Chrom jest pierwiastkiem zaliczanym do grupy mikroelementów, biorącym udział w wielu procesach metabolicznych. Z tego też powodu zażywanie chromu jest wskazane w przypadku osób odchudzających się. Jednak to niejedyny powód do zażywania chromu. Co warto wiedzieć o tym pierwiastku, kiedy włączyć jego suplementację oraz czym kierować się w wyborze preparatu?
Chrom: pierwiastek niezbędny do zachowania zdrowia
Chrom stosunkowo od niedawna uważany jest za czynnik kluczowy dla zachowania tzw. homeostazy, czyli równowagi zdrowotnej organizmu. Dopiero w latach 60. XX wieku stwierdzono, że wiele kluczowych procesów fizjologicznych nie może zachodzić bez jego udziału. Zapoznając się ze źródłami naukowymi, możemy natrafić na dwa rodzaje tego pierwiastka.
Chrom trójwartościowy jest chromem tzw. „aktywnym biologicznie”. Znajduje się w produktach spożywczych i bierze udział w procesach ich metabolizowania. Ten rodzaj chromu nie odkłada się w organizmie i jest wydalany z moczem. Drugim rodzajem chromu jest tzw. chrom sześciowartościowy. Jest on substancją toksyczną, niebezpieczną dla człowieka. Pod żadnym względem nie jest stosowany w produkcji żywności, za to jest dość powszechnie wykorzystywany w przemyśle.
Ludzki organizm zawiera nie więcej niż 6 mg chromu trójwartościowego. Jest to bardzo niewiele, ale też z tego samego względu należy pamiętać o jego stałym uzupełnianiu. Najlepiej robić to z dietą, jednak w niektórych przypadkach zachodzi konieczność wspomagania się suplementacją.
Najważniejsze funkcje chromu:
- regulowanie metabolizmu węglowodanów (zapobieganie rozwojowi insulino-odporności i cukrzycy typu 2)
- branie udziału w wytwarzaniu wielu enzymów trawiennych, syntezie kwasów tłuszczowych i metabolizowaniu białek
- branie udziału w wytwarzaniu witamin i hormonów; a także procesach antyoksydacyjnych
- wspieranie układu odpornościowego.
Naturalne źródła chromu, czyli co jeść, aby nie suplementować
Na początek jeszcze trochę teorii. Chrom w postaci związków organicznych wchłania się w 15-20%. W ludzkim organizmie „podróżuje” z pomocą krwi, a dokładnie transferyny. To białko osocza przenosi chrom do wątroby, gdzie z kolei powstaje czynnik tolerancji glukozy (GTF). Niedobór transferyny czy chromu, może zaburzać produkcję tego czynnika, a tym samym wpływać na metabolizm całego organizmu oraz prawidłową reakcję na glukozę.
Najbogatszymi źródłami chromu są przede wszystkim:
- produkty pełnoziarniste, takie jak kasze, płatki zbożowe, mąka czy pieczywo
- drożdże piwne
- produkty odzwierzęce, ze szczególnym uwzględnieniem wątróbki, masła i sera. Dobrym źródłem chromu jest także wołowina i drób
- grzyby
- orzechy
- banany i jabłka
- szpinak
- przyprawy: tymianek, pieprz świeżo mielony.
Objawy i skutki niedoboru chromu
Chociaż jak już wspomniano, chrom jest pierwiastkiem śladowym w ludzkim organizmie, odgrywa kluczową rolę w wielu ważnych procesach. Jego niedobór może objawiać się gwałtownym spadkiem masy ciała, pojawieniem się wahań nastroju i stanów lękowych, bólami głowy, wypadaniem włosów i łamliwością paznokci. Często jest pośrednim czynnikiem wpływającym na rozwój depresji, miażdżycy i nerwic.
Badanie poziomu chromu jest stosunkowo prostym badaniem laboratoryjnym: poziom Cr oznaczany jest w moczu lub we krwi. Czas oczekiwania na wynik wynosi od 10 do 30 dni i jest to badanie nierefundowane.
Kto powinien rozważyć suplementację chromu?
Każda suplementacja powinna być konsultowana z lekarzem lub farmaceutą. W przypadku chromu jest to o tyle konieczne, że jego nadmiar może być równie szkodliwy dla zdrowia, jak i niedobór. Jednak zazwyczaj wskazaniem do sięgania po suplementy z chromem diety są:
- zespół policystycznych jajników (PCOS)
- depresja
- stany lękowe
- zaburzenia metaboliczne
- proces odchudzania
- sezonowe zaburzenia afektywne
- ekspozycja na stres (chrom hamuje wydzielanie kortyzolu, który w dużych dawkach ma negatywny wpływ na organizm)
- choroby serca
- choroba Parkinsona
- cukrzyca typu 2.
Suplementacja chromem: ważne informacje
W aptekach dostępnych jest wiele preparatów zawierających chrom i dodatkowe substancje czynne, które wspomagają wchłanianie tego pierwiastka. Najczęściej suplementy te kierowane są do osób stosujących diety redukcyjne, intensywnie się odchudzających, borykających się z chorobami takimi jak PCOS czy Parkinsona.
Światowa Organizacja wskazuje, aby nie przekraczać dawki 250 µg na dobę. Jedynie w sporadycznych przypadkach, lekarz może zalecić stosowanie dawek uderzeniowych sięgających nawet 1000 µg: jednak trwa to bardzo krótko i zawsze powinno odbywać się pod kontrolą specjalisty.
Chrom w dawce zgodnej z rozporządzeniem WHO może pojawiać się także w suplementach diety o działaniu ogólnym, wspomagającym w okresie rekonwalescencji, po chorobie czy w czasie zwiększonego zapotrzebowania na składniki odżywcze.
Dobrej jakości, sprawdzone suplementy znajdziesz w bezpiecznych sklepach internetowych, m.in. medmesklep.pl
