Nie pracujesz. Prowadzisz dom – czy przysługuje Ci prawo do emerytury?

Twoje Prawa – Świadczenia rodzinne -Kobiety decydujące się na prowadzenie domu i niepodejmujące z tego powodu pracy zarobkowej, nie zawsze są zrównane w prawach z pracującym małżonkiem.

Art. 27 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (Dz. U. z 1964 r. nr 9 poz. 59) stanowi, że oboje małżonkowie obowiązani są, każdy według swych sił oraz swych możliwości zarobkowych i majątkowych, przyczyniać się do zaspokajania potrzeb rodziny, którą przez swój związek założyli.
Zadośćuczynienie temu obowiązkowi może polegać także, w całości lub w części, na osobistych staraniach o wychowanie dzieci i na pracy we wspólnym gospodarstwie domowym.
Ponadto art. 43 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (Dz. U. z 1964 r. nr 9 poz. 59) stanowi, że oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym, a przy ocenie, w jakim stopniu każdy z małżonków przyczynił się do powstania majątku wspólnego (dokonywanej na wniosek jednego z małżonków przy podziale majątku wspólnego), uwzględnia się także nakład osobistej pracy przy wychowaniu dzieci i we wspólnym gospodarstwie domowym.Prawo do świadczeń zdrowotnych
Kobieta prowadząca dom i wychowująca dzieci ma również prawo do świadczeń zdrowotnych na podstawie ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2004 r. nr 210 poz. 2135).

Na podstawie art. 66 ust. 2 ustawy status członka rodziny osoby ubezpieczonej oraz status członka rodziny będącego osobą uprawnioną do świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie przepisów o koordynacji zwalnia z obowiązku ubezpieczenia zdrowotnego m.in. następujące osoby:

• bezrobotnych nie podlegających obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu,
• pobierających zasiłek stały z pomocy społecznej nie podlegających obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu,
• pobierających świadczenie pielęgnacyjne lub dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych na skutek upływu ustawowego okresu jego pobierania, niepodlegających obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu
• uprawnionych do świadczeń alimentacyjnych na podstawie ugody sądowej lub prawomocnego orzeczenia sądu nie podlegających obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu.

UWAGA! Powyższego przepisu nie stosuje się do małżonków, wobec których orzeczono separację prawomocnym wyrokiem sądu.

Przez członka rodziny rozumie się następujące osoby:

• dziecko własne, dziecko małżonka, dziecko przysposobione, wnuka albo dziecko obce, dla którego ustanowiono opiekę, albo dziecko obce w ramach rodziny zastępczej, do ukończenia przez nie 18 lat, a jeżeli kształci się dalej – do ukończenia 26 lat, natomiast jeżeli posiada orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności lub inne traktowane na równi – bez ograniczenia wieku,
• małżonka,
• wstępnych pozostających z ubezpieczonym we wspólnym gospodarstwie domowym.

Prawo do emerytury
Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. 2004 r. Nr 39 poz. 353) nie pozwala na nabycie praw do emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych kobiecie, która nie posiada odpowiedniej liczby okresów składkowych i nieskładkowych (przy czym przy ustalaniu prawa do emerytury i renty oraz obliczaniu ich wysokości okresy nieskładkowe uwzględnia się w wymiarze nieprzekraczającym jednej trzeciej udowodnionych okresów składkowych).
Oznacza to, że kobieta niepodlegajaca obowiązkowemu lub dobrowolnemu ubezpieczeniu społecznemu nie może uzyskać prawa do emerytury.
Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity: Dz. U. 2007 r. Nr 11 poz. 74) przyznaje prawo do dobrowolnego objęcia ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi osobom, które z powodu sprawowania opieki nad członkiem rodziny spełniającym warunki do przyznania zasiłku pielęgnacyjnego nie podlegają ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z innych tytułów.

Prawo do renty rodzinnej
Na podstawie art. 65 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. 2004 r. Nr 39 poz. 353) uprawnionym członkom rodziny osoby, która w chwili śmierci miała ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy lub spełniała warunki wymagane do uzyskania jednego z tych świadczeń, może zostać przyznana renta rodzinna.
Przy ocenie prawa do renty przyjmuje się, że osoba zmarła była całkowicie niezdolna do pracy.
Renta rodzinna przysługuje także uprawnionym członkom rodziny osoby, która w chwili śmierci pobierała zasiłek przedemerytalny lub świadczenie przedemerytalne. W takim przypadku przyjmuje się, że osoba zmarła spełniała warunki do uzyskania renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.

