Pyszne zupy wigilijne | Wszystko dla zdrowia i urody, porady kulinarne Uroda i Zdrowie - serwis nie tylko dla kobiet!

Pyszne zupy wigilijne

17 grudnia 2014, dodał: Redakcja
Artykuł zewnętrzny

Share and Enjoy !

Shares

W zwyczajach wigilijnych jest wiele elementów zaczerpniętych z pogańskich obrzędów, które zachowały sie do dnia dzisiejszego. Najwięcej związków z tymi obrzędami można dostrzec w kolacji wigilijnej: potrawy przyrządzane są przede wszystkim z ziaren zbóż, maku, miodu oraz grzybów.

Zwyczajem wywodzącym sie z pogaństwa jest również trzymanie pustego miejsca przy stole dla nieznanego gościa. Jak głosi tradycja na stole powinno znaleźć sie 12 potraw, jednak wg niektórych źródeł zwyczajem było podawanie 13 potraw u magnatów, 11 u szlachty a 9-ciu u mieszczan. W zależności od regionu oraz tradycji rodzinnych zestaw potraw wigilijnych jest różny, ale na stole królują ryby. Każdej z potraw należy spróbować, co ma zapewnić szczęście. Do najbardziej typowych potraw należą: barszcz z uszkami, biały żur, zupa grzybowa, zupa owocowa lub rybna, karp przyrządzany na wiele sposobów ( np. w galarecie oraz najbardziej tradycyjny karp smażony), kapusta z grochem, kapusta z grzybami, pierogi z kapustą, paszteciki z grzybami, kotleciki z ryżu z sosem grzybowym, kluski z makiem, kompot z suszonych owoców, gołąbki oraz kutia. Na Śląsku potrawami wigilijnymi są także makówki i moczka. Zgodnie z polską tradycją potrawy wigilijne powinny być bezmięsne. Natomiast w innych państwach nie przestrzega sie tego zwyczaju i podaje sie np. kaczkę, kiełbaski lub indyka.

Tradycyjne zupy wigilijne:

Barszcz czerwony


Składniki: 1 kg buraków, kwaskowate jabłko, marchewka, pietruszka, kawałek selera, 4-5 ząbków czosnku, cebula, sok z 1/2 cytryny, 5-6 grzybków suszonych.
Przygotowanie: Grzyby umyć, zalać na kilka godzin 1 szklanką wody. Gotować około godziny w tej samej wodzie. Umyć, orać i pokroić w dosyć cienkie plasterki buraki, dodać pokrojone w ósemki jabłko, przekrojone wzdłuż na 4 części marchewkę i pietruszkę, pokrojone na ćwiartki cebule, selery i ząbki czosnku. Zalać 2 litrami wody, wsypać 1 łyżkę soli i gotować (bez przykrycia) ok. 1/2 godz. na wolnym ogniu. Dodać sok z cytryny i wstawić do lodówki do następnego dnia. Przed podaniem na stół barszcz zlać z jarzyn, podgrzać, dodać około szklanki wywaru z grzybków, posłodzić, posolić, ewentualnie dodać sok z cytryny i pieprz do smaku. Z podanych proporcji otrzymujemy prawie 2 litry barszczu.

Barszcz na zakwasie


Składniki: buraki i woda w proporcji 1 kg buraków na 3 l wody, 40 dag buraków, 1 pietruszka, 1 cebula, kawałek seler, 1,2 l wody, 250 ml zakwasu buraczanego, 1 łyżka masła, 1 łyżeczka cukru, 1 liść laurowy, 5 ziarenek ziela angielskiego, sok z cytryny, sól, pieprz.

Przygotowanie:  Zakwas:  Do dużego garnka włożyć obrane buraki pokrojone na cienkie plastry. Zalać je letnią przegotowaną wodą. Na wierzchu położyć kromkę żytniego chleba. Garnek przykryć gazą. Jeśli na powierzchni utworzy się piana, należy ją starannie usunąć. Po 4-5 dniach przelać kwas do wyparzonych butelek. Przed zakorkowaniem na wierzch nalać łyżeczkę oliwy. Postawić w chłodnym, ciemnym miejscu. Nie zepsuje się nawet przez kilka miesięcy. Przygotowanie barszczu (zrobić go w dniu Wigilii): Jarzyny (bez buraków) obrać, opłukać, zalać wodą, dodać przyprawy i ugotować esencjonalny wywar. Buraki obrać, umyć, pokroić w cienkie paseczki, skropić sokiem cytrynowym, podlać wodą, dodać masło, posolić i dusić 15 min. Wlać do buraków wywar oraz zakwas buraczany i raz zagotować. Zdjąć z ognia. Odstawić na 30 min. Przed podaniem barszcz przecedzić przez sito, doprawić cukrem, solą i pieprzem. Podgrzać do momentu wrzenia, ale nie gotować, bo straci kolor i smak. Ewentualnie dodać jeszcze trochę soku z cytryny.

