Wybuchy złości i gniewu u osób po zawale serca częściej doprowadzają do kolejnego ataku. Z kolei śmiech i wszelkie pozytywne emocje przedłużają życie – przekonywali specjaliści podczas kongresu Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego, który trwa w Paryżu.
Złość zwiększa ryzyko zawału
Jak powiedział dr Franco Bonaguidi z Instytutu Fizjologii Klinicznej w Pizie, przez 10 lat obserwował 228 osób po zawale serca z tzw. niestabilną chorobą wieńcową. Sporządził ich portret psychologiczny, badał, jakie najczęściej rządziły nimi emocje, czy często wpadali w złość, mieli depresje i napady leku. Na koniec zaś sprawdził, jaki to ma wpływ na ich serce, uwzględniając wiek, płeć, ogólny stan zdrowia, a także styl życia. W ciągu 10 lat obserwacji u 51 badanych doszło do kolejnego zawału serca, który u 28 z nich spowodował zgon. Najczęściej zdarzał się u tych osób, które odczuwały negatywne emocje i często wybuchały gniewem – powiedział dr Bonaguidi. Jego zdaniem, na podstawie stanu psychicznego można prognozować, u kogo dojdzie do kolejnego zawału serca, tym razem już śmiertelnego. Z wyliczeń, jakie przedstawił wynika, że osoby odczuwające zaburzenia lękowe są prawie dwukrotnie bardziej narażone na kolejny atak. Wybuchy złości i gniewu prawie dwuipółkrotnie (2,3 raza) zwiększają ryzyko zawału serca – podkreślił włoski specjalista.
Jego badania potwierdzają wcześniej publikowane doniesienia, że negatywne emocje, w tym szczególnie złość i gniew, są osobnym czynnikiem zwiększającym ryzyko zawału serca. Powinny o tym pamiętać także te osoby, które nie miały jeszcze zawału. Podczas kongresu przypomniano bowiem metaanalizę z 2009 roku obejmującą 25 innych badań, która sugerowała, że negatywne emocje zwiększają również ryzyko pierwszego ataku serca, i to zarówno u osób z choroba wieńcową, jak i tych, które wydają się być zdrowe.To także potwierdzenie wcześniejszych badań przedstawianych na łamach „American Journal of Cardiology” w 2010 roku. Nie oznacza to jednak, że należy wyładowywać swoją złość przy każdej nadarzającej się okazji – zaznacza dr Johan Denollet z Uniwersytetu w Tilburgu w Holandii. Zdaniem naukowca, najzdrowiej jest znaleźć rozwiązanie pośrednie i radzić sobie ze złością w sposób konstruktywny. W swoich badaniach dr Denollet analizował, w jaki sposób odczuwana złość wpływa na stan zdrowia 644 osób cierpiących na choroby tętnic wieńcowych. Obserwacje trwały średnio sześć lat. W tym czasie 20% badanych miało poważne epizody sercowe, a 10% przeszło zawał serca lub zmarło. 27% uczestników badań stanowiły osoby o osobowości typu D, charakteryzującej się większą podatnością na emocje negatywne, takie jak gniew, lęk, irytacja czy wrogość. Jednocześnie ten typ osobowości powstrzymuje się od wyrażania swoich emocji w sytuacjach społecznych. Można powiedzieć, że jest to idealne połączenie predestynujące do odczuwania chronicznego stresu i napięcia, których wpływ może być negatywny – mówi dr Denollet, dodając, że osobowość typu D występuje u około jednej na pięć osób w populacji ogólnej, ale wśród pacjentów chorych na serce ten typ osobowości charakteryzuje co trzecią osobę. Choć gniew i jego tłumienie miały związek z poważnymi epizodami sercowymi, znikał on po wzięciu pod uwagę takich czynników jak ciśnienie krwi czy stopień zaawansowania choroby. Wyraźna pozostawała jednak zależność pomiędzy tłumionym gniewem a ryzykiem zawału i zgonu. Badacz zauważył ponadto, że wśród pacjentów z osobowością typu D ryzyko zawału i zgonu było czterokrotnie wyższe.
Receptą – zdrowy śmiech
Dobra wiadomość jest taka, że negatywne emocje można opanować, choćby z pomocą psychoterapeuty – przekonywał dr Bonaguidi. Z żalem mówi, że zachowanie i reakcje emocjonalne zmieniają zwykle te osoby, które już przeszły pierwszy zawał serca. A warto pomyśleć o tym wcześniej – dodał włoski specjalista. Także Denollet zaznacza, że osoby mające trudności z wyrażaniem negatywnych emocji są skazane na problemy zdrowotne. Ważne jest jednak, jego zdaniem, wczesne podjęcie działań, które sprawią, że będzie można sobie z nimi poradzić. W przypadku jednych będzie to szczera rozmowa na temat przyczyn gniewu, podczas gdy inni mogą wymagać pomocy i rady psychologa.
Pozytywne emocje, które wyraża choćby zwykły śmiech, mogą zmniejszyć zagrożenie zawałem serca. Wykazał to podczas kongresu dr Michael Miller z University of Maryland w Baltimore, który 20 osobom, które nie paliły papierosów, pokazywał na oddzielnych seansach dwa różnego gatunku filmy: najpierw zwariowana komedię „Sposób na blondynkę„, a potem mocno stresującego „Szeregowca Ryana„. Jednocześnie badał, jaki jest u widzów przepływ krwi w naczyniach krwionośnych pod wpływem przeżywanych emocji.Okazało się, że gdy ochotnicy oglądali komedię, ich naczynia krwionośne były poszerzone, a przepływ krwi był o 22% większy. Podczas projekcji „Szeregowca Ryana” reakcja naczyń była odwrotna: doszło do ich zwężenia i zmniejszenia przepływu krwi o 35%. Częste uśmiechanie się w czasie oglądania komedii dało taki efekt, jaki uzyskuje się podczas ćwiczeń fizycznych albo po zażyciu statyny (leku obniżającego poziom cholesterolu we krwi i wpływającego na naczynia krwionośne – PAP) – powiedział dr Miller. Uczony wyjaśnił, że uśmiech, który trwa co najmniej 15 sekund, pobudza wydzielanie w mózgu endorfin. Te z kolei aktywizują receptory w śródbłonku naczyń krwionośnych, skutkiem czego jest uwolnienie większych ilości tlenku węgla. Tlenek węgla rozszerza naczynia, zmniejsza stan zapalny, zapobiega odkładaniu się cholesterolu i powstawaniu złogów w ścianach wewnętrznych naczyń. Specjalista zapowiedział, że chce teraz przeprowadzić badania na pacjentach po zawale serca, które mają wykazać, że pozytywne emocje zmniejszają ryzyko kolejnego ataku i mogą przedłużyć życie chorych. Dodał, że nie czekając na ich wyniki już „przepisuje” swym pacjentom, by jak najczęściej się radowali i uśmiechali. Jego zdaniem, to znakomity lek.
Materiały: www.kardiolo.pl, www.odkrywcy.pl, www.prozdrowie.pl
