Śledź inaczej – różne pomysły na śledzika i przepisy
Śledź jest rybą nie tylko tanią i smaczną. Obok halibuta, makreli, sardynki i szprotki śledź jest rybą najzdrowszą! Warto o tym pamiętać przy planowaniu naszego jadłospisu. Zwykle, będąc na zakupach, wybieramy śledzie w śmietanie lub z cebulą, ale na tym nie kończą się przecież możliwości wykorzystania tej morskiej ryby w naszej kuchni. Przedstawimy Wam świetne przepisy z użyciem śledzi, wcześniej jednak przyjrzyjmy się ich właściwościom…
Na dobroczynnym działaniu śledzi Holendrzy poznali się już dawno. Jedno z ich powiedzeń mówi: „jeżeli w pobliżu Ciebie jest śledź, lekarz będzie daleko”. Śledzie są przede wszystkim bogatym źródłem pełnowartościowego białka. Ich podstawową zaletą jest jednak duża zawartość tłuszczu – ok. 16 g w 100 g. Niemożliwe? A jednak… bowiem aż 70% obecnego w śledziach tłuszczu stanowią jedno- i wielonienasycone kwasy tłuszczowe, m.in. kwas eikozapentaenowy. Ich spożywanie jest niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu, zwiększa syntezę kwasów żółciowych, zapobiega zakrzepom naczyniowym oraz usprawnia funkcjonowanie układu krążenia. Ponadto kwasy omega-3 zwiększają odporność nieswoistą organizmu, dzięki czemu chronią nas przed zachorowaniem. Korzystnie wpływają też na funkcjonowanie mózgu, wzmacniają pamięć i koncentrację. Śledzie zawierają również znaczną ilość witamin, głównie A, D i E, ale także B6 i B12. Naszemu organizmowi dostarczają także sole mineralne – żelazo, cynk, selen wapń, miedź, fosfor i jod. Śledzie przeciwdziałają ponadto zmianom miażdżycowym, co jest wynikiem nie tylko obecności kwasów tłuszczowych, które obniżają poziom cholesterolu frakcji LDL, a podwyższają poziom frakcji HDL, ale również witamin – A, D i E. Jedzenie śledzi wpływa również doskonale na nastrój, gdyż zwiększają one poziom serotoniny. O obecności śledzi w diecie powinny pamiętać przede wszystkim osoby cierpiące na choroby krążenia i niedokrwistość, a także osoby starsze i uczące się.
Mimo dużej zawartości tłuszczu i znacznej kaloryczności (ok. 161 kcal w 100 g) śledzie wpływają korzystnie na przemianę materii i ułatwiają utrzymanie prawidłowej masy ciała. Musimy jednak wiedzieć też jakie śledzie wybierać? Najlepszy wpływ na zdrowie będą miały odpowiednio przyrządzone śledzie świeże lub mrożone. Śledzie solone, choć zawierają nieznacznie więcej witamin (A, E i witamin z grupy B) i niektórych minerałów, a także kwasów tłuszczowych, są niekorzystne ze względu na dużą zawartość chlorku sodu (soli). Sód zatrzymuje bowiem wodę w organizmie, zwiększając w ten sposób ciśnienie krwi. Solone śledzie nie są zatem wskazane dla osób z chorobą nadciśnieniową. Przygotowując danie z ich użyciem należy pamiętać, by wymoczyć ryby w mleku lub wodzie. Unikać należy również filetów śledziowych w oleju, które zawierają substancje konserwujące i wzmacniające smak.
Sałatka śledziowa z jabłkami
- 4 filety śledziowe solone
- 250 ml mleka
- 4 jajka
- 3 ogórki konserwowe
- 3 jabłka
- łyżka soku z cytryny
- 2-3 łyżki majonezu
- łyżka zalewy z ogórków
- pieprz
Śledzie namoczyć 3 godziny w mleku, osuszyć i pokroić w grubą kostkę. Jajka ugotować na twardo, obrać, pokroić w kostkę. Jabłka umyć, pokroić w kostkę i skropić sokiem z cytryny. Ogórki pokroić w kostkę. Wszystkie składniki wymieszać z majonezem i zalewą. Doprawić pieprzem.