Barszcz na winie


Składniki: kg buraków ćwikłowych, 1 duża porcja włoszczyzny (bez kapusty), 10 dag suszonych grzybów, 2 cebule (najlepiej czerwone), 2 ząbki czosnku, 1 łyżka masła, 1-2 listki laurowe, 3-4 ziarna ziela angielskiego, 4-5 ziarenek pieprzu, sok z 1 cytryny, sól, cukier, kilka łyżek wytrawnego czerwonego wina.
Przygotowanie: Grzyby dokładnie umyć, zalać dwoma szklankami przegotowanej wody i od¬stawić przynajmniej na godzinę (najlepiej na całą noc). Przełożyć do garnka (razem z wodą), dodać oczyszczoną i pokrojoną w kostkę włoszczyznę, przekrojony na pół ząbek czosnku i 2 szklanki wody. Goto¬wać do miękkości. Buraki obrać, pokroić w drobną kostkę, cebule posiekać. Buraki i cebule zalać dwoma szklankami zimnej wody i gotować do miękkości na małym ogniu. Gdy wywar grzybowy i wywar buraczany przestygną, przecedzić i połączyć, odgrzać na małym ogniu, doprawić do maku sokiem z cytryny, cukrem oraz solą pieprzem. Do gorącego barszczu dodać masło i grzybki pokrojone w paseczki. Dodać kilka łyżek czerwonego wytrawnego wina dobrej jakości.
Barszcz na soku z kapusty
Składniki: 1,30 kg czerwonych buraków, 4 duże cebule, marchew, pietruszka, średni seler, 5 pieczarek lub innych grzybów, parę kwaśnych jabłek(zamiennie może być kompot jabłkowy lub być sok jabłkowy z kartonu), sok zagęszczony buraczany, 200g soku z kwaszonej kapusty, 4 łyżki oleju, sos sojowy, przyprawy: liść laurowy, ziele angielskie, jarzynka, papryka słodka, chilli, pieprz, cukier, sól, wegetariański barszcz w proszku w słoiczku.
Przygotowanie:  Do gotującej wody dodać jabłka, cebulę, olej, trochę sosu sojowego, pieprzu, jarzynki, soli, cukru, ziele angielskiego, liść laurowy, pokrojone w grube talarki buraki, jarzyny oraz grzyby i gotować na małym ogniu. Kiedy buraki są już gotowe wyjąć je łyżką cedzakową razem z jarzynami. Do wywaru dodać około pół szklanki zagęszczonego soku buraczanego oraz dwie części z trzech barszczu w proszku (jeśli nie dodawaliśmy wcześniej jabłek to teraz dodajemy sok jabłkowy lub kompot). Doprawić cukrem, jarzynką, pieprzem, soją, papryką, solą i jeśli jest mało kwaskowy to zakwaszamy do smaku sokiem z kwaszonej kapusty. Odstawić aby połączyły się smaki. Do barszczu na talerz można dodać ugotowaną fasolkę lub podawać go z krokietami z kwaszonej kapusty i pieczarek.

Barszcz wigilijny biały


Składniki: Zakwas: 15 dag mąki żytniej razowej lub owsianej, 0,5 l wody, 3 ząbki czosnku. Barszcz: 2 l wody, 20 dag grzybów suszonych, 2 cebule, 1/2 szklanki śmietany, sól, pieprz.
Przygotowanie:  Zakwas: Mąkę zalać ciepłą przegotowaną wodą i dokładnie wymieszać. Przelać do kamiennego garnka i dodać czosnek. Garnek przykryć gazą i pozostawić na kilka dni do zakiszenia w ciepłym miejscu. Barszcz: Grzyby namoczyć i ugotować. Do gotującego się wywaru wlać zakwas i zagotować, ciągle mieszając. Dodać pokrojoną i podsmażoną na maśle cebulę. Doprawić barszcz do smaku solą i pieprzem. Zaprawić śmietaną i wymieszać. Podawać z chlebem. Barszcz na zakwasie będzie miał ciekawy smak, jeśli do wywaru dodamy trochę soku z kiszonej kapusty i kompotu z wiśni i nie zaprawimy go śmietaną.

