Ze względu na dużą liczbę zachorowań osteoporozę zalicza się do chorób cywilizacyjnych, szacuje się, że w wyniku tego schorzenia co 30 sekund dochodzi do złamania. Na szczęście tej podstępnej przypadłości można zapobiec, dbając o zbilansowaną dietę i pamiętając o aktywności fizycznej. Nie daj się osteoporozie i już dziś postaw na profilaktykę.
Mianem osteoporozy określamy chorobę, w przypadku której obserwuje się postępujący ubytek masy kostnej. W rezultacie zmniejszeniu ulega wytrzymałość mechaniczna kości, przez co stają się one podatne na złamania i urazy. Na osteoporozę częściej zapadają kobiety niż mężczyźni, predysponuje je do tego gospodarka hormonalna, w okresie menopauzy obserwuje się spadek stężenia estrogenów w organizmie. Związki te zaliczane do żeńskich hormonów płciowych odpowiadają za odkładanie wapnia w kościach. Gdy zaczyna ich brakować w organizmie, kości ulegają osłabieniu i częściej dochodzi do złamań.
Jak zapobiec osteoporozie?
Niedobór wapnia przyczynia się do ubytku masy kostnej, przez co kościec staje się kruchy, porowaty, a tym samym podatny na złamania. Na niektóre czynniki, które predysponują nas do osteoporozy, nie mamy żadnego wpływu, inne z kolei możemy zwalczać i tym samym zmniejszać ryzyko wystąpienia choroby. Niezależnie od naszych starań wiek, wczesna menopauza, operacja związana z wycięciem jajników, skłonności genetyczne oraz choroby tarczycy i stawów zwiększają prawdopodobieństwo zachorowania na zrzeszotnienie kości. Ryzyko rozwoju osteoporozy można znacząco zmniejszyć, dbając o systematyczną aktywność fizyczną – nie muszą to być ćwiczenia na siłowni, wystarczą długie spacery i przejażdżki na rowerze. Równie ważna jest zbilansowana dieta bogata w wapń i witaminę D. Jeśli chcemy wzmocnić kości, powinniśmy też zerwać z niektórymi nałogami, w tym z paleniem papierosów i nadmiernym piciem alkoholu. Używki te nie służą naszemu szkieletowi.
Osteoporoza to niezwykle podstępna choroba, ponieważ bardzo często nie daje żadnych niepokojących objawów. O tym, że chorujemy na zrzeszotnienie kości nierzadko dowiadujemy się wówczas, gdy dojdzie już do poważnego złamania. Do urazu może przyczynić się niepozorny wypadek – spadek z krzesła, niefortunne poślizgnięcie się przy wychodzeniu z wanny.
Jak rozpoznać zrzeszotnienie kości?
Zanim lekarz postawi diagnozę i stwierdzi, że chorujemy na osteoporozę, powinien wysłać nas do poradni, w której wykonuje się badanie densytometryczne. Polega ono na określeniu gęstości kości, a co za tym idzie także ich wytrzymałości. Jeśli wynik mieści się od 1,0 do 1,0 to nie mamy powodów do obaw, jesteśmy zdrowi. O osteopenii, czyli pierwszym stadium osteoporozy, świadczy wynik od -1,0 do -2,5. Z zaawansowaną osteoporozą mamy do czynienia wówczas, gdy wynik jest poniżej -2,5.
Jak przebiega leczenie osteoporozy?
Leczenie osteoporozy w większości przypadków polega na przyjmowaniu leków – generycznych bisfosfonianów, które wykazują właściwości antyresorpcyjne, innymi słowy przyczyniają się do zmniejszenia aktywności komórek kościogubnych, co prowadzi do wzmocnienia kości. Aby kuracja przyniosła pożądane rezultaty, medykamenty należy zażywać regularnie oraz przestrzegać zaleceń dotyczących diety oraz aktywności fizycznej. W naszym menu nie może zabraknąć produktów bogatych w wapń, czyli nabiału, brokułów, białej fasoli, szpinaku, tofu, soi i migdałów. Ważne jest również uwzględnienie witaminy D w codziennej diecie. Wprawdzie nasz organizm potrafi ją wytwarzać pod wpływem promieni słonecznych, ale Polacy często cierpią na jej niedobór z powodu warunków atmosferycznych – zimą zazwyczaj mamy znikomy kontakt z promieniami słońca. Cały dzień praktycznie spędzamy w pracy, a gdy wychodzimy z biura, zapada już zmrok. Witamina D jest obecna w tranie oraz w tłustych rybach morskich. Jednak by pokryć dzienne zapotrzebowanie na ten składnik, musielibyśmy spożywać ryby w ogromnych ilościach. W związku z tym lekarze i dietetycy zalecają przyjmowanie suplementów diety z witaminą D. Niezwykle ważna jest również systematyczna aktywność fizyczna. Jeśli nie lubisz siłowni, postaw na długie spacery 2-3 razy w tygodniu. Dobre rezultaty przynoszą również pływanie oraz przejażdżki rowerowe. Jeśli stwierdzono u ciebie osteopenię, poproś lekarza o pomoc w wybraniu odpowiedniej formy aktywności fizycznej.
