończeniem okresu reprodukcyjnego, czyli etapu w życiu kobiety, w którym może ona zajść w ciążę. Jest to związane z ustaniem aktywności pęcherzyków jajników, a tym samym z zakończeniem uwalniania komórek jajowych. Menopauza stanowi naturalny etap w życiu każdej kobiety, aczkolwiek w sytuacji gdy ostatnia miesiączka ma miejsce przed 40. rokiem życia, pojawia się powód do niepokoju.

Kiedy przypada szczyt zdolności rozrodczych?
Z biologicznego punktu widzeniem najlepiej zajść w ciążę między 16. a 25. rokiem życia, ponieważ wówczas nasze zdolności rozrodcze są najwyższe, a poród rzadko niesie ze sobą komplikacje. Niestety, w tak młodym wieku wiele kobiet jest niegotowych do macierzyństwa. 16-latka to osoba niepełnoletnia, która nie może sama wychowywać dziecka. Z kolei kobiety tuż po 18. roku życia rzadko decydują się na dziecko ze względów społeczno-ekonomicznych. Zanim założymy rodzinę, staramy się zdobyć wykształcenie i dobrze płatną pracę. Niestety, natura jest bezlitosna dla kobiet, które odkładają decyzję o macierzyństwie na później, chcąc ustabilizować swoją sytuację życiową. Gdy próbujemy zajść w ciążę po 35. roku życia, nasze szanse są dużo mniejsze niż 10 lat wcześniej. Ponadto wraz z wiekiem matki wzrasta też podobieństwo wystąpienia chorób genetycznych u dziecka, w tym zespołu Downa.

Po trzydziestce u wielu kobiet zaczynają pojawiać się cykle bezowulacyjne, czyli takie, podczas których z jajników nie zostają uwolnione dojrzałe komórki jajowe. W rezultacie prawdopodobieństwo zajścia w ciążę znacznie się zmniejsza, chociaż pozornie nie dzieje się nic niepokojącego. Kobieta nadal miesiączkuje i odczuwa PMS. Jeśli trzydziestolatka pragnie zwiększyć swoje szanse na zajście w ciążę, powinna zgłosić się do specjalisty. Ginekolog może zlecić suplementację hormonalną, która zachęci jajniki do intensywniejszej pracy.

Przedwczesna menopauza – kiedy dwudziestolatki tracą płodność
Niestety, czasem zdarza się, iż menopauza przychodzi przedwcześnie i nic nie można zrobić, by zachować płodność. Przekwitanie dotyka nawet dwudziestolatki, które zgodnie z prawami biologii powinny wówczas mieć największe szanse na zajście w ciążę. Przedwczesną menopauzę należy traktować jako anomalię. Niestety, z roku na rok zwiększa się liczba kobiet tracących płodność przedwcześnie. Co roku jedna na dziesięć tysięcy dwudziestolatek słyszy od swojego ginekologa, że właśnie wkroczyła w okres przekwitania. Z wiekiem jest coraz gorzej. Diagnozę – przedwczesna menopauza, słyszy jedna na tysiąc trzydziestolatek i co setna czterdziestolatka.

Objawy i przyczyny przedwczesnego przekwitania
Jakie objawy towarzyszą wcześniejszemu przekwitaniu? Praktycznie te same, z którymi borykają się kobiety ok. 50. roku życia. Pojawiają się uderzenia gorąca, nocne poty, huśtawki nastroju i suchość pochwy. Za te dokuczliwe dolegliwości odpowiada niedobór estrogenów – w okresie przekwitania aktywność jajników stopniowo wygasa, co przekłada się na spadek stężenia żeńskich hormonów płciowych. Ich niedobór wpływa na funkcjonowanie całego organizmu. Zanim lekarz stwierdzi przedwczesną menopauzę, powinien zlecić przeprowadzenie szczegółowych badań hormonalnych.

W sytuacji, gdy potwierdzi się hipoteza ginekologa, powinien on dołożyć wszelkich starań, aby ustalić przyczynę przedwczesnej menopauzy. Czynność jajników w młodym wieku nie wygasa samoistnie, bardzo często jest to spowodowane chorobą, która wymaga leczenia. Wśród potencjalnych przyczyn przedwczesnego przekwitania wymienia się choroby nadnerczy, przysadki mózgowej oraz palenie papierosów. Szacuje się, że każde 5 lat palenia przybliża nas do menopauzy o rok. Ponadto równie niebezpieczna jest praca z chemikaliami, ponieważ te mogą zaburzać pracę układu hormonalnego.

Niezależnie od tego, co spowodowało przedwczesną menopauzę, pacjentka powinna rozpocząć hormonalną terapię zastępczą pod warunkiem, że nie ma ku temu przeciwwskazań. HTZ odgrywa dwojaką rolę – z jednej strony łagodzi dokuczliwe objawy menopauzy i zmniejsza ryzyko rozwoju osteoporozy, z drugiej ma za zadanie przywrócić płodność. Niestety, tylko u jednej na dwadzieścia pacjentek udaje się nakłonić jajniki do ponownej pracy. Dzięki ogromnemu postępowi, jaki dokonał się w medycynie, kobieta, u której stwierdzono przedwczesną menopauzę, może urodzić dziecko. Jest to możliwe dzięki stymulacji jajników do wytworzenia komórki jajowej, którą następnie pobiera się i poddaje procesowi pozaustrojowego zapładniania. Powstały zarodek wszczepia się kobiecie, jednocześnie podając jej hormony wspomagające utrzymanie ciąży.

Więcej informacji nt. przedwczesnej menopauzy znajdziesz na portalu Menopauza.pl