Zupa grzybowa


Składniki: 1 duża włoszczyzna, 2 nieduże cebule, 2 łyżki masła lub oleju, 1 duża garść grzybów suszonych, najlepiej prawdziwków, sól, pieprz, listek bobkowy, 1 śmietana, zielona pietruszka, łazanki.
Przygotowanie: Umyć starannie grzyby i zalać zimną wodą w sporym naczyniu. Najlepiej na noc. W dwulitrowym garnku ugotować wywar jarzynowy z włoszczyzny. Gdy gotowy dodać starannie wypłukane ponownie po namoczeniu grzyby. Gotować na małym ogniu ponad 1 godz. Wyjąć grzyby. Wybrać ładniejsze i jędrniejsze kapelusze. Pokroić je w drobne paseczki. Wrzucić z powrotem do wywaru. Grzyby mniej urodziwe można zostawić do kapusty z grzybami. Na maśle przyrumienić drobno pokrojoną cebulę. Wrzucić do garnka. Sprawdzić smak wywaru. Jeśli zupa jest zbyt wodnista, gotować dalej dla odparowania nadmiaru płynu i osiągnięcia naprawdę esencjonalnego smaku. Zupę przez sito przelać do nowego garnka. Teraz mamy czystą zupę. Do kubka odlać trochę zupy, lekko ochłodzić, dodać śmietanę, wymieszać. Dolać jeszcze trochę śmietany i całość wlać do zupy. Ilość śmietany to kwestia waszego subiektywnego odczucia. Tak samo jest z pieprzem. Skręcamy go wprost do zupy. Zupę można podawać z łazankami.

Staropolska wigilijna zupa grzybowa


Składniki: 2 litry wody, 5-7 dkg grzybów suszonych, 1 włoszczyzna bez kapusty, 10 ziaren pieprzu czarnego, sól, sok z cytryny.
Przygotowanie: Wymyte grzyby zalać letnią wodą i gotować na małym ogniu pod przykryciem. Gdy grzyby zmiękną, dodać sporo włoszczyzny oraz pieprz i gotować 30 min. Do klarownej, przecedzonej zupy lekko zakwaszonej sokiem cytrynowym dodać pokrojone w cienkie paseczki kapelusze grzybów oraz oddzielnie ugotowane łazanki.

Grzybowa tradycyjna


Składniki: 600 g grzybów (borowików i/lub podgrzybków), 2 łyżki masła, 1 drobno posiekana cebula, 5 szklanek gorącego bulionu wołowego, 1 szklanka śmietany kremówki, 1 łyżka soku z cytryny, 1 łyżeczka mąki, sól i pieprz, ugotowany w osolonej wodzie makaron: łazanki lub kokardki, natka pietruszki.
Przygotowanie: Grzyby oczyścić, umyć i osuszyć. Pokroić na mniejsze kawałki i włożyć do większego rondla z grubym dnem. Smażyć delikatnie mieszając, aż odparuje z nich sok. Dodać masło oraz cebulę, smażyć razem przez chwilę, aż cebula się zeszkli. Wlać bulion i gotować przez około 10 – 15 minut na małym ogniu. Ubić śmietanę z sokiem z cytryny, następnie wymieszać z mąką i przelać do garnka z zupą. Doprawić do smaku solą oraz pieprzem. Gotować jeszcze przez 5 minut na małym ogniu. Podawać z makaronem, posypać natką pietruszki.