Śledzie pod pierzynką
- 3 solone filety śledziowe
- 250 ml mleka
- 3 ziemniaki
- 2 marchwie
- 3 jajka
- 1 cebula
- 3 łyżki majonezu
- 3 łyżki jogurtu
- 2 łyżki natki pietruszki
- pieprz
Śledzie namoczyć przez 2 godziny w mleku, odsączyć i pokroić w paski. Ziemniaki obrać i ugotować w osolonej wodzie, po wystudzeniu zetrzeć na tarce o dużych oczkach. Marchew obrać i zetrzeć na tarce o drobnych oczkach. Jajka ugotować na twardo i zetrzeć na tace o dużych oczkach. Cebulę obrać, pokroić w drobną kostkę i sparzyć. Wszystkie składniki ułożyć warstwowo w szklanej misce w kolejności: śledzie, ziemniaki, cebula, jajka, marchew. Na wierzchu rozsmarować sosem z majonezu wymieszanego z jogurtem, posypać pieprzem i posiekaną natką pietruszki.
Śledź pieczony w folii
- świeży lub mrożony śledź (3-4 sztuki)
- 1 ząbek czosnku
- 2 łyżki masła
- 2 łyżki siekanego koperku
- cytryna
- sól
- biały pieprz
Czosnek obrać, wycisnąć przez praskę i wymieszać z masłem i solą. Śledzie umyć, osuszyć natrzeć koperkiem i pieprzem, skropić sokiem z połowy cytryny. Ryby umieścić na folii aluminiowej. W środku śledzi rozsmarować masło czosnkowe, a na wierzchu ułożyć plasterki z drugiej połowy cytryny. Rybę zawiniętą w folię odstawić na kilka godzin do lodówki. Po tym czasie śledzie włożyć do piekarnika nagrzanego do 200˚C i piec ok. 30 minut.
Śledź pieczony w pomidorach
- świeży lub mrożony śledź (3-4 sztuki)
- 2 pomidory
- ząbek czosnku
- 2 łyżki siekanego koperku
- pół cytryny
- łyżka oliwy
- sól
- pieprz
Pomidory sparzyć, obrać ze skórki, wydrążyć gniazdo nasienne, miąższ pokroić w kostkę. Czosnek obrać i przecisnąć przez praskę. Pomidory wymieszać z czosnkiem i umieścić wewnątrz śledzi. Ryby natrzeć solą, pieprzem i koperkiem, skropić sokiem z cytryny i oliwą. Całość piec w piekarniku nagrzanym do 200˚C przez ok. 40 minut. Tak upieczoną rybę serwować z puree ziemniaczanym.
Zapiekanka śledziowa
- 5 solonych filetów śledziowych
- 250 ml wody
- 6 ziemniaków
- 150 ml gęstej śmietany
- 20 dag pieczarek
- 1 cebula
- 2 łyżki oleju
- 1 łyżka masła
- 15 dag żółtego sera
- 1 jajko
- sól i pieprz
Filety namoczyć w wodzie przez 2-3 godziny, odsączyć i pokroić w paski. Ziemniaki ugotować w mundurkach, obrać i pokroić w plastry. Cebulę obrać, pokroić w kostkę i podsmażyć na oleju, dodać pokrojone w plasterki pieczarki, doprawić solą i pieprzem i smażyć do zarumienienia. W formie żaroodpornej wysmarowanej masłem ułożyć ziemniaki, śledzie i pieczarki z cebulką. Śmietanę roztrzepać z jajkiem, doprawić solą i pieprzem, wylać na pozostałe składniki. Wierzch zapiekanki posypać startym żółtym serem i piec w temp. ok. 180˚C przez ok. 40 minut.
