Najlepsze wody mineralne

13 lipca 2010, dodał: Redakcja

Artykuł zewnętrzny

W Belgii wypija się przeciętnie około 112 litrów wody mineralnej rocznie, w Szwajcarii 88, we Francji 82, a w Polsce… jedynie około 30 litrów. Tak mała liczba litrów wypijanych przez przeciętnego Polaka świadczy zapewne nie tylko o małej popularności wody mineralnej w naszym kraju, ale również o znikomej wiedzy na temat jej wpływu na organizm człowieka.

Zdrowy styl życia wymaga zdrowej wody. Już przed wiekami mówiono: Mens sana in corhore sano, co znaczy: W zdrowym ciele zdrowy duch. Obecnie poszukując metody na dobre samopoczucie powracamy właśnie do tej dewizy. Coraz bardziej staje się popularny zdrowy tryb życia. Zaczynamy zwracać uwagę na to, co kryje się na opakowaniach produktów, które spożywamy.

Staramy się także zwiększać naszą aktywność ruchową. Sanatoria i lecznicze wody mineralne są bardzo popularne nie tylko wśród ludzi starszych. U wielu osób na stołach zaczyna pojawiać się woda mineralna zamiast napojów słodzonych. Jej właściwości obejmują szereg różnorodnych cech dzięki którym możemy być zdrowi i cieszyć się doskonałym samopoczuciem. Z racji ogromnego znaczenia wody dla organizmu człowieka bardzo często zastanawiamy się nad tym, jaką wodę powinniśmy spożywać. Okazuje się, że udzielenie jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie nie jest wcale łatwe. Przede wszystkim dlatego, że w sklepach znajdziemy kilkadziesiąt rodzajów wód mineralnych. Decydując się na zakupy, trzeba więc uważnie przeczytać informację na etykiecie i wybrać taką wodę, która korzystnie wpłynie na nasz organizm, pochodzi ze studni głębinowych, zawiera składniki ułatwiające właściwą przemianę materii i zmniejszające ryzyko chorób. Powinny tam się też znaleźć: informacja, że woda ma atest PZH, z jakiego źródła była czerpana i w jakiej miejscowości, nazwa producenta, nazwa handlowa wody. Nie powinno tu również zabraknąć informacji o tym, czy z wody usuwano związki mineralne bądź ją nimi nasycano, oraz ilość poszczególnych składników. Obecne przepisy dostosowane są do norm obowiązujących w Unii Europejskiej. Każda woda musi mieć świadectwo, być zakwalifikowana, bez tego w ogóle nie powinna znaleźć się na rynku.

Polska znana jest z kilku światowej renomy uzdrowisk, których wody mają niezwykłe właściwości lecznicze. Najsłynniejszym jest Krynica, występują w niej takie wody jak: Woda zdrojowa Jan, Zuber, Józef i Słotwinka. Wody Krynickie są szczawami kwasowęglowymi, odgrywają dużą rolę w kuracjach pitnych, aerozolowych i zabiegach kąpielowych. Są pomocne w schorzeniach układu moczowego, przy kamicy nerkowej, alergiach, nerwicach, stanach stresowych, cukrzycy. Równie znana ze swych wód jest Muszyna ze swoimi Źródłami Złockimi II, Zdrojem Antoni i Muszynianką. Wody muszyńskie zawierają znaczne ilości magnezu, stosowane są w leczeniu niedokrwistości, otyłości, chorób przewodu pokarmowego, wrzodów, cukrzycy i schorzeń neurologicznych.

Wody lecznicze dzielą się na:

1) solanki zwykłe, zawierające głównie sól kamienną,
2) solanki gorzkie, zawierające siarczany magnezu i sodu,
3) szczawy, które zawierają wodorowęglany wapnia i dwutlenek węgla,
4) szczawy żelaziste, które zawierają związki węgla,
5) wody siarkowe – zawierają siarkowodór, siarczki sodu i wapnia,
6) wody radoczynne, posiadające w składzie niewielkie ilości pierwiastków promieniotwórczych.

Wody mineralne pokrywają niedobory minerałów i pierwiastków niezbędnych do prawidłowego rozwoju organizmu. Nieodpowiednie nawożenie gleb i nieprawidłowa obróbka technologiczna żywności powodują niedobór magnezu, żelaza, wapnia i jodu. Wszystkie te pierwiastki zawarte są w wodach mineralnych, które uzupełniają ich niedobory w najbardziej naturalny i przyjazny dla organizmu sposób. Należy pamiętać, że wiele leków, na przykład antybiotyki, środki przeczyszczające, uspokajające czy antykoncepcyjne, powoduje wypłukiwanie pierwiastków z organizmu. W ten sposób traci się spore ilości np. magnezu. Przy wyborze wody mineralnej powinniśmy zwrócić uwagę na tę część etykiety, na której są, a przynajmniej powinny być umieszczone, informacje dotyczące zawartych w wodzie minerałów oraz ich ilości. Jeśli na etykiecie brak takich danych, a w zamian producent serwuje napis typu: „najlepsza woda mineralna”, „z czystego, górskiego źródła”, „ułatwia trawienie i pobudza apetyt”, „naturalna, zharmonizowana”, lepiej poszukać innego produktu. Nierzadko tyle samo minerałów ma „kranówka” czy deszczówka, a krzyczące z etykiety hasła są chwytem reklamowym.