Zupa rybna jarzynowa


Składniki: 2 łyżki (25 g) masła, 1 mała cebula, pokrojona w kosteczkę, 0,2 g szafranu (2 szczypty), 1 łyżeczka przyprawy curry, 400 g ziemniaków (4 nieduże ziemniaki), obranych i pokrojonych w kostkę, 400 g kalafiora, podzielonego na różyczki, włoszczyzna: cienkie i nieduże marchewki – obrane i pokrojone w cienkie plasterki, 1 mała pietruszka – przekrojona na pół w najgrubszej części, kawałeczek kapusty, liść pora, selera, natki i kopru włoskiego, 1/3 szklanki czerwonej soczewicy (lub kaszy jaglanej), po 150 g filetów z łososia i białej ryby, np. dorsza lub okonia nilowego, oczyszczonych z ości i skóry, pokrojonych w 3 cm kostkę, 6 średnich krewetek Black Tiger, obranych i bez ogonków, 3 łyżki octu ryżowego. Dodatki (niekoniecznie): makaron ryżowy, ugotowany zgonie z instrukcją na opakowaniu.
Przygotowanie: Przygotować ryby i warzywa (obrać, opłukać, pokroić) zgodnie ze wskazówkami powyżej. W dużym garnku z grubym dnem roztopić masło, dodać cebulę i smażyć na średnim ogniu przez minutę nie rumieniąc. Dodać szafran w proszku (jeśli jest w postaci nitek, rozetrzeć je na proszek w moździerzu) oraz przyprawę curry. Smażyć przez minutę, następnie dodać ziemniaki, kalafiora, marchewkę, pietruszkę, kapustę, liście pora, selera, natki i kopru. Warzywa zalać wodą (może być źródlana), w ilości około 10 cm ponad poziom warzyw. Wsypać opłukaną czerwoną soczewicę, 2 łyżeczki soli morskiej oraz dwie szczypty świeżo zmielonego czarnego pieprzu. Przykryć i zagotować na dużym ogniu, następnie zmniejszyć ogień i gotować pod przykryciem przez 10 min. Po tym czasie sprawdzić warzywa czy są już miękkie, jeśli nie – gotować jeszcze przez chwilę. Gdy warzywa będą już miękkie, odstawić zupę z ognia i włożyć do niej filety ryb oraz krewetki. Garnek przykryć i odstawić na 10 min. Z zupy usunąć pietruszkę, wszystkie liście i nadmiar kapusty. Doprawić octem ryżowym, wymieszać i spróbować, dodać ewentualnie więcej soli oraz pieprzu do smaku. Zupę podawać samą lub z makaronem ryżowym.

Zupa rybna z pomidorami


Składniki: 6 szklanek wody, włoszczyzna: 1 marchewka, 1 pietruszka, 1 mała cebula, kawałeczek selera, 1/4 pora, gałązka natki pietruszki, 1/3 szklanki białego wina, po 4 ziarenka ziela angielskiego i czarnego pieprzu, 2 listki laurowe, 2 dzwonka karpia ze skórką, po około 150 g każde, 8 – 9 łyżek gęstego przecieru pomidorowego z kartonika, 2 plasterki cytryny, sól, świeżo zmielony czarny pieprz, gałązka świeżego rozmarynu.
Przygotowanie: Zagotować wodę, włożyć umytą włoszczyznę: obraną marchewkę, pietruszkę, cebulę, selera, pora i natkę pietruszki. Posolić i gotować przez 15 – 20 min., aż warzywa będą miękkie. Wyjąć je łyżką cedzakową z wywaru i pokroić w słupki, odłożyć (cebulę i natkę można wyrzucić). Do wywaru z jarzyn wlać wino, dodać ziele angielskie, pieprz w ziarenkach, listki laurowe oraz włożyć umyte dzwonka ryby. Gotować na wolnym ogniu przez 10 – 15 min., aż ryba będzie ugotowana. Pod koniec dodać przecier pomidorowy i plasterki cytryny. Zupę doprawić solą i świeżo zmielonym czarnym pieprzem. Włożyć gałązkę rozmarynu i warzywa pokrojone w słupki. Następnie zupę podgrzać i podawać od razu lub schłodzić i przechowywać w lodówce. Zupa najlepsza jest następnego dnia. Karpia z powodzeniem można zastąpić inną rybą, np. łososiem, linem czy szczupakiem.

Zupa z karpia


Składniki: cały karp (można dodać głowy z karpia), 1/2 selera, 1/2 cebuli, sól, liść laurowy, ziele angielskie, łyżka mąki, woda, 2 łyżki śmietany, łyżka masła.
Przygotowanie: Składniki zalać 2 l wrzącej wody i gotować na wolnym ogniu, tak jak rosół. Po wyjęciu ryby z wywaru (można ją potem wykorzystać do przyrządzenia karpia w galarecie) zagęść go mieszaniną z mąki i zimnej wody (wlej ją do gotującego się wywaru). Po zagotowaniu zupę odcedzić, do czystego wywaru dodaj śmietanę i łyżkę masła, wymieszać i doprawić do smaku. Tę popularną potrawę wigilijną można podawać z łazankami. Do zupy rybnej doskonale pasuje również zielenina, czyli posiekany koperek lub natka.

Zupa wigilijna ze szczupaka


Składniki: 30 dag filetów szczupaka, 3 łyżki dobrego masła, 1 cebula, ½ pietruszki, ½ marchewki, 2 marynowane ogórki, 4 łyżki śmietany, 1 liść laurowy, sól, biały pieprz, 1 litr bulionu rybnego.
Przygotowanie: Bulion doprowadzić do wrzenia, dodać liść laurowy, 2 łyżki masła, przyprawić. Zmniejszyć płomień i do powoli wrzącego wywaru dodać poporcjowany filet z ryby. Gotować powoli przez 3-4 min. Ostrożnie wyjąć rybę, odłożyć w ciepłe miejsce, a do wywaru dodać pokrojone w kostkę ogórki. Na patelni rozgrzać resztę masła, dodać pokrojone w drobną zapałkę pietruszkę, marchew, cebulę, dusić kilka minut, dodać do wywaru, gotować 30 min. Szczaw wypłukać, drobno posiekać, dodać do wywaru i dogotować jeszcze 10 min. Podawać zabielone śmietaną.