Do renty rodzinnej uprawnieni są następujący członkowie rodziny:

• dzieci własne, dzieci drugiego małżonka oraz dzieci przysposobione,

• przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletniości wnuki, rodzeństwo i inne dzieci, w tym również w ramach rodziny zastępczej,
• małżonek (wdowa i wdowiec),
• rodzice (za rodziców w rozumieniu ustawy uważa się również ojczyma i macochę oraz osoby przysposabiające).

Wymienione powyżej osoby są uprawnione do renty rodzinnej po spełnieniu opisanych niżej warunków. Ze względu na fakt, że artykuł dotyczy kobiet prowadzących dom i wychowujących dzieci opisane zostaną tylko warunki, jakie muszą spełnić dzieci i małżonek zmarłego z pominięciem rodziców.

Dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione mają prawo do renty rodzinnej:

• do ukończenia 16 lat;
• do ukończenia nauki w szkole, jeżeli przekroczyły 16 lat życia, nie dłużej jednak niż do osiągnięcia 25. roku życia,
• bez względu na wiek, jeżeli stały się całkowicie niezdolne do pracy oraz do samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolne do pracy w ww. okresie (do ukończenia odpowiednio 16. lub 25. roku życia).

Przyjęte na wychowanie i utrzymanie wnuki, rodzeństwo i inne dzieci mają prawo do renty rodzinnej, jeżeli spełniają warunki określone punkcie 1, a ponadto:

• zostały przyjęte na wychowanie i utrzymanie co najmniej na rok przed śmiercią ubezpieczonego (emeryta lub rencisty), chyba że śmierć była następstwem wypadku, oraz
• nie mają prawa do renty po zmarłych rodzicach, a gdy rodzice żyją – jeżeli nie mogą zapewnić im utrzymania albo ubezpieczony (emeryt lub rencista) lub jego małżonek był ich opiekunem ustanowionym przez sąd.

Wdowa ma prawo do renty rodzinnej, jeżeli:

• w chwili śmierci męża osiągnęła wiek 50 lat lub więcej i była niezdolna do pracy, albo
• wychowuje co najmniej jedno z dzieci, wnuków lub rodzeństwa uprawnione do renty rodzinnej po zmarłym mężu, które nie osiągnęło 16 lat, a jeżeli kształci się w szkole – 18 lat życia, lub jeżeli sprawuje pieczę nad dzieckiem całkowicie niezdolnym do pracy oraz do samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolnym do pracy, uprawnionym do renty rodzinnej.

Prawo do renty rodzinnej nabywa również wdowa, która osiągnęła wiek 50 lat lub stała się niezdolna do pracy po śmierci męża, nie później jednak niż w ciągu 5 lat od jego śmierci lub od zaprzestania wychowywania dzieci, wnuków lub rodzeństwa uprawnionego do renty rodzinnej po zmarłym mężu, które nie osiągnęło 16 lat, a jeżeli kształci się w szkole – 18 lat życia, lub sprawowania pieczy nad dzieckiem całkowicie niezdolnym do pracy oraz do samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolnym do pracy, uprawnionym do renty rodzinnej.
Małżonka rozwiedziona lub wdowa, która do dnia śmierci męża nie pozostawała z nim we wspólności małżeńskiej, ma prawo do renty rodzinnej, jeżeli oprócz spełnienia warunków określonych w punkcie 3, miała w dniu śmierci męża prawo do alimentów z jego strony ustalone wyrokiem lub ugodą sądową.

Wdowa niespełniająca warunków do renty rodzinnej określonych powyżej i niemająca niezbędnych źródeł utrzymania ma prawo do okresowej renty rodzinnej:

• przez okres jednego roku od chwili śmierci męża,
• w okresie uczestniczenia w zorganizowanym szkoleniu mającym na celu uzyskanie kwalifikacji do wykonywania pracy zarobkowej, nie dłużej jednak niż przez 2 lata od chwili śmierci męża.

Renta rodzinna wynosi:

• dla jednej osoby uprawnionej – 85 proc. świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu,
• dla dwóch osób uprawnionych – 90 proc. świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu,
• dla trzech lub więcej osób uprawnionych – 95 proc. świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu.

Za kwotę świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu, uważa się kwotę emerytury lub renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.
Wszystkim uprawnionym członkom rodziny przysługuje.

artykuł pochodzi z ebrzuszek.pl

dodała: eva45