Pierwiastki występujące w wodach leczniczych:

1) Magnez. Jest niezbędnym elementem prawidłowego funkcjonowania komórek, wzmacnia obronność organizmu, stosuje się go w leczeniu chorób naczyń krwionośnych, serca oraz nerwic, poprawia samopoczucie. Wody z Beskidu Sądeckiego, zwłaszcza z rejonu Muszyny i Piwnicznej, z Doliny Kłodzkiej oraz z Kujaw zawierają w jednym litrze 100–200 mg magnezu.
2) Wapń. Wzmacnia układ kostny, jest niezbędny do wzrostu i rozwoju człowieka, reguluje równowagę mięśniowo – nerwową, odpowiada za prawidłową krzepliwość krwi, obniża poziom cholesterolu.
3) Żelazo odpowiada m.in. za stan paznokci i włosów a jego niedobór prowadzi do niedokrwistości, ciągłego zmęczenia, senności.
4) Fosfor ułatwia gojenie się złamań kości.
5) Potas. Odpowiada za prawidłową pracę układu nerwowego i mięśniowego, a jego brak objawia się zaburzeniami czynności serca, zaparciami, nerwowością.

6) Mangan. Jego niedobór prowadzi do zahamowania wzrostu, niedokrwistości oraz przerostu tarczycy.
7) Selen opóźnia procesy starzenia, zabezpiecza przed nowotworami, reguluje poziom cholesterolu we krwi i poprawia jej krążenie.
8) Sód reguluje gospodarkę wodno – mineralną.
9) Fluor chroni zęby przed próchnicą.
10) Brom działa uspokajająco.
Powinniśmy pić wody mineralne, które w jednym litrze zawierają przynajmniej 50-100 mg magnezu oraz więcej niż 150 mg wapnia (przy czym zawartość wapnia powinna być dwa razy większa niż magnezu) – radzi Tadeusz Wojtaszek, ekspert ds. wód mineralnych Polskiego Towarzystwa Magnezologicznego im. prof Juliana Aleksandrowicza.
Powinniśmy też zwrócić uwagę na odpowiednią ilość wodorowęglanów, która zależy od stanu naszego układu trawiennego. Jeżeli mamy skłonności do nadkwasoty, musimy szukać wód z dużą zawartością wodorowęglanów, powyżej 600 mg/l, nawet do 2000 mg/l . Należy także unikać bezpośredniego picia wód zwykłych, tzw. źródlanych, bo one nie tylko nie dostarczają organizmowi cennych składników mineralnych, ale i rozrzedzają zawarte w organizmie elektrolity i przez to go osłabiają. Najlepsze są te wody, które mają najwięcej najbardziej potrzebnych nam składników mineralnych, których brakuje w codziennej diecie Polaków, czyli przede wszystkim wspomnianego magnezu i wapnia. Najwięcej mają ich: Piwniczanka, Muszynianka, Galicjanka, Zdroje Piwniczna, Kryniczanka. Gdy wraz z potem tracimy dużo soli, powinniśmy pić również wody zawierające większe ilości sodu i chlorków: Krystynka, Buskowianka, Anka. Prawdziwa woda mineralna nie powinna mieć żadnego smaku. Jeśli jest inaczej, oznacza to, że któregoś ze składników jest za dużo.
Z wód o wysokiej zawartości sodu powinny zrezygnować osoby z podwyższonym ciśnieniem oraz chorzy na nerki, gdyż pierwiastek ten przyczynia się do wzrostu ciśnienia krwi, zalegania wody w organizmie, obrzęków. Dla takich osób lepsze będą wody z niską zawartością sodu, np. Kinga lub Nałęczowianka. Wody o wyższej zawartości składników mineralnych przeznaczone są dla sportowców i osób aktywnych fizycznie.