Mniej znane zupy wigilijne:

Zupa z suszu owocowego z kluskami


Składniki: 30 dag suszu owocowego (morele, jabłka, gruszki, śliwki), 2-3 łyżki syropu buraczanego, 2 łyżeczki granulowanego wywaru mięsnego, pieprz, 70 dag słoniny. Na kluski: 40 dag mąki, 4-5 jaj, trochę wody (może być woda mineralna).
Przygotowanie: Suszone owoce opłukać dzień wcześniej i na noc namoczyć w wodzie w garnku. Następnego dnia odlać wodę, na nowo zalać wodą tak, by całe owoce były przykryte, zagotować, dodać syrop buraczany, granulowany wywar mięsny i pieprz. Z mąki i jajek ugnieść ciasto. Łyżeczką od herbaty wrzucać kluski do gotującej się osolonej wody, gdy wypłyną na powierzchnię, są gotowe. Odlać wodę Kluski dodać do zupy z suszu owocowego. Słoninę rozpuścić na patelni i również dodać do zupy.

Migdałowa zupa wigilijna


Składniki: 150 g białych warzyw: selera, pora, pietruszki, 200 g płatków migdałowych, 100 g masła, 1 łyżka mąki, 50 ml wytrawnego białego wina, 150 ml śmietanki kremówki, ugotowany na sypko ryż.
Przygotowanie: Warzywa oczyścić, umyć i drobno pokroić. Podsmażyć na maśle razem z płatkami migdałowymi. Oprószyć mąka i zasmażyć na jasnozłoty kolor. Całość zalać 4 szklankami wody i goować na wolnym ogniu ok. godzinę. Po tym czasie dodać wino i znów gotować. Następnie zmiksować zupę, dodać śmietankę. Podawać z ryżem.

Wigilijna zupa śliwkowa


Składniki: 50 dag suszonych owoców śliwek, moreli, goździki, cynamon, 1/2 szklanki śmietany, 1 łyżeczka mąki pszennej, 1 łyżeczka mączki ziemniaczanej, 10 dag cukru.
Przygotowanie: Owoce umyć, namoczyć w przegotowanej wodzie w osobnych miseczkach, gdy zmiękną dać cynamon, goździki, ugotować w tej samej wodzie. Wyjąć pestki, przetrzeć, dodać cukier. Zagęścić zupę mąką, zagotować, przyprawić do smaku wymieszać ze śmietaną. Podawać z makaronem

Wigilijna zupa makowa


Składniki: 1 l mleka o dowolnej zawartości tłuszczu, choć im więcej tłuszczu, tym lepiej,
30 dkg zmielonego maku (przygotowanego wcześniej – namoczonego, zmielonego dwukrotnie), 1 paczka rodzynek, 1 opakowanie cukru waniliowego, 3 łyżki miodu, najlepiej lipowego (zupełnie nie nadaje się miód gryczany).
Przygotowanie: Mak zalać mlekiem, wrzucić do niego rodzynki i wsypać cukier waniliowy. Zupę gotować na małym ogniu, delikatnie mieszając, aż do momentu kiedy rodzynki napęcznieją, nasiąkną mlekiem. Wtedy dodać miód i mieszać, by się rozpuścił. Zupę podawać z lanymi kluskami, można też kupić gotowy, drobniutki makaron w kształcie ziarenek ryżu.
Fot.: http://fotobank.ru, http://www.kwestiasmaku.com.
 
Przeczytaj również:
  1. Jak zrobić świąteczną kutię?
  2. Karp na różne sposoby
  3. Świąteczne dekoracje stołu i mieszkania
  4. Ciasta i słodkości
  5. Makowe świąteczne desery i ciasta



Share and Enjoy !

Shares


Możesz śledzić wszystkie odpowiedzi do tego wpisu poprzez kanał .

2 komentarzy do Pyszne zupy wigilijne

  1. avatar Iwona pisze:

    U mnie jest jeszcze inaczej, bo na Wigilii jemy zupę z grochu łuskanego z zasmażką :)

  2. avatar laura pisze:

    dużo grzybów na Wigiloę, a ja niestety ich nie lubię, no na szczęście są i owoce i ryby

Dodaj komentarz