W Polsce wytwarza się kilkaset wód butelkowanych, z czego tylko około 30 prawdziwych wód mineralnych. Jednak w klasyfikacji wód butelkowanych panuje bałagan. Nie wszystkie wody zaklasyfikowane jako mineralne mają te cenne składniki w ilościach oddziałujących na nasze zdrowie. Przykładem może tu być Nałęczowianka zwąca się naturalną wodą mineralną średniozmineralizowaną – ma 709 mg składników mineralnych w litrze, w tym 23 mg magnezu, 114 mg wapnia, 488 mg wodorowęglanów. To jednak za mało, aby mianować się „mineralną”. Wody niskozmineralizowane mają poniżej 500 mg składników mineralnych/l, średniozmineraliowane 500-1500 mg/l, a wysokozmineralizowane powyżej 1500 mg/l. Podobnie z Żywcem Zdrój polecanym przez Instytut Matki i Dziecka w żywieniu niemowląt – taki napis widnieje na etykiecie. Dokładnie tak jest używajmy jej do rozcieńczania soczków i przygotowywania innych posiłków dla naszych ”milusińskich” do szóstego miesiąca życia, bo maluchy z niedojrzałymi nerkami i delikatnym żołądkiem źle tolerują wodę bogatą w minerały. Natomiast wody tej raczej nie powinny używać kobiety ciężarne lub karmiące, bowiem przeciętne dzienne zapotrzebowanie organizmu na wapń wynosi od 800 do 1200 mg., ale zwiększa się ono u kobiet w czasie ciąży i karmienia oraz u dzieci i młodzieży w okresie wzrostu. Głównym źródłem tego pierwiastka są produkty mleczne, ale i tak jego niedobór w przeciętnej diecie w Polsce dochodzi do 1/3 dziennego zapotrzebowania. Dlatego ważnym składnikiem pożywienia, dostarczającym wapń dla organizmu, mogą być wody mineralne mające w jednym litrze co najmniej 150 mg tego składnika mineralnego”. Żywiec zawiera 27,73 mg wapnia w litrze.

Podział wód mineralnych wg ogólnej mineralizacji:

1) wody niskozmineralizowane – naturalna woda mineralna, naturalna woda źródlana – woda zawierająca w jednym litrze poniżej 500 mg rozpuszczonych składników mineralnych
2) wody średniozmineralizowane – naturalna woda mineralna, naturalna woda źródlana
i woda stołowa – woda zawierająca w 1 litrze od 500 do 1500 rozpuszczonych składników mineralnych
3) wody wysokozmineralizowane – naturalna woda mineralna i stołowa – woda zawierająca w 1 litrze powyżej 1500 mg rozpuszczonych składników mineralnych.

Nieprawdą jest też twierdzenie, iż woda niegazowana jest zdrowsza od gazowanej – woda gazowana zawiera bowiem dwutlenek węgla, który zabija bakterie. Jednak specjaliści zalecają ograniczanie picia wody o dużym stopniu nasycenia dwutlenkiem węgla. Działa on niekorzystnie na przewód pokarmowy. Osoby z dolegliwościami gastrycznymi mogą odczuwać pewien dyskomfort po wypiciu wody gazowanej. Woda gazowana wskazana jest jednak po posiłku – nasila ona wytwarzanie moczu, a z nim wydalane są również toksyny. Ten rodzaj wody powinien być pity bardzo powoli, małymi łyczkami. Dzieci lepiej, aby popijały wody niegazowane – często piją dosyć łapczywie, a zbyt duża ilość gazu zebranego w żołądku gazu może być dla nich szkodliwa. Na co dzień warto więc pić wody średnio- i niskozmineralizowane, bo dostarczają organizmowi niezbędnych składników.

Wody mineralne według stopnia nasycenia CO2:

1) wody nienasycone CO2 – niegazowane
2) wody niskonasycone CO2 – do stężenia 1500 mg/l CO2
3) wody średnionasycone CO2 od 1500 do 4000 mg/l CO2
4) wody wysokonasycone CO2 od 4000 do 6000 mg/l CO2

Nie ustalono konkretnej dziennej normy zapotrzebowania na wodę, jednak uważa się, że powinno się wypijać 4-6 szklanek wody dziennie. Dietetycy są zdania, że kobiety (szczególnie te odchudzające się lub karmiące piersią) powinny wypijać zdecydowanie większą ilość wody niż mężczyźni. Wiadomo również, że ilość spożywanych płynów dobrze jest uzależniać od pewnych czynników zewnętrznych takich jak: temperatura otoczenia, intensywność ruchowa, wiek i stan zdrowia, liczba i jakość posiłków. I tak np. podczas upalnych, letnich dni albo uprawiając sport minimalnie powinniśmy wypijać około trzech litrów wody dziennie. Najlepiej pić wodę mineralną, gdyż nie tylko gasi ona pragnienie, ale także dostarcza bardzo ważnych biopierwiastków i uzupełnia niedobory składników mineralnych.
W czasie zakupów warto uważnie czytać etykiety wód mineralnych i porównywać ich skład, a nie tylko ceny. Prawdziwa woda mineralna jest źródłem zdrowia i dobrego samopoczucia – ochłodzi nas w czasie upałów oraz uzupełni braki cennych składników potrzebnych organizmowi.

Dodała: Marta